Ukraina: przeciwlotniczy robot broni okopów. A Polska?

Robotyczny system przeciwlotniczy został wprowadzony przez 28. Brygadę Zmechanizowaną Sił Zbrojnych Ukrainy. Składa się z pojazdu 4x4 opracowanego przez jednostkę, systemu sterowania wraz z ramieniem oraz odpowiednio dostosowanego przenośnego zestawu przeciwlotniczego Igła.

Zadaniem tego systemu jest przede wszystkim obrona jednostek wojskowych w pobliżu linii styczności przed zagrożeniem ze strony nieprzyjacielskich bezzałogowców rozpoznawczych, samolotów i śmigłowców. Służby prasowe brygady podkreślają, że rosyjskie lotnictwo, także to załogowe, stanowi zagrożenie nie tylko dla miast w głębi terytorium Ukrainy, ale i dla żołnierzy na froncie.

Do niedawna głównym środkiem do zwalczania rosyjskich samolotów i śmigłowców na polu walki były przeciwlotnicze zestawy MANPADS, takie jak wspomniana Igła, Piorun czy Stinger. Obecnie jednak, według przedstawicieli brygady, zagrożenie ze strony rosyjskich dronów FPV jest tak duże, że strzelcy przenośnych zestawów narażeni są na ataki małych BSP, które tym samym „otwierają drogę” rosyjskiemu lotnictwu.

Rozwiązaniem jest zastosowanie pojazdu bezzałogowego, który przemieszcza się wraz z pojedynczą wyrzutnią przeciwlotniczą, podczas gdy obsługujący go strzelec steruje nim zdalnie z ukrycia. Należy zakładać, że do budowy systemu wykorzystano dostępne komponenty, w tym cywilne. Według serwisu Militarnyi robot wykonał już strzelanie bojowe do jednego śmigłowca. Obecnie trwa zbiórka funduszy na dziesięć takich zestawów.

Zastosowanie tego rodzaju zestawu przeciwlotniczego to kolejny przykład stosowania na Ukrainie platform bezzałogowych, zastępujących czasem nawet pojedynczych żołnierzy na nasyconym dronami polu walki. Warto dodać, że rozwiązanie bazujące na podobnej koncepcji, choć bardziej rozwinięte, demonstrowano już w Polsce. Chodzi o zmodyfikowanego robota PIAP IBIS z podwójną wyrzutnią zestawów Grom/Piorun, opracowaną na podstawie rozwiązań lekkiego zestawu Kusza, produkcji Telesystem-Mesko.

System został wyposażony w moduł celowniczy z celownikiem termowizyjnym i dziennym, dostosowano go też do współpracy ze zintegrowanym systemem obrony powietrznej i modułem identyfikacji swój-obcy (IFF). Na razie nie został on jednak pozyskany.

Przypomnijmy, że Piorun to polski przeciwlotniczy zestaw klasy MANPADS, który może być odpalany z ramienia, jak również z zestawu samobieżnego. Był z powodzeniem używany na Ukrainie, zestrzeliwując między innymi samoloty Su-25, Su-30SM i Su-34, śmigłowce Mi-35M i Ka-52 oraz rakiety manewrujące i bezzałogowce. Piorun może razić cele na wysokości od około 10 km do 4 km i na odległości od 400 m do ponad 6,5 km, także w warunkach silnych zakłóceń. Piorun jest używany w Polsce, na Ukrainie, w Norwegii, Estonii, na Łotwie, w Mołdawii, a wkrótce otrzyma go także Belgia. Na razie jednak nie ma informacji o tym, by któryś z użytkowników zdecydował się na operacyjne użycie go na pojeździe bezzałogowym.

Na podwoziu bezzałogowego pojazdu lądowego prezentowano również inny polski system rakietowy, ppk Pirat, w jednym z wariantów przeprowadzono nawet strzelanie testowe pociskiem kierowanym laserowo ze źródła zewnętrznego. Ten system nie został jednak również jak na razie wdrożony do służby.