Ukraińscy jeńcy wymienieni. Bohaterscy obrońcy Mariupola opuścili rosyjski areszt [KOMENTARZ]

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Z 215 wypuszczonych obrońców Ukrainy aż 188 to obrońcy Mariupola, w tym ponad setka służyła w Pułku „Azow". Oprócz tego z rosyjskich kazamatów udało się uwolnić policjantów, funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, funkcjonariuszy Straży Granicznej, marynarzy oraz żołnierzy Gwardii Narodowej. Zwolniono także zagranicznych ochotników służących w obronie Ukrainy – to jeńcy z USA, Wielkiej Brytanii, Chorwacji, Szwecji oraz Maroka. 124 obrońców zwolnionych z niewoli ma stopnie oficerskie, 89 to szeregowi i podoficerowie.

Wśród uwolnionych są także wyżsi rangą znani dowódcy. Uwolniono oficerów - dowódcę Pułku Azow, Denysa Prokopenko, jego zastępcę, Swiatosława Pałamara i dowódcę 36. Brygady Piechoty Morskiej, Serhija Wołynskyja. Wśród wymienionych jeńców byli także ranni z obozu filtracyjnego w Ołeniwce. Dowódcy mają pozostać internowani w Turcji do końca wojny.

Rosyjskie uderzenie na Mariupol rozpoczęło się 24 lutego 2022 roku wraz z rozpoczęciem ataku na wielu kierunkach przeciwko Ukrainie. 2 marca miasto zostało otoczone i rozpoczęło się oblężenie. Pętla rosyjskiego otoczenia zaciskała się powoli, ponieważ trwała heroiczna i bardzo przemyślana taktycznie obrona miasta. W walkach obronnych wsławiły się dwie elitarne ukraińskie formacje – wspomniany - Pułk Azow oraz 36. Brygada Piechoty Morskiej. 22 kwietnia broniła się już tylko reduta w zakładach Azowstal.

Z uwagi na brak amunicji, wody pitnej i wysoki procent ciężko rannych, a także z uwagi na chroniących się w podziemiach Azowstalu cywilów podjęto decyzję o poddaniu się. 20 maja - po 2 miesiącach, 3 tygodniach oraz 5 dniach skończyła się obrona Mariupola. Miasto trafiło w rosyjskie ręce i rozpoczęła się okupacja. Od początku jeńcy z Mariupola byli traktowani bardzo źle. Rannych trzymano na otwartym placu i kazano im iść o własnych siłach do punktu transportowego (często byli już inwalidami wojennymi). Spragnionych trzymano w pełnym słońcu. Jeńców zaczęto wywozić do obozów filtracyjnych lub rosyjskich aresztów.

Tam byli bici z uwagi na przynależność do jednostek typu „Azow". Moskwa uznała Pułk „Azow" za formację „terrorystyczną". W rosyjskiej infosferze pojawiły się informacje, że Moskwa szykuje sfingowane procesy obrońców Mariupola a w czasie „spraw" będą trzymani w klatkach. Planowano nawet taki pokazowy proces na gruzach Mariupola. Zmiany rosyjskiego prawa, by móc osądzać „Azow", były pogwałceniem Konwencji Genewskiej.

Z punktu widzenia prawa międzynarodowego wyrok rosyjskiego sądu był nielegalny, ponieważ dotyczył formacji niepodległego państwa ukraińskiego. Rosja wyrokiem pokazywała, że uznaje Ukrainę za część swojego terytorium. Konwencja przyznaje prawa jeńcom wojennym, a „Azow" jest formacją legalnie działającą zgodnie z ukraińskim prawem. Frontowe klęski Rosjan musiały zrewidować ich plany. Zwłaszcza, że wraz z nakręcającą się spiralą rosyjskiego bestialstwa Moskwa widzi, że opór na Ukrainie tylko wzrasta. To jedna z hipotez tłumacząca dlaczego pomimo planów Moskwy w sprawie pokazowych procesów „Azowa" jednak wypuszczono jeńców.

„Sprowadzamy naszych ludzi do domu (...) to wyraźne zwycięstwo naszego państwa, całego społeczeństwa" – podkreślił prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. "215 rodzin będzie mogło znów zobaczyć swoich bliskich" – dodał.

Jeńcy są tymczasowo internowani w Turcji. Ich bezpieczeństwo gwarantuje Ankara, za co Zełenski podziękował prezydentowi Recepowi Erdoganowi. Turcja pośredniczyła w wymianie jeńców. W wymianę cudzoziemskich ochotników zaangażowana z kolei była Arabia Saudyjska.

Co ciekawe, Wiktor Medwedczuk jest uznawany na Ukrainie za zdrajcę, więc przekazanie go Moskwie za 200 obrońców Ukrainy oceniane jest jako wielki sukces. Polityk został aresztowany w kwietniu, gdy próbował uciec do Rosji. Był jednym z liderów zdelegalizowanej rosyjskiej partii Opozycyjna Platforma-Za Życiem. Jest przyjacielem Władimira Putina. Wcześniej przebywał w areszcie domowym z uwagi oskarżenia o zdradę stanu i bogacenie się na rosyjskiej okupacji Krymu.