Siły zbrojne
W2MPIR: narzędzie do eliminacji stref antydostępowych od Grupy WB
Grupa WB proponuje połączenie rozwiązań związanych z zarządzaniem polem walki i szerokiego stosowania bezzałogowych środków rozpoznania oraz rażenia w system umożliwiający uzyskanie przewagi operacyjnej na współczesnym polu walki. Skuteczne neutralizowanie stref A2/AD przeciwnika ma zapewnić system W2MPIR (Wielowarstwowy Wielozadaniowy Modułowy Powietrzny Inteligentny Rój).
Jak podkreśla Adam Bartosiewicz, wiceprezes Grupy WB, na przyszłym, a w zasadzie współczesnym polu walki kluczowe jest zapanowanie nie nad przestrzenią powietrzną, ale teleinformatyczną. Potencjalny przeciwnik intensywnie rozwija środki walki elektronicznej i rozpoznania radioelektronicznego. Celem jest sparaliżowanie systemów wymiany danych, nawigacji, łączności i dowodzenia, a więc uniemożliwienie stronie przeciwnej skutecznej realizacji zadań. Na tych założeniach opiera się koncepcja stref A2/AD, które pierwotnie dotyczyły przede wszystkim przestrzeni powietrznej, ale dziś stanowią narzędzie wielozakresowej izolacji sił przeciwnika.
Propozycja Grupy WB to rozwiązanie, które ma umożliwiać identyfikację i eliminację kluczowych środków oddziaływania przeciwnika, aby pozwolić na skuteczną realizację własnych działań operacyjnych. Jest to również narzędzie do przełamywania obrony przeciwnika poprzez eliminację kluczowych celów, na przykład poprzez obezwładnienie systemów obrony powietrznej dla realizacji uderzeń lotniczych.
Całość oparta na rozwiązaniach sprawdzonych operacyjnie przez użytkowników wojskowych, w tym również w warunkach realnego oddziaływania rosyjskich systemów WE (Walki Elektronicznej). Serce W2MPIR-a to system zarządzania polem walki Topaz w formie rozbudowanej i wykorzystującej układ bezpiecznej, łączności nazwany przez Grupę WB roboczo Silent Network. Oprócz podstawowych funkcji jakimi jest komunikacja i wymiana danych, umożliwia skuteczne pozycjonowanie a więc również nawigację i wskazywanie celów, w warunkach zakłócania przez przeciwnika sygnału satelitarnego GPS.
Bezpiecznie, cicho, skutecznie
Łączność w warunkach silnego oddziaływanie WRE przeciwnika to klucz do sukcesu. Jak przekonuje Adam Bartosiewicz, Silent Network daje takie możliwości i ma bardzo wysokie parametry w zakresie bezpieczeństwa oraz funkcjonalności. A wszystko dzięki radiostacji osobistej PERAD opracowanej dla polskiego programu żołnierza przyszłości Tytan. Ma ona zdolności łączące w sobie zarówno szerokopasmową komunikację o zasięgu do 10 km pozwalającą na transmisję np. obrazu z kamery nasobnej żołnierza czy amunicji krążącej jak też łączności z mniejszą przepustowością na dystansie około 50 km.
Radiostacja ta jest skalowalna, to znaczy może zostać zarówno zabudowana na pojeździe czy bezzałogowcu, jak też dostępna jest w bardzo lekkiej wersji osobistej. Może ona pracować znacznie dłużej niż konkurencyjne rozwiązania i posiada unikatową ną zdolność do zmiany częstotliwość (hopingu) nawet 700 razy na sekundę, skanując przy tym częstotliwości i pomijając te zakłócane. Cała sieć wykorzystuje pojedyncze urządzenia do retransmisji sygnału ale też tworzy układ odniesienia alternatywny dla rozwiązań takich jak GPS czy Galileo, pozwalając na dokładne ustalenie położenia obiektów względem sieci radiostacji. Pozwala to na nawigację czy wskazywanie celów nawet przy bardzo silnym oddziaływaniu przeciwnika.
Całością zarządza system Topaz w rozwiniętej wersji. Umożliwia on zarządzanie informacjami pochodzącymi ze środków rozpoznania różnego typu, aby optymalnie zastosować dostępne środki bojowe. W2MPIR powstał jako propozycja integracji w jeden system amunicji krążącej Warmate w różnych wariantach i bezzałogowców wielozadaniowych FT-5 i FlyEye, pełniących też role retransmiterów sygnału w sieci Silent Network czy środków walki elektronicznej. System może również naprowadzać na cele artylerię czy lotnictwo, a Silent Network tworzy de facto system zarządzania walką dla jednostek poziomu batalionu, który może zostać dalej rozwinięty „w górę”. Całość jest skalowalna i oparta na modułach, co umożliwia zaoferowanie użytkownikowi konfiguracji dostosowanej do jego potrzeb. Oprócz radiostacji składających się na Silent Network i zintegrowanego systemu zarządzania polem walki Topaz na system W2MPIR składa się kilka kluczowych elementów.
