Poniedziałkowy przegląd mediów; Europa i USA: nierówny sojusz, wspólne bezpieczeństwo; Gdy Polacy i Ukraińcy się spierają, Rosja zyskuje

Karolina Kowalska: Dziennik Gazeta Prawna:„Nie mając fabryk leków przegramy każdą wojnę” „Brak krajowej produkcji leków może zagrozić bezpieczeństwu państwa w czasie wojny, zwłaszcza hybrydowej – ostrzega raport SGH i MON. Polska, jak większość Europy, silnie uzależniona jest od importu substancji czynnych (API), z których 60–70 proc. pochodzi z Chin i Indii. Ponad 90 API nie jest dostępnych w Europie. Eksperci wskazują, że odbudowa fabryk API w UE, mimo kosztów, jest konieczna. W Polsce, dysponującej rozwiniętym przemysłem chemicznym i farmaceutycznym, możliwe jest stworzenie własnych zakładów. Koszt budowy fabryki API szacuje się na 1,8 mld zł. Ppowrót produkcji z Azji już się rozpoczął w kilku krajach europejskich.”

Arkadiusz Lorenc: Gazeta Wyborcza:„Godna praca za uczciwe pieniądze” „Analiza rosnącego zainteresowania służbą wojskową w Polsce, szczególnie w kontekście zmian prawnych i geopolitycznych. Opisywane są różne motywacje kandydatów – od chęci rozwoju i poczucia obowiązku, po względy finansowe i stabilność zatrudnienia. jest też mowa o problemach rekrutacyjnych, niedopasowaniu kandydatów, braku tężyzny fizycznej i wyobrażeniach rozmijających się z rzeczywistością służby. Krytycznie oceniono także organizację, braki etatów oraz promowanie niewłaściwych postaw. Mimo to wojsko pozostaje atrakcyjną ścieżką dla wielu osób.”

Artur Osiecki: Rzeczpospolita:„Odporność samorządów ma kluczowe znaczenie dla państwa” „Tegoroczna XVIII konferencja Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) dla samorządów poświęcona była odporności – zarówno lokalnej, jak i państwowej. Odporność to nie tylko aspekty militarne, lecz także ekonomiczne i społeczne, co podkreślali eksperci podczas dyskusji. Ważna jest współpraca samorządów z instytucjami państwowymi, a nowa ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej ma wspierać działania w tym zakresie. Raport BGK mierzy poziom odporności i zagrożeń samorządów, umożliwiając ocenę ich gotowości na kryzysy.”

Jacek Nizinkiewicz: Rzeczpospolita:„Europa czekała na Polskę- rozmowa z Adamem Szłapką, rzecznikiem rządu” „Polska prezydencja w UE to przełom – podkreślarzecznik rządu Adam Szłapka. Przez pół roku zmieniono myślenie o bezpieczeństwie i zwiększono wydatki obronne dzięki programowi SAFE oraz Tarczy Wschód. Polska zacieśniła współpracę z Wielką Brytanią i Kanadą, wprowadziła sankcje przeciw Rosji i uprościła prawo UE. Prezydencja była efektem ciężkiej pracy, a nie spektakularnych gestów. Polska granica na wschodzie stała się kluczowa dla bezpieczeństwa całej Europy. Uproszczenia prawa i inwestycje w nowe technologie wspierają konkurencyjność. Polska jest dziś postrzegana jako lider z jasną wizją i silnym głosem w UE.”

bankier.pl:„Polska stocznia wojenna ma mnóstwo zamówień. „Zawod przeżywa renesans” „Prezes PGZ Stoczni Wojennej Marcin Ryngwelski podkreśla, że zawód stoczniowca przeżywa renesans. Choć jest wiele zamówień na okręty dla Marynarki Wojennej, brakuje fachowców. Dlatego ważne jest wsparcie dla szkół technicznych. Obecnie Stocznia Remontowa Shipbuilding i PGZ Stocznia Wojenna budują dziewięć okrętów, w tym fregaty, okręt ratowniczy, niszczyciele min oraz okręty rozpoznania radioelektronicznego. Praca będzie aż do 2032 r., a w kolejnych latach marynarka planuje wymianę kolejnych jednostek, co oznacza dalsze zamówienia.”

Jakub Mielnik: Wprost:„Test na wytrzymałość” „NATO potrzebowało ponad trzech lat wojny u swoich granic, by w końcu zwiększyć wydatki na obronę i uznać Rosję za główne zagrożenie. Po szczycie w Hadze sojusznicy są dumni, lecz Moskwa na pewno będzie testować ich jedność, szukając prowokacji, np. na Litwie. To realne zagrożenie, które może zmusić NATO do trudnych decyzji. Deklaracje o zwiększeniu budżetu obronnego i jedności to krok naprzód, ale efekty będą widoczne dopiero za lata. Putin nie będzie czekał – uderzy teraz, gdy Zachód jest jeszcze niegotowy. To oznacza, że Europa musi się przygotować na poważną konfrontację.”

gazeta.pl:„Po rosyjskim ataku Ukraina straciła myśliwiec F-16 i ważnego pilota. „Zginął jak bohater” „Ukraina straciła myśliwiec F-16 i pilota Maksyma Ustimenko podczas odpierania nocnego rosyjskiego ataku z 28 na 29 czerwca 2025 r. Rosja uderzyła 477 dronami i 60 rakietami, m.in. w Kijów, Lwów i Charków. Ustimenko zestrzelił siedem celów, ale samolot został uszkodzony i zaczął tracić wysokość – pilot nie zdążył się katapultować. Ukraińskie F-16 skutecznie broniły nieba, niszcząc dziesiątki dronów typu „Shahed”. Ukraina otrzymała pierwsze F-16 latem ubiegłego roku, a koalicja państw zobowiązała się dostarczyć około 60 maszyn.”

