Reklama

Przemysł Zbrojeniowy

Prezes HSW dla Defence24.pl: Borsuk i wieża bezzałogowa to nasze priorytety

Moździerze samobieżne Rak w hali HSW. Fot. HSW
Moździerze samobieżne Rak w hali HSW. Fot. HSW

W wywiadzie dla Defence24.pl Bartłomiej Zając, Prezes Zarządu Huty Stalowa Wola mówi między innymi o produkcji haubic Krab i moździerzy Rak, rozwoju nowego BWP Borsuk i wieży bezzałogowej, a także o rozmowach w sprawie produkcji luf do czołgów Leopard 2 i planach powrotu do produkcji na rynki cywilne.

Jerzy Reszczyński, Defence24.pl: Niedawno objął Pan stanowisko Prezesa Zarządu Huty Stalowa Wola. To ważny czas dla spółki, w HSW trwa produkcja, są realizowane kluczowe prace rozwojowe. Jakie są plany na najbliższy rok?  

Bartłomiej Zając, Prezes Zarządu Huty Stalowa Wola SA: W 2019 rok weszliśmy bez opóźnień. Chcemy przede wszystkim pomyślnie zakończyć pracę rozwojową nad Zdalnie Sterowanym Systemem Wieżowym 30 mm i opracować prototyp Nowego Pływającego Bojowego Wozu Piechoty „Borsuk”. To są nasze priorytety, te dwa produkty będą „napędzać” nasze działania przez wiele następnych lat. 

Na razie zarząd HSW jest jednoosobowy, planowane są zmiany?

Mam nadzieję, że skład zarządu spółki zostanie uzupełniony w lutym. Trwa postępowanie konkursowe, które ma wyłonić dwóch członków zarządu. Jestem dobrej myśli. Ufam, że w pełnym składzie dynamicznie ruszymy do nowych zadań.

No właśnie: jaki jest „finansowy” punkt startu do roku 2019? Pański poprzednik na tym stanowisku prognozował, że 2018 rok HSW zamknie wynikiem sprzedaży na poziomie miliarda złotych, ale chyba lekko to przeszacował.

Do czasu opublikowania pełnych i oficjalnych wyników finansowych mówimy o pewnych estymacjach, o pewnych założeniach. Możemy mówić o przychodach na poziomie 700 milionów złotych, niespotykanym dotychczas w historii spółki, i o zysku rzędu 37 milionów. Takie wskaźniki pozwalają myśleć o przyszłości, o inwestowaniu, o stabilności i bezpieczeństwie firmy, o pracownikach i ich rozwoju. Wyniki pokazują, że dzisiaj Huta Stalowa Wola jest w dobrej kondycji finansowej. W mojej ocenie jesteśmy jedną z najlepiej radzących sobie spółek w całej Polskiej Grupie Zbrojeniowej. 

Jeszcze kilka lat temu sytuacja HSW była bardzo trudna. Załoga ponosiła poważne wyrzeczenia, a ówczesny klimat nie napawał optymizmem. Teraz weszliśmy sprawnie w fazę produkcji seryjnej Raka i Kraba. To ona „pompuje krew” w całe przedsiębiorstwo.

Dziś zbieramy owoce wieloletnich wyrzeczeń i ciężkiej pracy. Krab i Rak to dzisiaj w pełni dopracowane produkty. Udało się doprowadzić do integracji wieży Kraba z koreańskim podwoziem i do wdrożenia bardzo trudnej produkcji podwozi K9PL/PK9. Solidnie i w terminie wypełniamy nasze zobowiązania kontraktowe. Dlatego nie waham się mówić o sukcesie. W takiej sytuacji można planować przyszłość bez obaw o zagrożenia dla bieżącej działalności spółki.

Haubica samobieżna Krab. Fot. HSW
Haubica samobieżna Krab. Fot. HSW

A co jeszcze można poprawić w działalności HSW?

Takie pytanie zadajemy sobie codziennie. Jedną ze słabości polskiej zbrojeniówki jest słabo rozwinięty segment produkcji na rynek cywilny. HSW pożegnanie z produkcją cywilną nastąpiło w 2012 r. wraz ze sprzedażą części przedsiębiorstwa chińskiej firmie LiuGong. W bardzo trudnej sytuacji spółki postawiono skupić się na uratowaniu pionu wojskowego. Rozstano się zaś z biznesem maszyn budowlanych, który przez dekady stanowił o marce HSW i sile naszej podkarpackiej spółki.

Teraz, już w innej sytuacji spółki, pracujemy nad powrotem do produkcji na rynek cywilny. Celem jest dywersyfikacja źródeł naszych przychodów, które opierają się na produkcji wojskowej i budżecie MON. Chcemy spróbować swoich sił na rynku cywilnym, w bardziej konkurencyjnym otoczeniu. Budowanie tego drugiego filaru naszej firmy traktujemy jako jedno z wyzwań stojących przed HSW począwszy od 2019 roku.

Jaki jest zarys tej wizji?

Na pewno nie pójdziemy w stronę produkcji wielkoseryjnej czy masowej prostych wyrobów, gdzie w zysku kluczową rolę odgrywa efekt skali. Podążamy w kierunku obszarów wysoko zaawansowanych technologii, wyrobów skomplikowanych technicznie, ambitnych, wysokomarżowych. Sprzyjają temu i wyposażenie produkcyjne, i kwalifikacje naszych pracowników.

