Słowacka wieża pokazuje przyszłość broni pancernej

Targi IDET 2025 w Brnie uświetniła premiera najmłodszego członka rodziny TURRA 30. Maksymalna masa systemu wieżowego o nazwie V10 wynosi około 3 ton. W najcięższej konfiguracji TURRA 30 V10 legitymuje się dookólną odpornością na poziomie 4 według normy STANAG 4569, zapewniając ochronę balistyczną przed przeciwpancernym pociskiem typu B32 kalibru 14,5 mm wystrzelonym z odległości 200 m. Wyjściowo, bez modułów dodatkowego pancerza, ochrona jest na poziomie 1, zatem wieżę można zdecydowanie odchudzić, np. na potrzeby montażu w kołowym transporterze opancerzonym o zdolnościach amfibijnych.

Uzbrojenie główne stanowi armata automatyczna GTS-30/N, czyli produkowany przez firmę ZTS Špeciál zmodernizowany wariant radzieckiej 2A42 zasilany NATO-wską amunicją 30 x 173 mm. Wśród alternatyw znajdują się: „klasyczna” GTS-30 na sowiecki nabój 30 x 165 mm, a także dobrze znana w Polsce amerykańska Mk44/S Bushmaster II, która może zostać dostosowana do strzelania amunicją 40 x 180 mm (Super Forty). Zapas naboi do armaty wynosi 350 sztuk. Uzupełnienie stanowi 7,62 mm uniwersalny karabin maszynowy z zapasem 700 sztuk amunicji oraz 2 przeciwpancerne pociski kierowane Spike LR2.

Obserwacja przez całą dobę

Na stoisku EVPÚ na IDET system wieżowy zamontowano na stelażu. W jego dolnej części ulokowano stanowiska dowódcy i działonowego. Jak poinformował autora przedstawiciel EVPÚ, w zależności od zapotrzebowania konsole mogą zostać rozmieszczone w innej konfiguracji, niekoniecznie obok siebie. Wieża nie posiada kosza, więc nie zabiera przestrzeni w przedziale bojowym pojazdu.

System kierowania ogniem może działać w trybie hunter-killer oraz posiada autotracker. Funkcjonalność stanowisk działonowego i dowódcy jest w pełni zdublowana. W SKO zastosowano układ nauczania maszynowego, który ma przyspieszać identyfikację celu oraz zwiększać celność. Zastosowano dwa identyczne, wyprodukowane w siostrzanej czeskiej spółce EVPÚ Defence przyrządy obserwacyjno-celownicze CMS-1G wyposażone w kamerę dzienną, chłodzoną kamerę termalną oraz dalmierz laserowy. Przyrząd dowódcy jest panoramiczny.

Aktywna ochrona na wielu poziomach

Duże zainteresowanie na targach wzbudziły zastosowane w wieży systemy ochrony przed bezzałogowcami, a także pociskami wystrzeliwanymi z ręcznych granatników przeciwpancernych oraz ppk. Armata automatyczna może zwalczać małe bezpilotowce oddalone o kilkaset metrów. Odległość ta rośnie, gdy TURRA 30 V10 jest wyposażona w armatę Mk44/S Bushmaster II, która może być zasilana rozcalaną amunicją programowalną.

Kolejną warstwę ochrony tworzą izraelskie bezzałogowce przechwytujące Spear UAV Viper 1 wystrzeliwane z tubusów ulokowanych w tylnej części wieży. Ich zadaniem jest fizyczna likwidacja zagrożenia (na przykład amunicji krążącej lub wielowirnikowych pocisków kierowanych). Z tych samych kontenerów mogą startować także bezpilotowce rozpoznawcze i uderzeniowe.

Wieżę dostosowano do integracji zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia EVPÚ Gladius Twin wyposażonego w dwa ukm, każdy z zapasem 750 sztuk amunicji 7,62 x 51 mm. Przeznaczony do zwalczania bezzałogowców moduł jest stabilizowany w elewacji oraz azumucie. Posiada też własne przyrządy optoelektroniczne (z dwiema kamerami: dzienną i termalną), radar oraz system kierowania ogniem z autotrackerem. Nie podano informacji o możliwości zastosowania innego ZSMU z rodziny Gladius, lecz z technicznego punktu widzenia nie wydaje się to problematyczne.

Ostatnią warstwą „tarczy” przed bezzałogowcami, która może zwalczać także pociski z granatników oraz ppk, jest HARPIA, czyli zestaw aktywnej ochrony pojazdu klasy hard-kill opracowany w czeskim oddziale EVPÚ. System wyposażono w wielofunkcyjne radary izraelskiej firmy IAI Elta oraz pasywne czujniki optoelektroniczne. W roli przeciwpocisków zastosowano granaty wystrzeliwane z dwóch poruszających się w azymucie i elewacji, mieszczących po 6 naboi wyrzutni na stropie pojazdu. Te są modułowe – mogą być dostosowane do granatów różnego kalibru, od 66 do 81 mm, w zależności od życzenia klienta.

Znakomita świadomość sytuacyjna

Informacje zbierane przez izraelskie radary mogą być przekazywane innym pojazdom za pośrednictwem systemu zarządzania polem walki. Ponadto, TURRA 30 V10 otrzymała akustyczny system detekcji wystrzałów z broni strzeleckiej, optoelektroniczny układ wykrywający wystrzelenie ppk, a także wyrzutnie granatów dymnych. W przyszłości system wieżowy ma otrzymać czujniki ostrzegające przed opromieniowaniem wiązką lasera. Jak poinformował przedstawiciel EVPÚ, wkrótce po targach rozpoczną się badania zakładowe systemu HARPIA oraz jego podzespołów.

Konstruktorzy systemu wieżowego podeszli do zagadnień świadomości sytuacyjnej oraz aktywnej ochrony pojazdu w sposób bardzo kompleksowy. Jedynym brakiem na długiej liście czujników i systemów jest zestaw obserwacji dookólnej pojazdu, lecz ten zwykle bywa montowany na kadłubie wozu, a nie na wieży, jak choćby SOD w BWP Borsuk. Nawiasem mówiąc, polscy wojskowi powinni dobrze przyjrzeć się czesko-słowackiemu podejściu do wielowarstwowej ochrony pojazdu przed bezzałogowcami.

Wydaje się, że naturalnym krokiem w ewolucji systemu TURRA 30 V10 jest integracja systemu rozszerzonej świadomości sytuacyjnej w rodzaju Iron Vision izraelskiej firmy Elbit. Takie rozwiązanie umożliwiłoby załodze „widzenie przez pancerz”, a także integrowało informacje zebrane ze wszystkich czujników i przedstawiało je załodze w przystępnej, czytelnej formie na nahełmowych wyświetlaczach przeziernych.