Minister obrony Rumunii dla Defence24.pl: rozwijamy współpracę z Polską, nasze oceny zagrożeń są zbieżne

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Jacek Dankowski (JD): Rumunia i Polska współpracują w wielu wymiarach, ale szczególnie istotne jest współdziałanie sił zbrojnych, bo oba państwa grają kluczową rolę na wschodniej flance NATO. Panie Ministrze, jak Pan ocenia tą współpracę?

Minister obrony Rumunii Vasile Dîncu (VD): Współpraca bilateralna pomiędzy Rumunią i Polską nieustannie rozwija się, nie tylko z uwagi na dobre relację historyczne, ale również z uwagi położenie geopolityczne. Względy te stawiają obu sojuszników w roli państw pierwszej linii NATO i UE. Należy dodać, że prowadzone przez nas oceny środowiska bezpieczeństwa w regionie są zbieżne. Wnioski płynące z oceny zagrożeń przyczyniają się do naszego zaangażowania w dialog polityczno-wojskowy na każdym poziomie.

W tym miejscu należy zauważyć, że każdego roku, Ministerstwo Obrony Rumunii i Ministerstwo Obrony Narodowej Polski podpisują Plan Współpracy Międzynarodowej, stanowiący główny mechanizm naszej współpracy wojskowej. Główne wysiłki naszej współpracy kierujemy na: szkolnictwo i ćwiczenia wojskowe, przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym, cyber-obronę i współpracę wojsk specjalnych.

W kontekście powyższego zauważamy, że w tak złożonych czasach, potrzebujemy stałych i szybkich procesów podejmowania decyzji oraz koordynacji naszych wysiłków. Atak Rosji na Ukrainę dowiódł tylko, że polsko-rumuńska jedność i solidarność nie są sloganami, a niepodważalnymi faktami.

JD: A jak wygląda współdziałanie obu państw w szerszych formatach, jeśli chodzi o budowanie stabilności w regionie?

VD: Współpraca Rumunii i Polski jest namacalnym przykładem spójności wysiłków na rzecz budowania pokoju i rozwoju. Wspólnie wypracowaliśmy format współpracy Bukaresztańskiej 9-i (B9), który stał się ważną platformą podczas obecnego kryzysu. Na forum B9 odbyliśmy liczne spotkania z USA i NATO w celu koordynacji naszej wspólnej odpowiedzi na skandaliczne zachowanie Rosji na Ukrainie.

Rumunia i Polska rozwinęły bardzo praktyczną i skuteczną metodę synchronizacji naszych stanowisk, przy pomocy których osiągnięto konkretne rezultaty Sojuszniczego odstraszania i wzmocnienia działań obronnych.

Idąc dalej, należy zauważyć, że nasza wzajemna współpraca nie ogranicza się jedynie do powyższych przykładów. Warto podkreślić, że wspólnie angażujemy się w Inicjatywę Trójmorza, promującą wspólne projekty infrastrukturalne i energetyczne. Na poziomie polityczno-dyplomatycznym, Porozumienie Trójstronne zawarte pomiędzy Rumunią, Polską i Turcją dowiodło, że wspólnie przyjęliśmy właściwe podejście do dyskusji o wyzwaniach płynących ze środowiska bezpieczeństwa.

JD: Czy może Pan podsumować inicjatywy podejmowane w ubiegłym roku oraz planowane w najbliższej perspektywie?

VD: Przypomnę, że rok 2021 był rokiem wyjątkowym dla obu państw. Właśnie w 2021 roku razem świętowaliśmy stulecie Rumuńsko – Polskiego Sojuszu (marzec 1921 – marzec 2021). Dlatego też był to bardzo aktywny rok pod względem współpracy dwustronnej ukierunkowanej na specyficzne obszary. Wspólnie zrealizowaliśmy spotkania okrągłego stołu, międzynarodowe konferencje oraz wystawy historyczne o tematyce wojskowej.

Należy również zauważyć, że podpisanym przy okazji spotkania Rządów Polski i Rumunii Plan Działania na lata 2022 – 2026, zsynchronizowany z Partnerstwem Strategicznym, wspiera dalsze wzmocnienie głębokich więzi przyjaźni i strategicznej współpracy obu państw. Jednocześnie zawiera ważne kwestie dotyczące bezpieczeństwa i obrony.