Realizowane obecnie kontrakty na 64 sztuk Raków i 96 sztuk Krabów nie pozwalają jeszcze na skorzystanie z efektu skali. Taki wolumen zamówień sprawia, że pewne procesy w spółce nie są do końca zoptymalizowane. Chociaż wciąż dążymy do obniżania kosztów produkcji, to jednak nie wszystko zależy od nas. 

Musimy utrzymywać wiele służb i działów, bo tego wymagają zadania spółki. Szczególnie dbamy o rozbudowany i dobrze funkcjonujący pion konstrukcyjny, pion przygotowania produkcji, badań czy jakości. Mimo tych kosztów dysponujemy rezerwami do wykorzystania. Unikatowe w kraju i w Europie, nowoczesne, wysokowydajne, bardzo precyzyjne i kosztowne maszyny i urządzenia, być może będą pracować na pełne trzy zmiany.

image
Moździerze samobieżne Rak. Fot. HSW.

Czasu zbyt wiele nie ma, rok 2019 kończy produkcję Raków, a w 2024 wykonany zostanie kontrakt na haubice….

W HSW nieustannie pracujemy nad polonizacją tych elementów. Chodzi przede wszystkim o niespolonizowane jeszcze podzespoły haubicy KRAB, w ten sposób niejako „sprzątamy pozostałości policencyjne”, nieustannie weryfikujemy także łańcuch dostawców. Wszystko po to, aby być cenowo konkurencyjnym, i dzięki temu być gotowym do wejścia na rynki zagraniczne. Bez wchodzenia w detale mogę stwierdzić, że nasze wyroby cieszą się zainteresowaniem.

Tworząca się 18. Dywizja Zmechanizowana w znaczącym stopniu rozszerzy krajowy rynek dla wyrobów HSW?

Ta formacja w założeniu ma być nowocześnie uzbrojona i wyposażona. Trwają intensywne prace i prowadzone na różnych szczeblach rozmowy, na temat przedłużenia serii produkcyjnych zarówno moździerza samobieżnego Rak, jak i haubicy Krab. Jesienią tego roku wyślemy do wojska ósmy Kompanijny Moduł Ogniowy. Wygaszenie produkcji oznaczałoby zamknięcie powiązań kooperacyjnych i przerwanie łańcuchów dostaw. Ich odtworzenie wymagać będzie i czasu, i pieniędzy, bo umowy będziemy zawierać od zera. MON zdaje sobie z tego sprawę.

Dla wielu naszych dostawców i partnerów biznesowych niskoseryjna produkcja dla wojska ma znaczenie prestiżowe, ale nie zawsze przekłada się na zyski. Obawiam się, że moment zawierania zupełnie nowych umów będzie dla nich szansą na zwiększenie swoich zysków, co może podnieść koszt produkcji nawet o kilkadziesiąt procent.

Zatem, poza nadzieją na szybkie podjęcie negocjacji w sprawie wydłużenia serii KMO Rak i DMO Regina, pozostaje „ucieczka do przodu” z nowymi wyrobami… 

Takie są nasze założenia. W tym roku chcemy skierować do badań kwalifikacyjnych Zdalnie Sterowany System Wieżowy 30 mm. Ich szybkie zakończenie pozwoli w roku 2020 rozpocząć fazę produkcyjną tego systemu wieżowego, nad którym z uznaniem i zachwytem pochylają się nawet Amerykanie. Mogę zapewnić: nie ma zagrożeń dla uzgodnionego harmonogramu tego projektu. Niemniej – wszyscy winniśmy zdawać sobie sprawę z charakteru i istoty prac badawczo-rozwojowych.

image
Bartłomiej Zając, Prezes Zarządu HSW SA. Fot. HSW.

Nie wszystko da się w ich trakcie przewidzieć.

Odnoszę wrażenie, że polski przemysł doszedł już do etapu, w którym nie obiecuje za dużo. Mamy założenia, mamy sposób na ich zrealizowanie, ale mamy też świadomość tego, jak złożonym i czasochłonnym procesem są badania kwalifikacyjne. Rozpoczynając je, nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich okoliczności, jakie mogą się pojawić, wszystkich czynników i ich wzajemnych interakcji, które będą wpływać na zachowanie się różnych mechanizmów wyrobu. 

Na rozwój systemu wieżowego duży wpływ miały bardzo rzetelnie wykonane badania zakładowe. Dostarczyły nam one mnóstwo wiedzy i doświadczeń. Dzięki temu mamy pełny obraz systemu, który stworzyliśmy wspólnie z naszymi partnerami z Polskiej Grupy Zbrojeniowej: PCO i ROSOMAKIEM, a także z Grupą WB. Wiemy, na co nas stać, i wiemy, co i jak musimy poprawić. To wszystko pozwala nam z optymizmem patrzeć na dalsze prace i końcówkę roku 2019.

Istnieją możliwości prawne, aby część badań zakładowych zaliczyć na poczet badań kwalifikacyjnych. Ale my zakładamy, że ZSSW-30 przejdzie pełny program badań kwalifikacyjnych. Nie chcemy skracać pewnych procedur. Wychodzimy z założenia, że im dokładniej sprzęt zostanie przebadany w fazie badań kwalifikacyjnych, tym mniej sprawiać będzie kłopotów już w jednostkach liniowych. 

