Indie bliżej zakupu francuskich Rafale

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Wszystko wskazuje na to, że długa droga Indii do zakupu samolotów mających stacjonować na lotniskowcu INS Vikrant może się wreszcie skończyć. Według nieoficjalnych doniesień indyjskich mediów w trakcie wizyty premiera Narendra Modi we Francji w dniach 13-14 lipca, ma zostać podpisana umowa na zakup 26 myśliwców Rafale (M) Marine dla lotniskowca INS Vikrant. Według doniesień portalu, podczas posiedzenia Defence Acquisition Council (DAC) 13 lipca pod przewodnictwem ministra obrony Rajnatha Singha, ma zostać podjęta decyzja o zakupie 26 myśliwców Rafale-M.

Mówi się, że wszystkie 26 samolotów będzie wersjami jednomiejscowymi, a piloci indyjskiej marynarki wojennej będą szkoleni we Francji. Lotniskowce INS Vikramaditya i Vikrant obsługują MiG-29 i Rafale niezbędne są na obu jednostkach. W styczniu ubiegłego roku miały miejsce próby Rafale M (Marine) w Indiach. Rafale Marine są używane na razie jedynie w marynarce wojennej Republiki Francuskiej, gdzie służą przede wszystkim na pokładzie lotniskowca Charles de Gaulle. Zgodnie z oficjalnymi informacjami Indie chciałyby pozyskać maszynę zdolną do operowania z lotniskowców w konfiguracji STOBAR (Short Take Off But Arrested Recovery, czyli zapewniających możliwość krótkiego startu bez wspomagania katapulty i lądowanie  konwencjonalne z użyciem lin hamujących) a także w konfiguracji CATOBAR (ze startem wspomaganym przez katapultę). Obecnie Indie mają w służbie pojedynczy lotniskowiec - INS Vikramaditya (45 tys. ton wyporności, do służby wszedł w 2013 roku), który jest modyfikacją sowieckiego lotniskowca typu Admiral Kuzniecow i reprezentuje standard STOBAR. oraz niedawno zwodowany INS Vikrant.

Dodatkowo jak pisze Hindustan Times, spodziewane jest również ponowne zamówienie na budowę trzech kolejnych okrętów podwodnych typu Scorpene (tak jak INS Kalvari) w Mazagon Dockyards Limited (MDL) w ramach inicjatywy "Make in India". Ostatni z sześciu okrętów podwodnych INS Vagsheer, przechodzi testy i ma zostać oddany do użytku w przyszłym roku.

Na razie są to informacje niepotwierdzone i należy czekać na wizytę premiera Indii we Francji.

Jednak wiemy już, że podczas spotkania mają zostać podpisane umowy dotyczące przemysłu obronnego, mające na celu zwiększenie indyjskiej produkcji poprzez wykorzystywanie rodzimych silników i technologii. Dodatkowo - co istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa - premier Modi i prezydent Francji Emmanuel Macron mają przedstawić plan dla Indo-Pacyfiku, określający konkretne środki mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa morskiego i swobody żeglugi w regionie w obawie przed rosnącymi wpływami Chin.

Jeśli informacja o zakupie Rafale, okaże się prawdziwa, będzie to kolejne zwycięstwo francuskiej maszyny -jak widać zyskuje ona grono odbiorców. Analityk Defence24 Maciej Szopa pisał,że tylko w 2021 roku udało się sprzedać do Egiptu 30 samolotów, do Grecji 18, do Chorwacji 12, a Zjednoczone Emiraty Arabskie zdecydowały się w grudniu podpisać kontrakt na 80 egzemplarzy. Oprócz tego trwają dostawy do Kataru (który odebrał dopiero 27 z 36 zamówionych maszyn) i Indii, które odebrały już wszystkie 36 zamówionych maszyn. Na Rafale zdecydowała się także Serbia, która z uwagi na wojnę na Ukrainie a co za tym idzie z powodu sankcji nałożonych na Rosję nie może liczyć na utrzymanie w służbie swoich myśliwców MiG-29, do których potrzebuje części.

Francja jest drugim co do wielkości eksporterem materiałów obronnych do Indii, po Rosji. W latach 2017-2021, 85 procent indyjskiego importu wojskowego pochodziło z trzech krajów: Rosji (46 proc.), Francji (27 proc.) i USA (12 proc.). Według danych Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI), w ciągu ostatnich 20 lat Indie kupiły broń o wartości ponad 60 miliardów dolarów, z czego 65%, czyli prawie 39 miliardów dolarów, pochodziło z Rosji. Minister obrony Rajnath Singh powiedział, że Indie zamierzają w ciągu najbliższej dekady zamówić broń pochodzącą z krajowego przemysłu zbrojeniowego o wartości ponad 100 miliardów dolarów.