Jestem przekonany, że nasza współpraca bilateralna będzie kontynuowana w przyjaźni, jedności i solidarności. Obecnie stoimy razem w obliczu najpoważniejszego kryzysu bezpieczeństwa, z jakim Europa mierzy się od dziesięcioleci. Rumunia i Polska podjęły stosowne działania w celu przyjęcia ukraińskich uchodźców i udzielenia pomocy ukraińskim siłom zbrojnym. Postawa taka jest dowodem naszego niezłomnego zaangażowania w przestrzeganie praw człowieka i prawa międzynarodowego.

JD: Panie Ministrze, proszę powiedzieć jak Rumunia ocenia obecną sytuację na Ukrainie oraz w jaki sposób należałoby rozwiązać tą dramatyczną sytuację?

VD: Przede wszystkim pragnę podkreślić, że zdaniem Rumunii nie ma żadnego wytłumaczenia dla bezwzględnej wojny, którą Federacja Rosyjska prowadzi teraz na Ukrainie. Bombardowanie infrastruktury cywilnej, zmuszanie dziesiątki tysięcy niewinnych cywilów do ucieczki jest niedopuszczalne.

Wygląda na to, że Moskwa nie nauczyła się niczego z krwawej przeszłości, jaka miała miejsce na naszym kontynencie w ubiegłym stuleciu. Naszym celem, jako demokratycznego narodu, jest zapewnienie pokoju i dobrobytu każdemu człowiekowi. Rosja zaproponowała zmianę architektury bezpieczeństwa europejskiego i utworzenie stref wpływów. To jest niedopuszczalne. Wielokrotnie podkreślaliśmy, że suwerenność i integralność terytorialna Ukrainy nie podlegają negocjacjom.

Rumunia, jako kraj sąsiadujący, czuje się jeszcze bardziej odpowiedzialna za pomoc narodowi ukraińskiemu. Dlatego też nasz rząd zintensyfikował wysiłki na rzecz wspierania ukraińskich uchodźców. Dbamy o to, aby wszystkim dzieciom, kobietom i mężczyzną udzielić odpowiedniej pomocy, aby miały ciepłe miejsce pobytu, dostęp do żywności i zaopatrzenia, ale także do opieki zdrowotnej. Ponadto Rząd Rumunii uruchomił kampanię krwiodawstwa dla ukraińskich żołnierzy i cywilów oraz wyraził gotowość do leczenia na rannych Ukraińców za pośrednictwem sieci szpitali wojskowych.

JD: Ilu uchodźców dostało się do Rumunii?

VD: Minister spraw wewnętrznych poinformował, że na terytorium Rumunii wjechało ponad 115 tysięcy ukraińskich uchodźców (rozmowa sprzed kilku dni – red.). Wiemy, że 40 proc. z nich zdecydowało się pozostać w Rumunii. To, co naprawdę zrobiło na mnie wrażenie, to ogromna liczba dzieci i nastolatków które przybywają z Ukrainy. Szacujemy, że jest ich ponad 18 000 (dane sprzed kilku dni).

JD: Wiemy, że Rumunia udziela też pomocy wojskowej na rzecz Ukrainy i jednocześnie zwiększa wydatki na obronność.

VD: Pragnę podkreślić, że rumuńskie Ministerstwo Obrony Narodowej zatwierdziło przekazanie Ukrainie wojskowego sprzętu obronnego i amunicji o wartości 3 mln Euro. Wkład Rumunii w wysiłki społeczności międzynarodowej na rzecz Ukrainy zostanie dodatkowo zwiększony poprzez rozwój na naszym terytorium centrum logistycznego wspierającego dystrybucję towarów na Ukrainę.

Należy zauważyć, że powaga sytuacji, jaką stworzyła rosyjska interwencja na Ukrainie, zmusza nas do wzmożenia naszej obrony. W związku z tym Prezydent po posiedzeniu Najwyższej Rady Obrony Narodowej, które odbyło się w dniu 1 marca, stwierdził, iż ​​Rumunia podejmie kroki w celu zwiększenia wydatków na obronność – z obecnych 2% PKB do 2,5%. Jednocześnie będziemy dążyć do wzmocnienia naszej niezależności energetycznej, identyfikując najbardziej realne opcje wykorzystania zasobów odnawialnych.

