Co Rosjanie pokażą na Paradzie Zwycięstwa [ANALIZA]

Tor jest znanym jeszcze z lat 80-tych systemem krótkiego zasięgu (zas. maks. 12-15 km), który cały czas przechodził modernizacje, zwiększające jego mobilność, czy efektywność. W chwili obecnej do służby wchodzi jego najnowszy wariant – Tor-M2, który de facto jest modułowym systemem przygotowanym w różnych wersjach dla różnych platform. I tak Tor-M2E jest wersją na podwoziu gąsienicowym, Tor-M2K na podwoziu kołowym, a Tor-M-2KM jest modułem bojowym, który można umieścić na dowolnej platformie/podłożu, np. na przyczepie lub pokładzie okrętu. Ten ostatni wariant jest niezwykle uniwersalny, o czym świadczy fakt próbnych strzelań z pokładu fregaty Projektu 11356 „Admirał Grigorowicz” w październiku 2016 r. - moduł bojowy został w improwizowany sposób umieszczony na lądowisku dla śmigłowców i odbył strzelania.

Czytaj też: System przeciwlotniczy Tor-M2. Rosyjska odpowiedź na broń precyzyjnego rażenia.

Tor-M2 charakteryzuje się lepszymi parametrami wykrycia, przechwycenia i zniszczenia celu powietrznego, w tym także niewielkiego gabarytowo w rodzaju rakiety manewrującej, czy bezzałogowca. Bardzo istotnym powiększeniem efektywności Tor-M2 jest możliwość prowadzenia ognia z marszu, co ma kapitalne znaczenie w przypadku osłony przeciwlotniczej poruszających się kolumn zmechanizowanych. Do tej pory wozy ogniowe musiały zatrzymywać się na czas prowadzenia ognia, teraz mogą robić to z marszu. Na poligonie Kapustin Jar przeprowadzono udane próby ogniowe tego typu – wóz bojowy systemu Tor-M2 przemieszczał się z prędkością 25 km/h, po czym skutecznie wykonał zadanie ogniowe (wykrył, przechwycił i zniszczył cel z odległości 8 km).

Pokazane na paradzie systemy tzw. arktyczne, a więc przeznaczone do działania w surowych warunkach dalekiej północy, wpisują się w prowadzony od kilku lat proces wzmacniania potencjału SZ FR pod kątem prowadzenia działań operacyjnych na tym obszarze. Poza zmianami strukturalnymi (np. powołanie niedawno sztabu 14 KA), rozbudową baz, elementem tego procesu jest także wdrażanie do służby nowych pojazdów arktycznych, w tym wszędołazów, czy gąsienicowych maszyn dwuczłonowych (przegubowych).

Właśnie połączenie uniwersalnych modułów bojowych Tora i Pancyra z dwuczłonowym (przegubowym) nośnikiem arktycznym DT-30PM, przyniosło systemy przeciwlotnicze krótkiego zasięgu przeznaczone do operowania na obszarze arktycznym.

DT-30PM-T1 (9A331MDT) to system rakietowy Tor-M2DT (9K331MDT) osadzony na dwuczłonowym, gąsienicowym pojeździe arktycznym DT-30PM. Moduł bojowy umieszczony jest na drugim członie transportera. Sygnatura PM oznacza standardowy transporter wykorzystywany przez rosyjską armię - pojazd amfibijny (pływający), opancerzony.

Z kolei Pancyr-SA, to wersja Pancyra przeznaczona dla Arktyki, więc można przypuszczać, że sygnatura A oznacza – arktyczny. Moduł bojowy Pancyr-S z 18 pociskami osadzony został także na drugim członie transportera przegubowego DT-30PM. Nieznane są szczegóły modyfikacji arktycznych, ale warto wspomnieć, że są efektem długotrwałych prób i testów. Trzy wozy bojowe Pancyr-S przez trzy lata testowane były w warunkach dalekiej północy.