Celem jest osiągnięcie ideału? 

Raczej ciągłe zbliżanie się do niego. „Choroby wieku dziecięcego” trapią każdy nowy sprzęt w każdej armii. HSW jako producent będzie gotowa do szybkiego i skutecznego reagowania na mogące pojawić się problemy. Nie ukrywamy, że w obszarze softwarowym, teleinformatyzacji całych systemów najnowocześniejszego sprzętu i uzbrojenia, nie da się na etapie konstrukcji czy badań – zarówno wstępnych jak i kwalifikacyjnych - przewidzieć wszystkich scenariuszy i okoliczności, które mogą wystąpić w warunkach użycia bojowego. Ważne, abyśmy wiedzieli jak reagować i sprawnie wprowadzać niezbędne korekty.

Nie mam wątpliwości, że Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia oraz Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej podczas badań kwalifikacyjnych pomogą nam ujawnić kolejne miejsca, gdzie można jeszcze coś poprawić.

Czy pomimo tego może Pan podać konkretne daty?

Wieżę ZSSW chcemy przekazać do badań kwalifikacyjnych już w kwietniu. Harmonogram zakładać będzie rok 2020 jako termin rozpoczęcia dostaw ZSSW-30 do SZ RP. Wymaga to dobrej współpracy tak w obrębie konsorcjum, jak i pomiędzy konsorcjum a MON. Terminy dostaw niektórych części i podzespołów sięgają bowiem roku. 

Chciałbym wprost zapytać: czy HSW SA posiada wszystkie kompetencje techniczne, ale też prawne, wynikające z powiązań offsetowych w ramach programu Wisła, aby uruchomić produkcję armaty Bushmaster II ATK44 S, czyli w wariancie dwukalibrowym, 30/40-milimetrowym? 

Zmodernizowana i rozbudowana lufownia HSW ma zdolności do wytwarzania w pełnym zakresie luf artyleryjskich o kalibrach od 30 do 155 m i długości do ponad 8 metrów. Jesteśmy przygotowani do podjęcia działań technicznych, aby wytworzyć armatę Bushmaster II w wariancie Stretch. HSW już posiada niezbędne do tego kompetencje. 

Leży to w żywotnym interesie HSW i całego polskiego przemysłu zbrojeniowego. Każde takie uruchomienie nowej produkcji wymaga doprecyzowania szczegółów z amerykańskim partnerem. Chodzi o zaakceptowanie przez niego naszej technologii, różnej od amerykańskiej, czy uzgodnienie procedur badań i testów wyprodukowanych przez nas armat. 

image
Lufownia w Hucie Stalowa Wola. Fot. HSW.

Zostańmy na chwilę przy lufowni: czy z ust szefa HSW może paść jednoznaczna deklaracja, że spółka posiada także kompetencje do wytwarzania armat czołgowych kal. 120 mm, co oznacza, że może być polskim wykonawcą części programu polonizacji czołgów Leopard-2 do standardu PL?

Powtórzę: jesteśmy gotowi do tego, aby wytwarzać pełen typoszereg luf artyleryjskich w przedziale kalibrów 30-155 mm. Obecnie jesteśmy w fazie poszukiwań rozwiązań, których celem jest dywersyfikacja naszej produkcji. Między innymi dlatego podjęliśmy decyzję o zakupie w Hiszpanii kolejnej maszyny do obróbki luf długich. Urządzenie to za kilka miesięcy rozpocznie pracę.

Wytwarzane przez nas lufy cieszą się znakomitą opinią, są cenione za najwyższą jakość wykonania. To jest bardzo duży kapitał. Jednakże sama tylko produkcja dla potrzeb Sił Zbrojnych RP wyczerpuje nasze możliwości wytwórcze. Jeśli chcemy pozyskiwać klientów zagranicznych, musimy nasze zdolności powiększać. Chcemy zarabiać na naszych kompetencjach, które są unikatowe w skali Europy i świata. Świadczą o tym coraz liczniej kierowane do nas zapytania ofertowe z wielu krajów. Mogę więc potwierdzić, że jesteśmy gotowi, aby wytwarzać i lufy, i kompletne armaty czołgowe 120 mm, także na potrzeby modernizacji Leoparda do standardu 2PL.

Takie rozmowy, tak ze stroną niemiecką, jak i z naszym MON, trwają – tyle mogę powiedzieć. Rheinmetall, nasz partner, jest obecnie dość mocno obciążony produkcją dla swoich klientów, toteż jest otwarty na współpracę. Chcemy nie tylko ten moment wykorzystać, ale też wytworzyć pomiędzy nami synergię. Wspomóc naszych partnerów w czasie, kiedy będą odczuwali niedobór swoich mocy produkcyjnych. Ufam, że potrafimy w tych relacjach znaleźć wspólne dla obydwu stron korzyści.

image
Lufownia w Hucie Stalowa Wola. Fot. HSW. 

Czy w tych rozmowach pojawiają się sygnały, z których można byłoby odczytać potencjalny zamiar zaproszenia HSW do prac nad nową armatą czołgową 130 mm? 

Ta armata jest w dość wczesnej fazie prób. Na tym etapie nie sposób rozmawiać jeszcze o dostępie do udziału w wytwarzaniu dla niej jakichś komponentów. Osobiście wątpię, aby Niemcy chcieli – przynajmniej na razie – podzielić się z kimkolwiek technologią tej armaty.

