U-Booty strzelą dalej. Nowe pociski dla niemieckiej Orki

Jak informuje Giacomo Cavanna na łamach włoskiego serwisu Ares Osservatorio Difesa, przedstawiciele Niemieckiej Marynarki Wojennej zapowiedzieli rozszerzenie katalogu środków bojowych do okrętów podwodnych Typu 212CD. Te futurystyczne jednostki z napędem diesel-elektrycznym są pozyskiwane przez Niemcy i Norwegię. Stocznia thyssenkrupp Marine Systems oferuje je także Kanadzie oraz Polsce (w programie Orka. Jak dotąd zakontraktowano sześć okrętów dla Deutsche Marine (dawniej Bundesmarine) i cztery na rzecz Sjøforsvaret. Zakup dwóch kolejnych dla Marynarki Wojennej Norwegii wydaje się jedynie kwestią czasu.

Ogłoszenie planu integracji nowych typów uzbrojenia nastąpiło podczas sympozjum Undersea Defence Technology 2025 w Oslo. Dotąd spodziewano się, że okręty Typu 212CD (ang. Common Design) otrzymają stosowane w starszych jednostkach Typu 212A niemieckie ciężkie torpedy DM2A4 Seehecht (na rynkach eksportowych SeaHake mod4). Pod koniec ubiegłego roku Lars Hoffmann w serwisie Hartpunkt poinformował o uruchomieniu prac nad niemiecko-norweską ciężką torpedą kalibru 533 mm o roboczej nazwie CHWT (ang. Common Heavyweight Torpedo), która ma zastąpić DM2A4 w służbie. 212CD zostaną też wyposażone w norweskie pociski przeciwokrętowe NSM-SL, czyli nowy wariant znanego w Polsce systemu NSM¹.

¹ Polskie NSM są wystrzeliwane z wyrzutni lądowych (dziś w Morskiej Jednostce Rakietowej, w przyszłości w Brygadzie Rakietowej Marynarki Wojennej. Z czasem trafią na uzbrojenie platform morskich (fregat typu Wicher pozyskiwanych w programie Miecznik).

Tymczasem na UDT w Oslo przedstawiciele niemieckiego Ministerstwa Obrony oraz Marynarki Wojennej poinformowali, że na tym nie koniec. Okręty Typu 212CD zostaną zintegrowane z ciężkimi torpedami Black Shark Advanced produkowanymi przez firmę WASS, od niedawna podmiot zależny koncernu stoczniowego Fincantieri. Można domniemywać, że jest to ukłon w stronę użytkowników eksportowych, którzy chętnie sięgają po to nowoczesne włoskie rozwiązanie. Ponadto, zgodnie z przypuszczeniami obserwatorów sektora morskiego potwierdzono, że 212CD otrzymają też system hard-kill o nazwie SeaSpider. W zestawie firmy Atlas Elektronik zastosowano miniaturowe torpedy z napędem rakietowym (!) do zwalczania wrogich torped. Uzupełnieniem będą pociski przeciwlotnicze IDAS, o których niedawno pisaliśmy na Defence24.pl.

Strzał na 1000 km

Największą nowością i zaskoczeniem w prezentacji była pozycja „3SM”. Wygląda na to, że okręty Typu 212CD otrzymają wariant naddźwiękowego pocisku 3SM Tyrfing. Podstawową rolą tego uzbrojenia będzie zwalczanie okrętów przeciwnika, lecz Tyrfing otrzyma też zdolność rażenia celów lądowych. Podobną możliwością dysponują kupione przez Polskę pociski przeciwokrętowe NSM Block 1A, choć z racji na cenę NSM oraz niewielki rozmiar głowicy bojowej relacja koszt-efekt takiego zastosowania jest dyskusyjna. System Tyrfing opracowuje norwesko-niemieckie konsorcjum w składzie: Diehl Defence, Kongsberg i MBDA Deutschland. Integracja tego środka bojowego na jednostkach Typu 212CD stanowi o tyle duże zaskoczenie, że obecnie norweskie i niemieckie okręty podwodne (Typów 210 i 212A) nie posiadają uzbrojenia tej klasy oraz o takich osiągach.

3SM Tyrfing, nazwany tak na cześć magicznego miecza z nordyckiej mitologii, stanowi koncepcyjny odpowiednik rosyjskich pocisków przeciwokrętowych P-800 Oniks. Zamiast tradycyjnego silnika rakietowego zasilanego paliwem stałym (jak w pociskach Kormoran, Penguin czy starszych wersjach systemu Exocet lub niewielkiego motoru odrzutowego (patrz Harpoon, NSM i RBS 15 Tyrfing otrzyma silnik strumieniowy. Podobne rozwiązanie zastosowano w P-800, którego najnowszy wariant, Oniks-M, ma dysponować prędkością maksymalną ok. 2,5 Ma oraz zasięgiem rzędu 800 km (przynajmniej według rosyjskich źródeł). Cele norwesko-niemieckiego konsorcjum są zbliżone. Na łamach portalu Naval News analityk Alex Luck poinformował, że prędkość maksymalna 3SM ma wynieść 2,5-3 Ma, a zasięg 800 do 1000 km.

Uzbrojenie tej klasy dysponuje szeregiem pożądanych atrybutów. Napęd strumieniowy (ang. ramjet) łączy zalety silników rakietowych (maksymalną siłę ciągu, prostotę konstrukcji) i odrzutowych (regulację siły ciągu, brak utleniacza na pokładzie). Najwyższą sprawnością charakteryzuje się podczas lotu z wysoką prędkością. Walory, które czynią silnik strumieniowy tak przydatnym w uzbrojeniu powietrze-powietrze dalekiego zasięgu, stanowią też korzyść w pociskach przeciwokrętowych i manewrujących. Możliwość doboru trasy oraz pułapu przelotu, jak i wysoka prędkość sprawiają, że taki środek bojowy jest bardzo trudny do przechwycenia nawet dla fregaty przeciwlotniczej lub nowoczesnego systemu obrony powietrznej. Naturalna skrytość działania okrętu podwodnego z napędem niezależnym od powietrza (ang. Air-Independent Propulsion, AIP) dodatkowo uwydatnia te zalety.

Dość powiedzieć, że pociski P-800 Oniks wystrzeliwane z rosyjskich okrętów wyjątkowo dają się we znaki ukraińskim przeciwlotnikom. Według dostępnych danych skuteczność obrony powietrznej ZSU w zwalczaniu uzbrojenia tej klasy jest niewielka. Należy też podkreślić, że siłę rażenia 300 kg materiału kruszącego w głowicy bojowej Oniksa zwiększa niebagatelna energia kinetyczna, z którą uderza w cel.

Z racji na uniwersalność 3SM Tyrfing może uzupełnić, a z czasem wyprzeć poddźwiękowe pociski przeciwokrętowe, a zarazem stać się trudnym do przechwycenia pociskiem manewrującym z prawdziwego zdarzenia. Jako taki będzie poważnym wzmocnieniem dla marynarek wojennych Norwegii oraz Niemiec (być może także dla okrętów nawodnych), a także niebagatelnym atutem okrętów Typu 212CD na rynku eksportowym.