Nowy radar Patriota na eksport

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Pentagon opublikował ogłoszenie dotyczące zamiaru zawarcia kontraktu na dostawy nowych radarów LTAMDS (Lower Tier Air and Missile Defense Sensor). Umowa ma obejmować zakup komponentów (ang. long lead items) w roku fiskalnym 2023 oraz opcje na zamówienia produkcyjne od roku fiskalnego 2024 do 2027. W komunikacie podkreślono, że wykonawcą będzie Raytheon Technologies, bo ta firma przeszła wcześniej postępowanie konkurencyjne i obecnie posiada zdolności do dostarczenia radaru.

Szczególnie istotne są jednak liczby. Zgodnie z szacunkami partia produkcyjna do roku fiskalnego 2027 może liczyć do 48 radarów, w tym 14 dla sił USA i aż 34 dla potencjalnych użytkowników zagranicznych. O ile ta pierwsza liczba nie jest zaskoczeniem, bo o dostarczeniu Amerykanom kilkunastu nowych radarów w latach 2024-2027 mówiło się już co najmniej od 2018 roku, to zwraca uwagę że Pentagon bierze pod uwagę możliwość zamówienia aż 34 nowych radarów dla użytkowników eksportowych. Oznacza to, że sojusznicy będą mogli kupować nowe radary równolegle z armią amerykańską.

LTAMDS to nowo opracowana stacja radiolokacyjna dla zestawu obrony powietrznej Patriot. Wykorzystuje jedną antenę główną i dwie anteny boczne z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA), bazujące na technologii azotku galu, co zapewnia pokrycie 360 stopni. Stacja jest od podstaw dostosowana do funkcjonowania w systemie obrony powietrznej IBCS (wprowadzanym do US Army, zamówionym przez Polskę w programie Wisła i przewidzianym do wdrożenia w projekcie Narew).

Raytheon został wybrany na dostawcę radaru LTAMDS w 2019 roku. Obecnie realizowany jest kontrakt na dostawę – jeszcze w ramach pracy rozwojowej – sześciu prototypów tych stacji. Cztery z nich mają jednak po zakończeniu testów i dostosowaniu do konfiguracji seryjnej trafić do użycia operacyjnego w 3-43 batalionie obrony powietrznej US Army, tej samej jednostce, która jako pierwsza otrzyma system zarządzania obroną powietrzną IBCS.

Amerykanie zamierzają przy tym stopniowo wymieniać obecne, sektorowe radary Patriot na system LTAMDS. Łącznie w ramach pierwszej partii produkcyjnej i pracy rozwojowej dla US Army ma być dostarczonych 20 radarów, co będzie wystarczało na przezbrojenie pięciu z około piętnastu batalionów (dywizjonów) Patriot, jakie są w US Army. Kolejne jednostki zapewne będą przezbrajane w latach późniejszych, co jest spójne z wizją „Army Air and Missile Defense 2028", przedstawioną w 2019 roku. Dokument ten zakładał bowiem, że w 2028 roku w służbie będą zarówno LTAMDS, jak i starsze, sektorowe radary Patriota.

Równocześnie jednak założono, że w ramach pierwszej partii produkcyjnej może zostać wyprodukowanych aż 34 radarów LTAMDS dla nieokreślonych użytkowników zagranicznych. Jednym z państw, które wyrażały zainteresowanie tym sensorem jest Polska. W pierwszym etapie programu Wisła pozyskano dwie baterie Patriot z czterema radarami sektorowymi. W ramach drugiej fazy programu Wisła wstępnie zaplanowano pozyskanie takich radarów dla wszystkich ośmiu baterii (szesnastu jednostek ogniowych, a więc 16 stacji radiolokacyjnych). LTAMDS zainteresowane mogą też być inne państwa, albo obecni albo przyszli użytkownicy radarów Patriot. Radar ten pozwala bowiem nie tylko na zapewnienie dookólnego pokrycia, ale też szersze wykorzystanie zdolności wprowadzanego pocisku PAC-3 MSE.

W czasie Defence24 DAY płk Michał Marciniak, ówczesny pełnomocnik MON ds. programu obrony powietrznej Wisła (obecnie zastępca szefa Agencji Uzbrojenia i pełnomocnik MON ds. budowy Systemu Zintegrowanej Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwrakietowej) deklarował, że badania tego radaru mają skończyć się w 2022 roku, a dwa lata później ruszy jego produkcja. Obecne komunikaty strony amerykańskiej są zbieżne z informacjami płk. Marciniaka i wskazują, że stacja w ciągu kilku lat będzie dostępna na eksport. W wypadku rozpoczęcia seryjnej produkcji w 2024 roku, pierwszych dostaw należałoby się spodziewać najprawdopodobniej około 2026 roku.