Moździerz samobieżny Rak dostarcza, z badań eksploatacyjno-wojskowych, mnóstwo wniosków i danych, pozwalających budować program doskonalenia i, w przyszłości, modernizacji Raka, wzbogacania go o nowe możliwości… 

To prawda. Docierają do nas uwagi, wnioski z badań, sugestie korekt niektórych rozwiązań. Wsłuchujemy się w te głosy uważnie, bo bardzo sobie cenimy głos żołnierzy wykorzystujących nasze wyroby. Część uwag, po wspólnych analizach i dyskusjach, odrzucamy jako nieracjonalne np. z powodu ich nieopłacalności czy ograniczeń technicznych. Ale część wprowadzamy na bieżąco lub wykorzystujemy jako punkt wyjścia do rozwijania konstrukcji.

Zmierzamy m.in. do zwiększenia szybkostrzelności moździerza poprzez zmiany w układzie ładowania. MON jest także zainteresowany, i to zrobimy, przystosowaniem naszego moździerza automatycznego do możliwości strzelania amunicją precyzyjną, o cechach inteligentnych. Najpierw jednak resort powinien wskazać konkretny typ amunicji, którym jest zainteresowany. Nie możemy prowadzić prac w ciemno, pod kątem wszystkich istniejących w świecie rozwiązań.

A jakie mogą być kolejne etapy rozwoju tej konstrukcji?

Przyszłość artylerii widzę w rozszerzaniu automatyzacji, tak dowodzenia i kierowania ogniem, jak i operowania samym środkiem ogniowym. W ten sposób wzrasta zarówno efektywność użycia broni, jak bezpieczeństwo załogi. Dlatego w perspektywie około 5 lat widzę Raka jako bezzałogową platformę bojową zdolną do wykonywania określonych zadań ogniowych: na zdalnie sterowanym, bezzałogowym podwoziu lub na nośniku z załogą. 

Już dziś system wieżowy Raka ma zdolność wykonywania zadań ogniowych bez załogi wewnątrz, widać więc, jak bardzo jesteśmy blisko docelowych rozwiązań. Także w przypadku podwozi szukamy nowatorskich rozwiązań w obszarze układów napędowych. Pewne doświadczenia związane z hybrydyzacją układów napędowych bojowych maszyn gąsienicowych już mamy. 

Możemy pójść jeszcze dalej, stawiając na napęd elektryczny. Omijamy w ten sposób słabość polskiej zbrojeniówki, jaką jest wciąż dotkliwy brak własnego przemysłu silnikowego. Jednocześnie w dziedzinie napędów elektrycznych, stosowanych np. w autobusach, doświadczenia polskiego przemysłu są znaczne. Wszyscy poważni gracze na świecie prowadzą badania w tym kierunku. Napęd elektryczny ma szereg korzyści: pojazd jest przede wszystkim lżejszy i cichszy, przez brak łatwopalnego paliwa jest bardziej odporny na pożar, ma niższą sygnaturę termiczną. Wreszcie jest tańszy: zarówno w eksploatacji, jak i w produkcji.

image
Fot. HSW.

Z tematem ZSSW-30 nierozerwalnie wiąże się inny projekt realizowany przez konsorcjum pod kierownictwem HSW, program Borsuk. Jak można określić obecny stan zaawansowania prac nad Nowym Pływającym Bojowym Wozem Piechoty o tym kryptonimie? 

Po licznych perturbacjach, w tym zagrożeniu wstrzymaniem finansowania, uważam, że projekt jest na dobrej drodze. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na jedną ważną rzecz. Projekt realizowany jest w oparciu o umowę z NCBiR, za budżet, któremu daleko do 100 milionów złotych. Dla przykładu: realizowany przez 11 lat projekt BWP Puma kosztował ponad miliard euro czyli ok. 4-5 mld zł. My mamy nieco ponad 70 milionów złotych na projekt, który jest kluczowy dla programu modernizacji Wojsk Lądowych i całych Sił Zbrojnych.

Żeby było jasne: my się na to nie obrażamy. Realizujemy swoje zadania i to w zakresie wykraczającym ponad przyjęte zobowiązania. Nie zapominajmy jednak, że jest to projekt NCBiR, a nie bezpośrednio MON. Wielokrotnie podnosiliśmy tę kwestię. Sugerowaliśmy, aby program NPBWP stał się projektem rozwojowym nadzorowanym przez MON poprzez Inspektorat Uzbrojenia. Jest to bowiem przedsięwzięcie naprawdę poważne, o dużym znaczeniu dla bezpieczeństwa żołnierzy i zdolności bojowych naszych sił zbrojnych.

W którym miejscu prac nad NPBWP jest obecnie HSW?

Został opracowany model, na którym prowadzone są badania. Aktualnie opracowywany jest prototyp. Mogę potwierdzić, bo często jestem o to pytany, że Borsuk z bardzo dobrymi wynikami przeszedł badania na otwartym akwenie wodnym, konkretnie – na Zalewie Zegrzyńskim. Uzyskaliśmy wiele cennych danych co do zjawisk występujących podczas wejścia kadłuba BWP w wodę, wyjścia z wody, znane jest zachowanie się pływającego pojazdu na wzbudzanej fali. Dodam, że próby te prowadziliśmy z pojazdem o masie 26 ton, a więc o 1 tonę większej od masy założonej dla tej konstrukcji. 

