Modernizacja ukraińskich systemów S-300W1. Gladiator i Olbrzym ponownie w służbie

S-300W1 to mobilny system obrony przeciwrakietowej, chroniący przed atakiem pocisków balistycznych krótkiego i średniego zasięgu i pociskami manewrującymi. Znajdował się na uzbrojeniu ZSRR, po rozpadzie państwa na terytorium Ukrainy znajdowały się dwie jednostki używające tego systemu. Była to 25. Przeciwlotnicza Brygada Rakietowa, stacjonująca w Stryju i 137. Przeciwlotnicza Brygada Rakietowa stacjonująca w Umanie. Mimo protestów wojska, obie jednostki zostały stopniowo zlikwidowane w latach 2002-2012.

System, mimo zbieżności nazw, nie ma wiele wspólnego z systemem S-300P. Został wyprodukowany przez zakłady Antey (S-300P powstają w zakładach Almaz), natomiast pociski 9M82 i 9M83 zaprojektowano w biurach Novator. Jego funkcją było zapewnienie ochrony przeciwrakietowej dla całego zgrupowania własnych wojsk, na szczeblu armijnym.

Zajęcie Krymu przez wojska rosyjskie odsłoniło braki i zły stan przygotowania armii ukraińskiej. Od tego czasu Kijów znacząco wzmocnił swój potencjał obronny, a częścią przeprowadzanych zmian jest modernizacja (ukrainizacja) systemów obrony przeciwlotniczej, mającej szczególne znaczenie ze względu na przewagę potencjalnego nieprzyjaciela w powietrzu i wykorzystywanie przez niego rakiet Iskander i Kalibr. To właśnie tego rodzaju zagrożenie zwalczać może system S-300W1.

Eksperci wskazywali na liczne zalety tego systemu - jego mobilność, odporność na zakłócanie, a więc możliwość działania w obszarze silnego przeciwdziałania radioelektronicznego przeciwnika, w dowolnych warunkach pogodowych w dzień i w nocy, a także możliwość zwalczania celów w postaci rakiet i samolotów przeciwnika w odległości do 100 km.

W skład systemu wchodzi wóz dowodzenia, radar dookólny, radar sektorowy, do czterech radarów sterowania pociskami i do 24 wyrzutni. Zdaniem ekspertów broń zdalna jest do zwalczania celów powietrznych na wysokościach od 25 do 30000 metrów, w tym bezzałogowców, samolotów, celów o obniżonej wykrywalności, pocisków manewrujących i balistycznych. S-300W1 posiadany przez Ukrainę może jednocześnie zwalczać do 12 celów, naprowadzając na nie do 24 rakiet 9M83 (po dwie rakiety na cel).

Decyzję o modernizacji systemu podjęto 12 kwietnia 2018 r., poinformował wówczas o niej minister obrony Ukrainy Stepan Połtorak. Zmodernizowane elementy systemu zostaną pokazane publiczności w trakcie defilady z okazji dnia niepodległości Ukrainy, 24 sierpnia 2018 r.