Jak donosił Reuters Indie ogłosiły znaczące zakupy amerykańskiego sprzętu obronnego podczas wizyty premiera Narendry Modiego w Waszyngtonie w zeszłym miesiącu, w tym zamówienie o wartości ponad miliarda dolarów na silniki odrzutowe General Electric F414 do indyjskich myśliwców, drony bojowe MQ-9B Sea Guardian ogłoszono też plany budowy zakładów Microna czyli jednego z największych producentów półprzewodników. Umowa na silniki odrzutowe obejmuje wspólną produkcję w przyszłości, podczas gdy montaż i konserwacja SeaGuardian będzie prawdopodobnie odbywać się w Indiach, to wszystko w ramach polityki Modiego „Make in India". W ciągu ostatnich sześciu lat Stany Zjednoczone zatwierdziły sprzedaż broni do Indii o wartości ponad 6 mld dolarów, w tym samolotów transportowych, śmigłowców Apache, Chinook i MH-60, rakiet, systemów obrony powietrznej, dział morskich i samolotów obserwacyjnych P-8I Poseidon.

W czasie Salonu Lotniczego Aero India 2023 przedstawiciele Lockheed Martin przekazali, że na terytorium Indii zostanie założone centrum obsługowe średnich samolotów transportowych C-130J Super Hercules. Będzie to pierwsze tego typu centrum w Azji. Obecnie Indie posiadają flotę 12 egzemplarzy C-130J-30 Super Hercules z planami jej powiększenia w celu wymiany posiadanych Boeing C-17 Globemaster III i Ił-76MD. Czas tych ostatnich powoli mija.

Pojawiły się także spekulacje na temat zakupu F-35, jednak jeśli informacje na temat zakupu Rafale M okażą się prawdziwe, to USA a zwłaszcza Boeing, który chciał sprzedać F/A-18 do Indii straci na to szanse, tym samym zostanie prawdopodobnie zmuszony do zamknięcia linii produkcyjnych tych samolotów.

Uzależnienie od Rosji

Obecnie przeszło 60% wyposażenia indyjskich sił zbrojnych pochodzi z Rosji. Z drugiej strony, sankcje i utrudnienia związane z pozyskiwaniem od Moskwy nowego sprzętu, a nawet części zamiennych, wymuszają na Indiach podjęcie produkcji w kraju. Według SIPRI udział Rosji w indyjskim imporcie broni spadł z 62 procent do 45 procent w latach 2017-2022.

W kwietniu na podstawie doniesień z Indyjskich Sił Powietrznych informowaliśmy, że Rosja nie jest w stanie wypełnić swoich zobowiązań w zakresie dostaw broni z powodu trwającej inwazji na Ukrainę. Oświadczenie to przekazano podczas posiedzenia komisji parlamentarnej pod koniec marca. Było to pierwsze oficjalne potwierdzenie, że po stronie Rosji pojawiają się poważne problemy. Indie w tym roku planowały odbiór znaczącej partii uzbrojenia, ale z nieujawnionych przyczyn najprawdopodobniej do tego nie dojdzie. Kreml miał wysłać do Nowego Delhi dokument, że nie jest w stanie zrealizować zamówień. Opóźnione zostały także dostawy dwóch z pięciu rosyjskich systemów obrony powietrznej S-400, które Indie kupiły w 2018 roku za prawie 5,5 mld dolarów. Mówiło się także o zakupie dwóch okrętów podwodnych od Rosji, jednak w czerwcu media donosiły, że to Niemcy chcą zbudować sześć okrętów podwodnych dla indyjskiej marynarki wojennej. Indyjska marynarka wojenna ma 16 konwencjonalnych okrętów podwodnych, z których 11 ma ponad 20 lat, a także jeden atomowy okręt z Rosji.

Indie stoją przed poważnym wyzwaniem, a nawet kilkoma. Po pierwsze, wciąż muszą pozyskiwać części do posiadanego sprzętu o radziecko-rosyjskiej proweniencji. Z drugiej strony, Nowe Delhi zdaje sobie sprawę, że powinno stać się bardziej niezależne w sprawach związanych z własną obronnością. Jednocześnie poważnie rozważa pozyskiwanie sprzętu nowszego, skuteczniejszego, najlepiej produkcji zachodniej, np. francuskiego czy amerykańskiego, który sprawdził się na Ukrainie. Indie są w posiadaniu siedmiu okrętów podwodnych rosyjskiej produkcji, przeszło 250 samolotów wielozadaniowych Su-30MKI, podobnej liczby śmigłowców Mi-8/17, niemal 70 myśliwców MiG-29 oraz ponad 1200 czołgów T-90. Do tego należy dodać ogromne ilości rosyjskiej broni strzeleckiej, pocisków przeciwpancernych oraz przeciwlotniczych, jak również systemów obrony powietrznej.

Ale też Indie nie mogą pozwolić sobie na utratę więzów z Rosją z powodu napiętych relacji z Chinami. W Nowym Delhi istnieje świadomość, że Rosja jest obecnie skazana na partnerstwo z Chinami, a oba państwa ściśle ze sobą współpracują. Ale w ewentualnym konflikcie Indie potrzebowałyby Rosji. Pytaniem otwartym pozostaje, czy Rosja to wiarygodny partner dla Indii pod kątem pomocy wojskowej lub politycznej.