W jakiej konfiguracji był wóz, czy był wyposażony w wieżę ZSSW?

Oczywiście, podczas testów Borsuk posiadał ekwiwalent masowy wieży ZSSW-30. Badania dotyczyły elementów hydrostatyki, szczelności kadłuba, wyważenia, współpracy powerpacka z trakcją gąsienicową i pędnikami wodnymi oraz systemu kierowania BWP w wodzie. Pracujemy w dalszym ciągu nad ochroną balistyczną i ochroną przeciwminową, aby pod koniec 2019 r. zademonstrować prototyp zdolny do przeprowadzenia badań zakładowych i  kwalifikacyjnych. Analizujemy różne koncepcje, różne wersje, w obszarze ochrony przeciwminowej ściśle współpracujemy z  WITPiS i WAT. 

Przeprowadziliśmy szereg prób, planujemy kolejne. Każda z nich przybliża nas do ostatecznego rozwiązania. W ten sposób wspólnie tworzymy bezcenny zasób wiedzy i doświadczeń, jako że polski przemysł nigdy dotychczas nie prowadził prac związanych z ochroną przeciwminową pojazdów gąsienicowych, a w szczególności – pływających.

To w pewien sposób skok generacyjny w polskim przemyśle. 

Zdecydowanie tak. To bardzo trudne zadanie, dla polskiego przemysłu precedensowe. O jego wykonaniu będę mógł powiedzieć, kiedy osiągniemy równocześnie wymaganą zdolność pływania i wymagany poziom ochrony przeciwminowej i balistycznej. Na razie do tego celu konsekwentnie dążymy.

Od początku prac nad tym BWP chcemy także, aby Borsuk umożliwiał wszelkie modernizacje i modyfikacje, rozwój, tworzenie wyspecjalizowanych wersji. Mam na myśli implementację na nim wieży moździerza automatycznego, sprzętu inżynieryjnego, rozpoznawczego, w tym rozpoznania skażeń, wyposażenia sanitarnego, może także w przyszłości systemu rakiet przeciwlotniczych. 

image
Komora do badań RTG w HSW. Fot. HSW.

W którym miejscu jest obecnie HSW w drodze do zajęcia swojego miejsca w programie Wisła? 

Jesteśmy w trakcie rozmów ze stroną amerykańską. Trwają dyskusje na temat finansowania, a także zakresu prac, jaki będzie realizować HSW, aby polski przemysł jak najbardziej skorzystał z transferu technologii. Oprócz samej wyrzutni, najważniejsze dla nas są korzyści związane z możliwością pozyskania technologii produkcji armat 30 mm na potrzeby SZ RP. Rozmowy powinny doprowadzić do zawarcia umów w najbliższym czasie. Pierwsza wyrzutnia, przypomnę, ma być gotowa w 2020 roku. Wszystkie planowane w tym programie inwestycje starannie analizujemy, także pod kątem ich późniejszego wykorzystania również w innych programach. 

Na przykład haubicy Kryl? Na jakim etapie jest ten projekt? 

Wciąż trwa uzgadnianie niektórych dokumentów, choć haubica od kilku lat jeździ, strzela, wykonuje przewidziane dla niej zadania. Potwierdziło to wiele prób prowadzonych w kraju i za granicą.

Dlaczego więc nie ma decyzji wojska o dalszych etapach programu?  

Nie mam prawa wypowiadać się w imieniu wojska. Moim zadaniem jest doprowadzenie tego niełatwego projektu do końca, zgodnie z założeniami i podpisaną z NCBiR umową. Wtedy MON wypowie się, czy chce taką broń, czy nie. Jeśli tak, to na jakich warunkach i co ewentualnie chciałby w niej zmienić, aby zaspokoić oczekiwania, które nie zostały określone w momencie rozpoczynania prac. 

Kryl wielokrotnie przechodził już fazy zmiany wymagań, co bardzo komplikowało prace już od etapu projektowania. Jesteśmy żywo zainteresowani Krylem, chcemy go produkować, musimy jednak przede wszystkim zakończyć projekt NCBiR zgodnie z umową. Bo tylko w takim przypadku będziemy wiedzieć, czym dysponujemy. Bez przejścia haubicy przez cykl badań zakładowych, a później kwalifikacyjnych, nie mamy podstaw do ostatecznych, rzetelnych ocen. Potem projekt trzeba jeszcze rozliczyć.

Na razie mamy paradoks: wyrób od lat fizycznie istnieje, a nie możemy przebić się przez fazę dokumentów, bez których nie można przystąpić do jego oficjalnych badań. 

image
Fot. Jerzy Reszczyński

A Langusta-2?  Z resortu płyną informacje o braniu pod uwagę wprowadzenia jej na wyposażenie 18. Dywizji.

Jeśli będzie taki sygnał – będziemy rozmawiać o warunkach wykonania tego wyrobu. Obawiam się jednak, że systemów RM-70 jest w wojsku na tyle mało i są tak rozproszone, że wojsku trudno będzie podjąć decyzję o wyborze Langusty-2 jako podstawy do stworzenia jednorodnego DMO. Rozwiązania wykorzystane w Languście-2 mogą być użyte do dalszej modernizacji BM-21 czy WR-40 LANGUSTA. Chodzi np. o funkcję autonaprowadzania części artyleryjskiej na cel. 