FlyEye i FT-5, czyli bezzałogowa wielozadaniowość
Najbardziej rozpoznawalny z bezzałogowców oferowanych przez Grupę WB to z pewności systemy klasy mini FlyEye. Są one obecne w polskich siłach zbrojnych od wielu lat, jednak największy wpływ na rozwój tej platformy ma wykorzystywanie jej przez siły zbrojne Ukrainy podczas konfliktu zbrojnego na wschodzie kraju. Jest to też istotny czynnik, który wpłynął na rozwój systemu W2MPIR, gdyż po stronie tak zwanych separatystów wykorzystywane są rosyjskie systemy walki elektronicznej, przeznaczone zarówno do zakłócania jak i wykrywania oraz identyfikacji. Mimo to w działaniach bojowych na Ukrainie jak dotąd nie utracono ani jednego FlyEye, chociaż wielokrotnie silne działania WE powodowały utratę kontaktu czy nawet czasowe wyłączenie niektórych systemów pokładowych.
FlyEye najlepiej znany jest w swojej roli rozpoznawczej, ale dzięki możliwości wymiany modułu zadaniowego maszyny w ostatnim czasie zyskały nowe możliwości, na przykład związane z retransmisją sygnału radiowego. Umożliwia to zarówno zwiększenie zasięgu kontroli bezzałogowców różnego typu, jak i łączności w ramach sieci Silent Network. Nie wyczerpuje to wszystkich funkcjonalności tej relatywnie niewielkiej maszyny startującej z ręki o rozpiętości 3,6 m i masie 12 kg. FlyEye może być kontrolowany na dystansie do 50 km, ale dzięki możliwości zaprogramowania trasy możliwe jest wykorzystanie płatowca na większych odległościach.
Znacznie bardziej rozbudowane możliwości, przy siedmiokrotnie większej masie startowej i niemal dwukrotnie większej rozpiętości zapewniają dwusilnikowe bezzałogowce FT-5. Flytronic proponuje je w trzech konfiguracjach napędu, z silnikami elektrycznymi, spalinowymi i hybrydowymi.
W odróżnieniu od elektrycznego FlyEye, napęd nowej odmiany FT-5 ze stałym podwoziem stanowią dwa silniki spalinowe, co pozwala na dłuższe pozostawanie w powietrzu i większy udźwig. Ze względu na masę startową 85 kg płatowiec wymaga wyrzutni montowanej na samochodzie lub w wersji z podwoziem kołowym startuje i ląduje samodzielnie na odcinku kilkuset metrów. Zasięg kontroli, z wykorzystaniem mobilnej stacji kierowania wynosi do 150 km a długotrwałość lotu to co najmniej 10 godzin.
FT-5 ma dzienno-nocną głowicę optoelektroniczną z dalmierzem i laserowym wskaźnikiem celów, ale może też przenosić innego typu wyposażenie, w tym systemy rozpoznania radarowego i radioelektronicznego, retransmitery czy nawet środki bojowe. Może na przykład przenosić uzbrojenie, w tym amunicję krążącą Warmate TL. Operując na pułapie do 5 tys. metrów FT-5 jest w stanie wykrywać i identyfikować cele z dystansu do 150 km, pozwalając wejrzeć głęboko poza linie przeciwnika.
Otwiera to możliwość rażenia szerokiej gamy celów, w tym kluczowych elementów wrogich systemów A2/AD takich jak systemy OPL, stacje radiolokacyjne, stanowiska dowodzenia czy środi WRE. Co istotne, są to w większości cele o wysokim kontraście radioelektronicznym co powoduje, iż można środki kinetyczne skierować wprost na wykryte źródła emisji radiowej. W zakresie środków oddziaływania i naprowadzania Grupa WB proponuje rodzinę amunicji krążącej Warmate. Równocześnie proponuje też zmianę w koncepcji ich użycia, rozwijając koncepcję roju bezzałogowców i rozwiązań opracowanych w ramach systemu Topaz Swarm.
Czytaj też: Marines idą na wojnę mozaikową [ANALIZA]
Powietrzny magazyn, czyli rój amunicji krążącej wersja 2.0?
Korzystając ze wspólnych cech systemów FlyEye, FT-5 i Warmate, koncepcję roju rozwinięto w stronę powietrznego magazynu, czyli amunicji krążącej zgodnie ze swą nazwą krążącej w powietrzu w oczekiwaniu na wskazanie zadań do realizacji i celów do zniszczenia. Wykorzystywano tu z jednej strony funkcję planowania trasy lotu i strefy patrolowania czy też oczekiwania, w której będą pozostawały maszyny po jej osiągnięciu, a z drugiej strony możliwość przekazania kontroli pomiędzy systemami kontrolnymi. Tutaj istotną role spełniają urządzenia U-Gate, które współpracując z radiostacjami sieci Silent Network pozwalają zarówno na odbieranie danych i obrazu z rozpoznawczych FlyEye i FT-5 jak też kontrolowanie bezzałogowców i amunicji krążącej Warmate. Już wcześniej korzystano z tej funkcji, przekazując do U-Gate kontrolę nad maszyną, która wystartowała spoza jego zasięgu kontroli, natomiast W2MPIR poszerza tą funkcjonalność.