Czytaj też: Najnowsze Pancyry w Syrii. "Pokaz Moskwy".

DT – uniwersalna platforma gąsienicowa - to radziecki przegubowy transporter wojskowy jeszcze z okresu zimnej wojny, który powstał w różnych wersjach - DT-10P, DT-20P i DT-30. DT-30 Witjaź porusza się na dwóch zestawach gąsienic i cechuje się dobrymi właściwościami trakcyjnymi w śniegach i lodach, błotnych bezdrożach itp. Pojazd może działać w deklarowanym zakresie temperatur -50 do 40 stopni C. Wykorzystywana przez wielkie przedsiębiorstwa państwowe (np. Gazprom) i SZ FR, wersja DT-30 może ciagnąć jeszcze trzeci przegub (nieaktywny).

Przegubowy transporter DT-30PM poddany został wymagającym próbom w warunkach arktycznych i przewidziany jest jako jeden ze środków transportu i nośnik uzbrojenia dla tzw. brygad arktycznych (np. dla 80. Brygady).

Notowany jest, co prawda, niewielki poślizg w planach, jednak nie ulega wątpliowości, że jeszcze w tym roku na wyposażenie brygad arktycznych wejdą pierwsze Tor-M2DT i Pancyr-SA. Dzięki temu wyposażone w jednolitą, uniwersalną platformę gąsienicową zmechanizowane pododdziały arktyczne zachowają wysoką mobilność w warunkach arktycznych, z zapewnieniem silnej obrony przeciwlotniczej na postoju i w marszu.

Drugą nowością defilady będzie zmodernizowany T-72B3, który już jest w służbie liniowej. Modernizacja zapewne opiera się na doświadczeniach z Donbasu (gdzie notabene T-72B3 były używane), a jednym z wniosków była potrzeba wzmocnienia przeżywalności czołgu na polu boju. Jednym z głównych elementów modernizacji – widocznych gołym okiem – jest wzmocnienie osłony balistycznej czołgu i dodanie przeciwkumulacyjnego pancerza listwowego (prętowego). Czołg otrzymał nowe burtowe osłony (ekrany) balistyczne z modułami ciężkiego pancerza ERA typu „Relikt”, a jego część silnikowa osłonięta jest stalowymi listwami (prętami). Wzmocnieniu uległa ochrona nie tylko kadłuba, ale także samej wieży. Nie jest to jednak jedyny element modernizacji, gdyż zakłada ona daleko idącą modyfikację, wpływającą na wszystkie elementy funkcjonowania czołgu. Zgodnie z opublikowaną dokumentacja przetargową modyfikacja T-72B3 zakłada także: montaż celownika Sosna-U, automatu śledzenia celu, radiostacji cyfrowej nowej generacji (R-168-25U-2), systemu wewnętrznej komunikacji i wymiany danych AWSKU, armaty 2A46M-5-01, zmodyfikowanego automatu ładowania (w celu rozszerzenia arsenału używanych nabojów), silnika W-92S2F o mocy 1130 KM z oprzyrządowaniem monitorującym jego pracę, nowych ogniw gąsienicowych, kamery tylnego widzenia itd.

Zmodernizowane T-72B3 pojawią się po raz pierwszy na paradzie, ale już służą w jednostkach liniowych, bowiem pierwsza partia (20 czołgów) dostarczona została 1. Armii Pancernej Zachodniego OW już z końcem 2016 lub początkiem 2017 r. Kolejnej partii (także 20 czołgów) spodziewać się należy w drugim kwartale br.

Czytaj też: Rosyjskie T-72 dłużej w służbie.

Zgodnie z kontraktem, UWZ ma poddać kapitalnemu remontowi połączonemu z modernizacją do wariantu określanego potocznie jako „T-72B3 z dodatkowym opancerzeniem”, 154 czołgi T-72B. Kontrakt podpisany w 2015 r. ma zostać zrealizowany do końca 2017 r.

Marcin Gawęda