Może więc powróci temat „tradycyjnej” Langusty opartej o BM-21M? Natomiast Langustą-2 interesuje się jeden z zagranicznych klientów, ale nic więcej na ten temat ujawnić nie mogę.

Które z obecnie wytwarzanych, ale i przygotowywanych do produkcji, wyrobów mają największą szansę na eksportowy sukces? 

Niewątpliwie te, które nie mają ograniczeń wynikających z licencji, bądź nie zawierają komponentów, których eksport jest niejednokrotnie ograniczany, takich jak. np. powerpack. Mam na myśli wyroby oparte na naszych, rodzimych konstrukcjach, do których mamy niczym nieograniczone prawa. Na pewno na szczycie listy znajdą się system wieżowy Raka, ZSSW-30 oraz Borsuk.

Czy wraz z odejściem HSW od produkcji cywilnej skończyła się obecność spółki na liście dostawców sprzętu inżynieryjnego? 

Bynajmniej. Ten obszar bywa niedoceniany. Często nie jest tak spektakularny jak sprzęt bojowy. Ale obecne i przyszłe potrzeby wojska wskazują także obszary, w których HSW może mieć wiele do powiedzenia. To jest dobra okazja, aby zastanowić się nad synergią w ramach Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Chodzi o optymalne rozłożenie obciążeń projektami i racjonalny system powiązań kooperacyjnych. Wtedy realizacja poszczególnych programów będzie mieć nie tylko sens ekonomiczny, ale również tworzyć wartość dodaną w możliwie wielu spółkach PGZ. Chętnie się w te procesy włączymy, a produkcja na rzecz zaplecza inżynieryjnego SZ RP stanowi świetną do tego okazję. 

Jako producent systemów artyleryjskich nie odżegnujemy się bynajmniej od innych systemów wsparcia. Właśnie realizujemy program Baobab-K, którego celem jest dostarczenie znacznie bardziej zaawansowanego od Baobaba i Krotona systemu minowania narzutowego. Dla nas to ważny projekt, bo uzyskamy nie tylko kolejny kompletny wyrób, ale też platformę minowania, którą będzie można przenieść np. na nośnik gąsienicowy K9PL/PK9. To jedna z naszych propozycji. 

A inne rozwiązania?

Wojsko będzie też niebawem potrzebować następcy starzejących się PTS-ów. Doświadczenia z prac nad Borsukiem pozwalają zmierzyć się z tym wyzwaniem. Otwarta jest wciąż kwestia mostów pontonowych o nośności dostosowanej do potrzeb brygad ciężkich, sprzętu do samookopywania się czołgów czy sprawa ciężkiego wozu ewakuacyjnego dla brygad czołgowych.

Tak, jak w przypadku modułów ogniowych Raka i Kraba, niezbędne jest obudowanie środków ogniowych systemem wsparcia logistycznego, zapewniającym zarówno skuteczność użycia środka ogniowego, jak i zwiększającego jego autonomię i przeżywalność w warunkach bojowych. Miejsca do wykazania się kreatywnością jest aż nadto. I to nie tylko dla naszej spółki. 

Dziękuję za rozmowę. 

Jerzy Reszczyński

Reklama

Komentarze (70)

  1. rydwan

    Jesli już robimy z Raka artylerie to po kiego grzyba posadawiac go na tak drogim podwoziu jakim jest rosomak ,czy nie lepiej i taniej wykorzystac do tego celu podwozia Jelcza 4x4 ?Co dalej z naszym Krylem czy jest już gotowym prouktem ?

  2. ryba

    Dlaczego ,skoro jest za mało kasy < do programu BWP nie zaprosimy innych firm np Węgrów Słowaków Czechów Rumunów Litwinów Łotyszy Chorwatów wszak oni też będą w niedługim czasie potrzebowc wymienic swoje BWPy

  3. KrzysiekS

    Pierwszym i podstawowym problemem jest MON sami nie wiedzą czego chcą a jak już jest zrobione to mają nowe wymagania. Brak konkretnych umów z PGZ jeżeli zrobicie ten produkt to np. MON kupuje go w ilości .. cenie ... z opcja na dalsze .... Problemy z PGZ to brak dotrzymywania terminów umowy i sensownego myślenia co dalej z tym produktem bez dalszych zamówień z MON produkt nie istnieje umiera nie jest rozwijany dalej. Generalnie brak myślenia przyszłościowego zarówno w MON jak i PGZ.

    1. HanSolo

      Oby żadnych umów z PZG. Rosomaka wstrzymać. Doświadczenia zebrac. Kupić prawdziwy BWP o masie 28-40t, który zabezpieczy polskie czołgi.

  4. Doktór

    "To są nasze priorytety, te dwa produkty będą „napędzać” nasze działania przez wiele następnych lat". Czy to znaczy ze to jeszcze potrwa "parę lat"?

    1. Vydra

      Tak. Z powodów finansowych (MON) wdrażanie Borsuka trochę potrwa. Rak na gąsienicach, Krab i być może Kryl.