Założeniem jest stworzenie w powietrzu tak zwanego magazynu czy stosu, w którym nad w określonym miejscem lub w obszarze oczekuje większa liczba różnego typu maszyn Warmate wyposażonych w różnego typu głowice bojowe. Operator może wybrać jedną lub więcej maszyn koordynując ich ataki na wykryte i wskazane cele. Jak wynika z analiz i prób, operator U-Gate jest w stanie jednocześnie pokierować kilkunastoma Warmate. Dzięki zastosowaniu powietrznego magazynu skraca się czas od wykrycia do rażenia celu, ale też możliwe jest przeprowadzenie zmasowanego, skoordynowanego ataku saturacyjnego, co znacznie zwiększa zarówno szanse powodzenia jak i efekt porażający system A2/AD przeciwnika.
Trzy wcielenia amunicji krążącej Warmate
Jak podkreślił wiceprezes Grupy WB Adam Bartosiewicz, nawet przy zastosowaniu przez przeciwnika środków pozorujących użycie dużej liczby taniej amunicji krążącej powoduje, że nie ogranicza to skuteczności ataku. Umieszczone głębiej za własnymi liniami zmagazynowane w stosie maszyny Warmate mogą przelecieć w oddalony obszar działania zgodnie z ustaloną trasą, zostać skoncentrowane a następnie użyte w oparciu o bieżące dane operacyjne, płynące z maszyn FlyEye i FT-5. Obecnie w ofercie Grupy WB znajdują się trzy główne typy amunicji krążącej Warmate.
Pierwszy, najbardziej znany, podstawowy wariant Warmate, w obecnej zmodyfikowanej konfiguracji oznaczony Warmate 3.0. Jest to system przenośny, który dwie osoby są w stanie przenieść i w ciągu kilku minut przejść z konfiguracji marszowej do startu pierwszego Warmate. Dostępna jest też konfiguracja zabudowana na pojeździe, taka jak opracowany dla sił zbrojnych Ukrainy system „Sokił”, w którym na pojeździe opancerzonym Kozak-5 mieści się stanowisko kierowania, zapas amunicji krążącej i głowic oraz wyrzutnia. Warmate wyposażony jest w wymienne głowice o masie 1,4 kg różnego typu, w tym kumulacyjne, odłamkowo-burzące, termobaryczne i inne. Płatowiec napędzany jest silnikiem elektrycznym i może pozostawać w powietrzu przez 70 minut. Latać może w odległości 30 km od standardowego stanowiska kontroli lub na dystansie do 80 km, jeśli w obszarze docelowym przejmie nad nim kontrolę inny operator, na przykład wyposażony w U-Gate.
W odpowiedzi na potrzeby niektórych klientów Grupa WB opracowała znacznie większą maszynę Warmate 2, która przy masie 30 kg przenosi głowice ważące 5 kg. Do startu wykorzystywana jest specjalna wyrzutnia montowana na pojeździe, taka sama jak dla maszyn rozpoznawczych FT-5. Zasięg kontroli radiowej z wykorzystaniem mobilnego stanowiska kontrolnego na pojeździe to 180 km, natomiast zasięg lotu wg. producenta sięga 240 km. Ze względu na większą masę głowicy bojowej Warmate 2 może zwalczać umocnione lub silnie opancerzone cele, oraz obiekty takie jak stanowiska dowodzenia czy bazy logistyczne.
Trzecim, najmniejszym z „braci” jest startujący z kontenera transportowego-wyrzutni wielokrotnego użytku Warmate TL o masie startowej 4,9 kg i zasięgu 30 km. Wykorzystuje on takie same głowice jak standardowy Warmate, a wiec o masie 1,4 kg. System jest przeznaczony do instalacji na pojazdach lub platformach powietrznych, w tym śmigłowcach i bezzałogowcach. Jego wadą jest krótszy, bo 40-minutowy czas pozostawania w powietrzu, natomiast zdecydowaną zaletą jest możliwość startu w bardzo krótkim czasie znacznej liczby maszyn, co pozwala na przeprowadzenie ataku saturacyjnego roju amunicji krążącej. Jednym z nosicieli Warmate TL może być bezzałogowiec FT-5, który przenosząc kilka egzemplarzy staje się kolejnym typem powietrznego magazynu zgodnie z koncepcją W2MPIR.
Połączenie tych trzech typów maszyn Warmate pozwala na bardzo elastyczne wykorzystanie możliwości kinetycznych tego rozwiązania. Mogą być one uzupełnione przez artylerię kierowaną na cele za pośrednictwem systemu Topaz, ale też naprowadzanym precyzyjnie na cel lotnictwem. Pozwala to skutecznie obezwładnić systemy antydostępowe przeciwnika i zrealizować własne działania. Co istotne, całość jest złożona z samodzielnie działających, często sprawdzonych już operacyjnie komponentów, które jednak dzięki połączeniu możliwości w ramach systemu W2MPIR uzyskują efekt synergii, niezbędnej na współczesnym i przyszłym polu walki.
Artykuł przygotowany we współpracy z Grupą WB
"Będzie walka, będą ranni" wymagające ćwiczenia w warszawskiej brygadzie