Filip Memches: DoRzeczy:„Czy Niemcy już nas nas baczą?” „W czarnym scenariuszu Polska znajdzie się poza parasolem NATO, które zacznie się rozpadać, a w Niemczech dojdą do głosu siły polityczne układające się z Rosją. Choć Bundeswehra nie najechałaby Polski, problemem byłoby przyzwolenie Niemiec na wejście Polski do rosyjskiej strefy wpływów. RFN zbroi się, zmienia konstytucję i zwiększa wydatki na obronę. Niemcy coraz bardziej kierują się interesem narodowym niż moralnym „mocarstwem”. Historyczne obciążenia i nacjonalizm dostosowują się do realiów, a UE służy niemieckim interesom w kostiumie „europejskości”. Polacy powinni być czujni wobec tych zmian.”

Paweł Woźniak: Gazeta Polska Codziennie:„Kluczowe metale ziem rzadkich popłyną do Ameryki” „USA i Chiny finalizują porozumienie handlowe, na mocy którego Pekin wznowi eksport kluczowych metali ziem rzadkich, niezbędnych w produkcji turbin wiatrowych, samochodów elektrycznych, lotnictwie i obronności. W zamian Waszyngton zniesie środki odwetowe, lecz dopiero po potwierdzeniu dostaw. Porozumienie zawiera mechanizm „handshake” – po rozpoczęciu dostaw USA wycofają taryfy. Mimo krótkoterminowej stabilizacji eksperci ostrzegają, że Chiny zachowują kontrolę nad surowcami, a brak dywersyfikacji i inwestycji w alternatywne źródła utrzyma zależność Zachodu od Pekinu. Porozumienie nie rozwiązuje też sporów dotyczących rynku chińskiego i przemytu fentanylu.”

Bronisław Wildstein: Sieci Prawdy:„Zniszczyć światowe zagrożenie” „Po wyborze Hitlera Piłsudski rzekomo zaproponował Francji prewencyjny atak na Niemcy, co mogłoby zapobiec II wojnie światowej. Amerykańskie uderzenie na irańskie instalacje jądrowe przypomina wcześniejsze ataki Izraela, który broni się przed deklarowanym przez Iran zniszczeniem. Hezbollah i Hamas, wspierani przez Iran, przeprowadzili ataki na Izrael w październiku 2023 r., co wywołało izraelską kontrofensywę. Lewica na Zachodzie często krytykuje Izrael, pomijając jego prawo do obrony. Krytyka Izraela w Polsce bywa motywowana historycznymi napięciami, ale z perspektywy bezpieczeństwa narodowego warto wspierać państwo żydowskie. Broń jądrowa Izraela to zabezpieczenie przed agresją Iranu i jego sojuszników.”

Piotr Arak: Dziennik Gazeta Prawna:„Jak Europa nie wyda 5 proc.” „Wobec propozycji NATO, by państwa członkowskie przeznaczały nawet 5 proc. PKB na bezpieczeństwo, pojawia się znany problem: brak politycznej woli ukrywany pod kreatywną księgowością. W Hadze debatowano nad nowym celem – 3,5 proc. na wojsko i 1,5 proc. na bezpieczeństwo szeroko pojęte. Wielu członków nigdy realnie nie osiągnęło nawet 2 proc. na twarde zdolności militarne. Hiszpania i Włochy wpisują w wydatki obronne infrastrukturę cywilną czy straż przybrzeżną. USA oczekują od Europy nie tylko deklaracji, ale rzeczywistego wkładu. Polska, choć wydaje ok. 4 proc. PKB, również sięgała po księgowe sztuczki. Prawdziwym wyzwaniem dla NATO pozostaje przejście od statystyki do realnej zdolności odstraszania.”

Karolina Wójcicka : Dziennik Gazeta Prawna:„Nasze relacje nigdy nie będą bezchmurne- rozmowa z Dmytro Kulebą- byłym ministrem spraw zagranicznych Ukrainy” „Za każdym razem, gdy Ukraińcy i Polacy walczylize sobą, korzystały na tym Rosja i Niemcy. Obecnie Niemcy – miejmy nadzieję – stoją po właściwej stronie historii. Ale Rosja nie. Szczyt NATO w Hadze był krokiem wstecz w kwestii Ukrainy. Europa próbuje udobruchać Trumpa, od którego zależy bezpieczeństwo Zachodu. Ukraina musi nauczyć się polegać na sobie i Europie, która, choć działa bardziej zdecydowanie, nadal nie wspiera Kijowa równomiernie. Polska zrobiła wiele, ale napięcia w relacjach wynikają m.in. z wewnętrznych gier politycznych. Ukraińcy powinni panować nad emocjami wobec prezydenta Nawrockiego. Rządy przychodzą i odchodzą – narody trwają.”

Jan Parys: Sieci Prawdy:„Stosunki USA-Europa, czyli kryzys w starym małżeństwie” „Stosunki USA–UE nie wynikają tylko z decyzji polityków, lecz także z różnic gospodarczych i militarnych. USA oczekują, by Europa bardziej inwestowała w obronę, ale UE opiera się temu, zarzucając Amerykanom narzucanie warunków. Różnice w podejściu do polityki, demokracji i Chin pogłębiają napięcia. Europa, pozbawiona własnej siły militarnej, musi współpracować z USA w ramach NATO. By pogodzić się z administracją Trumpa, UE powinna zwiększyć wydatki obronne, ograniczyć zależność od Rosji i Chin oraz skupić się na wzmocnieniu flanki wschodniej. Polska powinna odgrywać kluczową rolę w budowie wspólnego bezpieczeństwa z USA.”