  5. Gts

    Jak dla mnie MON powinien zamowic jeszcze raz tyle Krabow i Rakow, zlecic Budowr Borsuka oraz nowego BWP chocby w kooperacji z inna firma np Rheinmetallem, czy BAE. To pozwoliloby nie utracic lancucha dostawcow i rozwijac dalej HSW. Uniwersal y kadlub BWP pozwalalby rowniez tworzyc wiele rodzajow podwozi do innych zadan jak chocby samonosnego OPL a moze nawet artylerii rakietowej. Szkoda tak fatalnie prowqdzonego (glownie z powodu widzimisie MON) projektu Kryl. Przydalby sie tez wlasnie kolowy zestaw armato-haubicy koniecznie maksmalnie zautomatuzowany... no ale czego sie spodziewac po MON, poza latami dyskusji, zmienianiem wymagan i analiz. To samo powinoo sie dziac w cegielskim ktory juz dawno moglby nawiazac wspolprace z Tatra i produkowac chocby wozy do programu Pegaz albo rozwijac wspolprace z Korea by zdobywac zdolnosci do budowy elementow przyszlego czolgu na bazie K2. To sa wszystko tematy do dogadania, wsparcia przez rzad i mozna podniesc krajowe zdolnosci na poziom do tej proy niespotykany. Nawet ten nieszczesny Bumar mozna ogarnac z pomoca Rheinmetalla opierajac na wspolpracy przy modernizacji Leopardow. Niestety ile razy pezychodzi mi oceniac dzialania rzadu mam wrazenie ze realizuja tylko jedna opcje, jakiegos odlamu Zydow w USA bo nawet z IMI w Izraelu nie za bardzo chca sie dogadywac.

    1. Stalker______

      W kooperacji? Dobre. Tak jak rency przy leo? A ile to kosztowac bedzie i jak nam to wydłuży czas wdeozenia noqych bwp? Masz kase i czas? Super. Armia go nie ma.

  6. PK

    Za wolno panie prezesie !!!!!!!!!!!!!!

  7. Harry 2

    @Gts - "zlecic Budowr Borsuka oraz nowego BWP chocby w kooperacji z inna firma np Rheinmetallem, czy BAE." inny, "nowy" BWP już jest: ANDERS2. Trzeba iść w kierunku własnych wyrobów, by być maksymalni niezależnym od obcych firm.

  8. Harry 2

    @Mobilny+) - "a jedynym zagrozeniem dla tego programu są politycy." Sam odpowiedziałeś na zadane pytanie.

  9. Mobilny+)

    Mapoleom a czemuz to Borsuk mialby podzielic los wielu innych ambitnych programow? Tak sobie piszesz czy wiesz z jakiegos tajnego pewnego zrodla? Widzisz Borsuka podobnie jak zssw30 da sie doprowadzic do konca a jedynym zagrozeniem dla tego programu sa politycy.

  10. Harry 2

    @zxc - MON chciał KRYLA którego można było załadować do Herkulesa na misje "stabilizacyjne" wspierając tym samym kraj szerzący "demokrację".

  11. zxc

    @hunter O czym ty mówisz? To nie HSW tylko MON upierał się przy takim a nie innym kształcie Kryla. Nawet zmniejszyli ilość osi 4 do 3 zaburzając całą konstrukcję jelcza, bo takie mieli widzimisię. HSW dostało takie a nie inne preferencje od MONu i musieli rzeźbić to co klient zamówił. Stąd później takie kwiatki, że była lżejsza wersja maski i cięższa, żeby przesunąć środek ciężkości. Ten pojazd nie powinien powstać w tej formie.

  12. Hunter

    @Marek1. Widać, że jesteś doświadczonym praktykiem i wiesz o czym piszesz. W pełni się z Tobą zgadzam co do oceny i trafności koncepcji Kryla. Potrzebujemy dużo nowoczesnych luf dalekosiężnej i precyzyjnej artylerii. To powinien być obok obrony powietrznej i rozpoznania priorytet. Dodanie automatu to wzrost ceny i masy co kładzie tą koncepcje. Z jednym jednak się z Kolegą nie zgadzam. Ignorancja wzornictwa przemysłowego i ergonomii jest błędem. Wygląd to taki czubek góry lodowej. Z mojego wieloletniego doświadczenia wiem, że jak coś jest przemyślane i dopracowane to od razu to widać. Podwozie Kryla takim nie jest. Błędne założenia spowodowały problemy z wyważeniem, kiepskie właściwości terenowe i problemy wytrzymałościowe. Ignorancja i chaos w tym projekcie jest widoczna gołym okiem dla każdego kto ma w tym choć trochę doświadczenia. W efekcie powstał bubel którego nikt nie chce i opóźnia cały projekt. Wirus IV, TUR VI to kolejne iteracje które doprowadziły tamte również słabe konstrukcje do przyzwoitego poziomu. HSW zamiast upierać się przy tej konstrukcji powinno opracować na bazie swoich (i nie swoich) doświadczeń i błędów coś co będzie bardziej dopracowane. Obawiam się, że nie da się tego już poprawić i powinna to być nowa przemyślana od początku konstrukcja podwozia.

  13. Michalll

    No super prawdziwy sukces skarb państwa kupił sprzęt wojskowy od podmiotu którego jest właścicielem, niech mówią o sukcesie jak uda im się coś sprzedać na wolnym rynku za granicę.

