Tarcza Wschód – skład w każdej przygranicznej gminie

Ponadto w każdym przyległym do granicy powiecie powstanie większy hub logistyczny współdzielony ze starostwem, co pozwoli wykorzystywać składy nie tylko na potrzeby wojska ale i obrony cywilnej – dodał wiceszef MON, który złożył wizytę na Litwie, gdzie rozmawiał z wiceministrami obrony Orijaną Mašalė i Tomasem Godliauskasem. Podkreślił, że Tarcza Wschód i Bałtycka Linia Obrony to kompatybilne projekty, które wpisują się w sojusznicze plany.

W Rudnikach w okręgu wileńskim zapoznał się z postępami przy budowie Bałtyckiej Linii Obrony oraz infrastruktury dla nowo formowanej niemieckiej brygady, która będzie stacjonować na Litwie.

„W każdej gminie która przylega do granicy z Rosją, Litwą, Białorusią i Ukrainą, znajdzie się miejsce składowania, gdzie będą magazynowane elementy Tarczy Wschód. W każdym przyległym do granicy powiecie powitanie większy hub logistyczny współdzielony ze starostwem, by te miejsca mogły pracować na rzecz obrony cywilnej. To mogą być składowiska elementów zarządzania kryzysem, klęskami żywiołowymi; część będzie wydzielona na potrzeby czysto militarne” – powiedział Tomczyk. Dodał, że pierwsze z tych obiektów zostały wybudowane, a docelowo magazynów ma być ok. 60.

Przypomniał, że nie chodzi o sztywno wytyczone linie umocnień „jak sto lat temu”, lecz o linie mobilne w tym sensie, że przeszkody takie jak rowy czy zapory przeciwczołgowe można umieszczać tam, gdzie wojsko uzna to za konieczne w danym momencie.

Wspólna sprawa, wspólnotowe fundusze

Podkreślił, że przy wyborze miejsc składowania sprzętu i materiałów Polska koordynuje swoje działania z bałtyckimi sojusznikami, uwzględnia Bałtycką Linię Obrony, korzysta też na bieżąco z doświadczeń Ukrainy w kwestiach mobilności własnych wojsk i utrudniania ruchów przeciwnika. Jak powiedział po rozmowach z wiceministrami obrony Litwy, model przyjęty przez Litwę kładzie nacisk na budowanie składów wzdłuż granicy, aby można było użyć zapasów z tych magazynów do budowy linii obrony. „My budujemy jedno i drugie – fizyczną linię obrony, która wpisuje się w plany regionalne NATO, i magazyny, które mogą być pomocne przy uzupełnianiu braków w tej linii” – powiedział. Zaznaczył, że „od wielu miesięcy” w roboczym kontakcie pozostają szefowie sztabów i wojska inżynieryjne obu państw. „Przy okazji chcemy zrobić wszystko, żeby produktami naszego przemysłu zbrojeniowego zainteresować państwa bałtyckie” – dodał.

„Chcemy pokazać, że Tarcza Wschód i Bałtycka Linia Obrony to w istocie jeden projekt służący nam wszystkim; szukamy elementów wspólnych, ponieważ to plan dla całego Sojuszu” – powiedział. Tematem polsko-litewskich rozmów, jak przekazał, było wykorzystanie środków na wspólne przedsięwzięcia środków z unijnego instrumentu SAFE, który służy np. dofinansowaniu infrastruktury dla 45. Brygady Pancernej Bundeswehry, którą w 2027 r. ma przyjąć Litwa. Przekazał, że państwa bałtyckie i Polska rozważają przygotowanie wniosku o dofinansowanie z SAFE wspólnych projektów służących np. mobilności, kontrmobilności, rozpoznaniu, wykorzystaniu dronów i obronie przed bezzałogowcami przeciwnika, rozbudowie infrastruktury.

Zwrócił też uwagę, że Litwa jest zainteresowana zakupem przeciwlotniczych zestawów Piorun; zadeklarował gotowość Polski do współpracy przemysłowej z Litwą przy tym systemie.

Nie tylko SAFE, okazja dla przedsiębiorców

Tomas Godliauskas podkreślił, że chodzi nie tylko z pozyskanie środków z SAFE, ale uwzględnienie Tarczy Wschód i Bałtyckiej Linii Obrony w wieloletnich ramach finansowych (MFF) Unii. Według niego oba kraje mogłyby dokonywać wspólnych zakupów sprzętu inżynieryjnego, dronów i min. Wskazał na elementy Tarczy Wschód, które mogą być inspiracją przy budowie linii bałtyckiej, jak rozwój obrony powietrznej czy rozbudowa infrastruktury medycznej.

Orijana Mašalė zwróciła uwagę, że po zbudowaniu obiektów dla niemieckiej brygady, która ma stale stacjonować na Litwie, będzie to największy garnizon w tym kraju, a obecnie przygotowywane obiekty poligonowe będą służyły wszystkim sojusznikom.

Zaapelowała do polskich przedsiębiorców do udziału w przetargach na litewskie zamówienia publiczne i do tworzenia joint ventures. „Zapraszamy polski biznes, by inwestował na Litwie” – powiedziała.

Żadnych wywłaszczeń

Z 10 mld zł przewidzianych przez rząd na prace inżynieryjne przy Tarczy Wschód MON wydało dotychczas ok. miliarda. Połowa z tych środków została przekazana na zakup sprzętu - maszyn do budowy schronień (UBM, Ultimate Building Machine) i ok. 200 ciężkich maszyn budowlanych, które służą wojskom inżynieryjnym zarówno przy budowie Tarczy Wschód, jak i np. przy usuwaniu skutków podtopień. „Wypełniamy miejsca magazynowania, budujemy linię obrony. Do końca roku powstanie kilkadziesiąt kilometrów linearnej części Tarczy Wschód” – zapowiedział. Wiceminister zaznaczył, że postępy zależą także od tempa pozyskiwania terenów z zasobów Lasów Państwowych, KOWR (Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa) i wykupu działek na wolnym rynku. Zdementował tezę forsowaną przez białoruską propagandę – docierającą przez telewizję do wielu mieszkańców terenów przygranicznych – że przy budowie Tarczy Wschód grunty będa odbierane właścicielom. Ponownie zapewnił, że „nie będzie wywłaszczeń ani tym bardziej żadnych wysiedleń”.

Tarcza Wschód to zaplanowany do roku 2028 projekt zakładający ustanowienie linii obrony wzdłuż 800 km wschodnich granic Polski, w tym przygotowaniu na długości ok. 400 km terenów pod żelbetowe jeże, potencjalne pola minowe i rowy przeciwczołgowe.

Na wrzesień zaplanowano spotkanie ministrów obrony Polski i Litwy.