Ukraina: brakuje rakiet przeciwlotniczych z Francji

Jednocześnie działania te odpowiadałyby na pilne potrzeby Sił Zbrojnych Ukrainy, które obecnie dysponują dwiema bateriami SAMP/T, lecz bez dostępnych rakiet, a także używają systemu Crotale, do którego pociski nie są produkowane od ponad roku.

Ukraińska obrona powietrzna znajduje się pod rosnącą presją ze strony Rosji. Skala nocnych ataków rakietowych i dronowych przekracza możliwości obecnych systemów przeciwdziałania. W takich warunkach niezbędne jest uzupełnienie zdolności obronnych o sprzęt, który może być szybko wdrożony i wykorzystywany operacyjnie, zarówno przez istniejące struktury, jak i w warunkach deficytu amunicji. Ukraina obecnie w pełni liczy na Zachód.

W ostatnich tygodniach Federacja Rosyjska nasiliła ataki powietrzne na Ukrainę, wykorzystując głównie bezzałogowce Szahid oraz pociski balistyczne. W nocy z 24 na 25 maja odnotowano jednoczesne użycie 300 dronów i 69 pocisków. Straty są regularne, a skuteczność ukraińskiej obrony powietrznej spada. Do 2024 r. wskaźnik zniszczonych lub unieszkodliwionych Szahidów często przekraczał 90%. Obecnie sytuacja taka już nie występuje, a skuteczność obrony powietrznej spada w zależności od sposobu ataku. Ukraińskie systemy są przeciążone, zarówno technicznie, jak i ilościowo.

Jednym z kluczowych problemów jest wyczerpanie zapasów amunicji do poszczególnych systemów. Według informacji potwierdzonych przez „Le Monde” Ukraina nie posiada rakiet do dwóch baterii SAMP/T, a system Crotale nie został uzupełniony od ponad roku, choć nadal jest na froncie. Dodatkowo produkcja rakiet do zestawów Crotale NG została zakończona, co czyni system bezwartościowym bez dostępnych środków rażenia. Luka ta wymaga kompensacji, przede wszystkim poprzez zwiększenie dostaw nowoczesnych systemów oraz ciągłości w dostarczaniu kolejnych rakiet.

W wywiadzie dla „Le Monde” ukraińscy oficerowie wskazują, że kluczowym problemem pozostaje niedobór systemów dalekiego zasięgu zdolnych do zwalczania pocisków balistycznych. Obecnie południowa część kraju pozbawiona jest skutecznej osłony tego typu. Według relacji Ukraina potrzebuje większej liczby zestawów takich jak amerykański Patriot czy – do pewnego stopnia – francusko-włoski SAMP/T. Brak tych systemów przekłada się bezpośrednio na rosnącą podatność obszarów strategicznych na rosyjskie uderzenia rakietowe.

Czas na Mirage

W tym kontekście samoloty Mirage 2000-5F są platformą gotową do integracji z ukraińskim systemem obrony powietrznej. Zgodnie z zapowiedziami będą one stopniowo wycofywane z sił francuskich, a ich przekazanie Ukrainie wpisywałoby się w logikę wykorzystania sprzętu schodzącego z uzbrojenia. Mirage zostały już skutecznie wykorzystane przez stronę ukraińską 25 maja, gdy wspólnie z F-16 przyczyniły się do zestrzeleń dronów i pocisków manewrujących. Przypomina się jednak od razu, jak z początku Ukraińcy nie chcieli latać na francuskich myśliwcach.

Zwiększenie produkcji rakiet powietrze-ziemia SCALP i powietrze-powietrze MICA NG (zastępujących pociski MICA używane w Mirage 2000-5F) pozostaje kluczowym elementem wsparcia od Francji. Zapotrzebowanie strony ukraińskiej jest stałe, ale obecne moce produkcyjne nie są wystarczające. Problemem nie jest tylko skala, ale także intensywność użycia. Produkcja seryjna w zwiększonym wolumenie jest potrzebna „na wczoraj”.

Stan obecny

Po stronie rosyjskiej widać wyraźną adaptację. Nowe wersje Szahidów operują na wyższych pułapach, są szybsze, przenoszą cięższe głowice i mają większą odporność na środki walki radioelektronicznej. Dodatkowo, Rosja wprowadza nowe typy środków napadu powietrznego, m.in. pociski manewrujące Banderol, testowane już na południu Ukrainy. Ich trajektorię trudno przewidzieć, co dodatkowo komplikuje działania ukraińskich zestawów obrony powietrznej. Rosja niebawem będzie w stanie wystrzeliwać 1000 Szahidów dziennie.

Ukraińska odpowiedź koncentruje się na adaptacji, czyli tworzeniu mobilnych grup z lekkim uzbrojeniem, rozwijaniu tanich dronów, a także maksymalizacji zasobów walki radioelektronicznej. Jednak skala obecnych działań ofensywnych Rosji przekracza możliwości obronne Ukrainy, a mobilne gruby z bronią strzelecką nie zawsze są skuteczne. Obszary takie jak Odessa czy Dniepr pozostają narażone na ataki, których nie są w stanie skutecznie powstrzymać istniejące systemy.

Czas na dostawy

Francja dysponuje gotowymi zasobami, które mogą zostać operacyjnie wykorzystane przez Ukrainę, zarówno w obszarze platform bojowych (Mirage 2000-5F), jak i produkcji środków bojowych (SCALP, MICA NG). W obecnej fazie wojny kluczowe staje się zapewnienie ciągłości dostaw oraz przewidywalności wsparcia w kontekście planowania kolejnych ruchów przez SZ Ukrainy. Rozwiązania częściowe lub opóźnione nie odpowiadają aktualnym potrzebom wojny z Rosją.

Brak rakiet do zestawów SAMP/T i Crotale osłabia realne zdolności Ukrainy do obrony infrastruktury i obszarów zurbanizowanych. Wsparcie, tak bardzo obiecywane przez prezydenta Macrona, powinno odpowiadać na konkretne braki, a nie stanowić wyłącznie deklarację polityczną. Przekazanie kolejnych maszyn i zwiększenie dostaw amunicji to dla Ukrainy kluczowe zagadnienia.