Jednocześnie pracujemy nad intensyfikacją współpracy dwustronnej i sojuszniczej, mającej na celu wzmocnienie odstraszania i obrony na wschodniej flance. Do form tej współpracy należy zaliczyć m.in. dyslokację sił rumuńskich na terytoria państw Sojuszniczych, jak np. do Polski oraz przyspieszenie rozwoju Grupy Bojowej stacjonującej w Rumunii.

JD: A w jaki sposób obywatele Rumunii angażują się w obecnej sytuacji?

VD: Chciałbym w tym miejscu podkreślić kluczową rolę społeczeństwa obywatelskiego. Dzięki setkom ofert wsparcia i zaangażowania płynącego ze strony obywateli, firm, biznesmenów itd. rząd rumuński mógł stworzyćPlatformę Ukraina – Razem pomagamy więcej!. Platforma ta ma na celu koordynowanie działań pomocowych, realizowanych przez wszystkie prywatne oraz międzynarodowe i rządowe organizacje i instytucje.

JD: Panie Ministrze, proszę powiedzieć w jaki sposób NATO mogłoby postąpić, aby efektywnie odpowiedzieć na obecną sytuację?

VD: W ostatnich tygodniach sojusznicy rozmieścili tysiące dodatkowych żołnierzy we wschodniej, środkowej i południowo-wschodniej części Sojuszu Ponadto NATO utrzymuje zwiększoną ilość wojsk w gotowości do przerzutu. W stanie najwyższej gotowości znajduje się ponad 100 samolotów bojowych oraz ponad 120 okrętów alianckich znajduje się na różnych akwenach morskich, od dalekiej północy po Morze Śródziemne.

Zgodnie z decyzją szefów państw i rządów NATO z dn. 25 lutego br., po raz pierwszy w najnowszej historii Sojuszu uruchomiono Plany Stopniowej Odpowiedzi (collective Graduated Response Plans). Rozpoczęto przerzut elementów Sił Odpowiedzi NATO, w szczególności Połączonych Sił Zadaniowych Bardzo Wysokiej Gotowości (VJTF). Działanie takie ma służyć wzmocnieniu kolektywnej obrony na rzecz bezpieczeństwa państw pierwszej linii położonych na wschodniej flance NATO, w tym Polski i Rumunii.

JD: Jednym słowem uważa Pan, że NATO wypełnia swoją rolę.

VD: Uważam, że NATO będzie nadal czynić wszystko co w jego mocy, aby utrzymać jedność Sojusz, a przez to będzie bronić wszystkich jego członków przed jakąkolwiek agresją. Należy odnotować, że francuskie siły VJTF przybywają do Rumunii. Belgia i Portugalia również zapowiedziały swój wkład do VJTF (odpowiednio 300 i 170 żołnierzy). Należy przypuszczać, że Holandia również może włączyć się do tych wysiłków.

Jednocześnie uważamy, że dalsza operacjonalizacja Grup Bojowych w państwach członkowskich Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Rumunii, powinna zostać przyspieszona. Dlatego też jesteśmy bardzo wdzięczni polskim żołnierzom, którzy od dłuższego czasu przebywają w Rumunii w Wielonarodowej Brygadzie Południowy-Wschód w Craiova (Multinational Brigade South-East in Craiova.

Chciałbym również zwrócić uwagę na silną reakcję społeczności międzynarodowej na wydarzenia na Ukrainie. W tym miejscu podkreślam, że Rumunia popiera przyjęcie solidarnego pakietu sankcji UE przeciwko Federacji Rosyjskiej. Potwierdza to, że państwa UE podzielają wspólną percepcję co do przyczyn obecnego konfliktu.

Uważam, że nałożone przez USA, UE i G7 sankcje na Rosję są niezbędnym narzędziem do wywarcia presji na reżim w Moskwie w celu powstrzymania agresji. Musimy nadal zwiększać presję na reżim rosyjski.

JD: Dziękuję za rozmowę.