  14. Wojciech

    Czytam to i czytam i odnoszę dziwne wrażenie że te priorytety są jakoś tak niezbyt ambitne. Borsuk jest dość zaawansowany, ZSSW też. Jeśli porównać co i ile nowego sprzętu wprowadzają Ukraińcy to plany PGZ to zwykła żenada. Żadnych rakiet, żadnych systemów przeciwlotniczych (choćby opisany niedawno polski Pancyr), żadnych systemów przeciwpancernych, żadnych prac nad nowym MBT. Taki "gigant" a nie koncentruje się na przyszłości tylko na 2 produktach, które są prawie gotowe?

  15. Willgraf

    chcecie haubice na kołach czemu nie współpraca z Czechami lub Słowakami i rozwój DANY - zamiast ten pokraczny nieudaczny KRYL ..to sprzęt dla Afryki nie POLSKI

  16. Ernst Junger

    Marek1, APR-155 dawał radę na poligonie już w listopadzie 2016r. Z 15 km przy silnym wietrze pocisk miał odchylenie rzędu 15 i 60 cm. Wtedy jeszcze z ukraińską głowicą. Teraz już lata z polską głowicą, podobnie jak przeciepancerny APR-120 do Raka.

  17. Bla bla bla

    To już wszystko powinno być gotowe a od przyszłego roku powinna ruszyć seryjna produkcja. Ale tak by było w normalnym cywilizowanym kraju. A niestety w takim nie żyjemy. Tylko w zacofanym kraju z kompleksami i gospodarką z 20 WIEKU.

  18. tu JÓZEK

    Borsuk powinien mieć wieżę zaczerpniętą z jordańskiego FALCONa i to samo powinno się zrobić z T-72 i załogę umieścić w koszu

  19. Napoleon

    @Covax lubię twoje wpisy, ale błagam cie Borsuk to fikcja. To taka nasza Loara, Caracal, Wilk, Anders, Orka, Miecznik, Czapla, Gepard, Kruk itd... a może nawet wszystko do kupy i razem wzięte na raz. Najważniejsze, że ZSSW ma szanse być dopracowane. Bo już z Hitfist żeśmy się wysiudali i to pewnie na ament ;)

  20. Willgraf

    szybkostrzelność czyli od zatrzymania pojazdu do pierwszego wystrzału i od pierwszego do kolejnego w przypadku Kryla to jakis żart .... druga kwestia to cena ile kosztuje K9 ile KRAB ile Kryl ? ile Pzh2000 :) WSZYSTKO JASNE - niech lepiej HSW uzyska kompetencje wykuwania luf do późniejszej obróbki a nie mydli oczy

  21. Marek1

    Wilgraf - strasznie atakujesz Kryla. Problem w tym, że wojsko CHCE mieć kołowy odpowiednik Kraba za 1/3 jego ceny, ale z prawie tą samą siłą ognia i mobilnością. Z założenia Kraby mają organicznie należeć do brygad/dywizji ciężkich, natomiast polski "zmech na kołach" liczy właśnie na dużo większą ilość Kryli. Co do rzekomego "strasznego zmęczenia" ładujących haubicę kanonierów - obecnie z 1 stanowiska strzela się maks. 10 razy i szybciutko zmienia pozycję, więc amunicyjni zdążą odsapnąć po intensywnym, ale króciutkim 2-3 min. intensywnym wysiłku w czasie jazdy na nowe stanowisko. Pamiętam z wojska do jakiej perfekcji ruchowej i wytrzymałości można doprowadzić obsługę armaty/haubicy poprzez ćwiczenie "do upadłego" tzw. działoczynów ;). Co do zarzutów dot. "kiepskiego designu" Kryla nawet nie będę komentował tych nieistotnych głupot. Zresztą w ogóle artyleria lufowa stanowi jeden z b. nielicznych światełek w czarnej otchłani sprzętowej WP. Oczywiście, jak to u nas, MUSI być permanentny problem ograniczający znacząco potencjał Krabów/Kryli - BRAK rozpoznania (pojazdy/BSL) i ślimaczący sie niemożebnie proces pozyskiwania nowoczesnej amunicji kierowanej/ wydłużonego zasięgu. PGZ od wielu lat nie może poradzić sobie z pr. Mustang i choćby zwykłym skopiowaniem ukr. Kwytnika, a MON nawet słyszeć nie chce o zakupach ammo z zewnątrz.

  22. Marek

    @Willgraf Akurat proces usprawnienia procesu ładowania Kryla to dla HSW nie problem. Było już o tym pisane niejeden raz. I nie ma co robić z niego na siłę czegoś w stylu Archera, bo ten system miał być z założenia prostym i stosunkowo tanim działem.

  23. Marek

    @Willgraf Akurat proces usprawnienia procesu ładowania Kryla to dla HSW nie problem. Było już o tym pisane niejeden raz. I nie ma co robić z niego na siłę czegoś w stylu Archera, bo ten system miał być z założenia prostym i stosunkowo tanim działem.

  24. Willgraf

    Kryl...i jego obrońcy tkwiacy w latach 20-tych ale XX wieku....z ręcznym ladowaniem to sobie moze strzelać ...na pokazach dla miłośników uzbrojenia afrykańskich bojowników...na pełno skalowym teatrze działań to jest ślepa uliczka

  25. Willgraf

    Langusta 2 miala mic docelowo rakiety o zwiekszonym zasiegu do 70 km...a w planach przy ofdsecie przy Caracalach..uzyskanie technologii paliwa z możliwością zwiekszenia tego zasiegu....zatem wiem co napisałem

Reklama