Reklama

Przemysł Zbrojeniowy

Regulacje prawne sektora zbrojeniowego. W oczekiwaniu na systemowe zmiany [ANALIZA]

"Krab" - integracja wieży z nowym nośnikiem. Fot. Jerzy Reszczyński
"Krab" - integracja wieży z nowym nośnikiem. Fot. Jerzy Reszczyński

Przez dwa lata rządów obecne kierownictwo MON nie doprowadziło do przyjęcia przez parlament regulacji prawnych, które umożliwiłyby systemowe zmiany funkcjonowania sektora zbrojeniowego. Proponowane inicjatywy legislacyjne były stosunkowo nieliczne, a część z nich wciąż nie została sfinalizowana. Jednocześnie Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Koncepcja Obronna RP stawia przed rządem wiele ambitnych celów w obszarze przemysłu obronnego. 

Przemysł zbrojeniowy na ważnym miejscu w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju

Po upływie dwóch lat od rozpoczęcia kadencji rządu sformowanego przez Zjednoczoną Prawicę punktem wyjścia przy ocenie dorobku legislacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej w obszarze sektora zbrojeniowego jest wiodący rządowy dokument strategiczny, czyli Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (dalej „Strategia”) przyjęta przez Radę Ministrów 14 lutego 2017 r. Zręby Strategii zostały zaprezentowane przez Ministra Rozwoju Mateusza Morawieckiego w formie Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jeszcze w lutym 2016 r.

Czytaj też: Pracowity rok Unii Europejskiej w zbrojeniówce [ANALIZA]

Zgodnie z treścią Strategii „istotne jest wsparcie rozwoju technologii innowacyjnych i kluczowych grup produktowych polskiego przemysłu obronnego (np.: technologie teleinformatyczne, drony, rozpoznanie obrazowe i satelitarne) oraz wykorzystanie możliwości stwarzanych poprzez stosowanie offsetu w celu unowocześnienia produkcji realizowanej przez polski przemysł obronny”. Ponadto w Strategii można m.in. przeczytać, że „konieczna jest ścisła korelacja działań wzmacniających polską gospodarkę z rozwojem polskiego przemysłu obronnego i związanym z nim potencjałem naukowo-badawczym. Przemysł obronny stanowi źródło miejsc pracy, kreuje impulsy technologiczne, zasila budżet państwa w przychody z tytułu dywidend, podatków i opłat, a także przyczynia się do rozwoju kooperacji przemysłowej i wymiany handlowej z partnerami zagranicznymi. Współpraca zapewni dynamiczny rozwój przemysłu krajowego jako kluczowego źródła zaopatrzenia sił zbrojnych w sprzęt wojskowy, natomiast krajowe placówki naukowo-badawcze staną się znaczącym dostawcą nowoczesnych technologii i myśli technicznej w zakresie technologii obronnych oraz technologii podwójnego zastosowania. Aby ten cel mógł być zrealizowany, należy stworzyć sieć partnerstw międzynarodowych polskiego przemysłu w wymiarze technologicznym i produkcyjnym, włączających jego podmioty w łańcuch dostaw nowoczesnego uzbrojenia. Niezbędne jest także uwzględnienie kierunku rozwoju Europejskiej Bazy Technologiczno-Przemysłowej Sektora Obronnego, uzgodnionego w Strategii Globalnej Unii Europejskiej”.

Treść Strategii wskazuje, że rozwój przemysłu obronnego stanowi priorytet polityki rządu. Krajowe firmy z sektora zbrojeniowego mogą liczyć na zamówienia dla polskiej armii, wsparcie finansowe oraz korzystne rozwiązania prawne. Główną rolę w wykonaniu tych wytycznych odgrywa Minister Obrony Narodowej, które ponadto przejął od Ministra Skarbu Państwa nadzór nad państwowymi spółkami zbrojeniowymi. W myśl ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów członek Rady Ministrów jest obowiązany, w zakresie swojego działania, do inicjowania i opracowywania polityki rządu, a także przedkładania inicjatyw, projektów założeń projektów ustaw i projektów aktów normatywnych na posiedzenia Rady Ministrów. Jest również zobowiązany realizować politykę ustaloną przez Radę Ministrów i w tym zakresie współdziałać z innymi członkami Rady Ministrów. Ponadto zgodnie z ustawą z 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej szef MON kieruje działem administracji rządowej obrona narodowa i realizuje liczne zadania wskazane przez ten akt prawny.

W związku z powyższym Minister Obrony Narodowej jako członek Rady Ministrów jest zobowiązany do realizacji wytycznych Strategii na polu wspierania rozwoju przemysłu zbrojeniowego oraz realizacji zadań wynikających z ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej w drodze proponowania inicjatyw legislacyjnych i ich wdrażania w życie.

Wybrane inicjatywy legislacyjne MON istotne z punktu widzenia sektora zbrojeniowego począwszy od listopada 2015 r.

Dla klarowności wywodu i zachowania chronologii uchwalanych aktów prawnych poszczególne inicjatywy legislacyjne MON istotne z punktu widzenia sytuacji sektora obronnego, które mogą wpisywać się w realizację Strategii, zostaną przedstawione w punktach poniżej.

1. Utworzenie Akademii Sztuki Wojennej bez poszerzenia zakresu zadań i zmiany struktury uczelni.

Inicjatywa w postaci utworzenia ASW została uwzględniona w niniejszym wyliczeniu, ponieważ AON-ASW prowadzi liczne studia podyplomowe, z których korzystają też pracownicy przedsiębiorstw zbrojeniowych, by podnieść swoje kompetencje zawodowe pozwalające osiągać lepsze efekty biznesowe.

Zastąpienie Akademii Obrony Narodowej przez Akademię Sztuki Wojennej w drodze przyjęcia przez parlament ustawy z 20 maja 2016 r. o utworzeniu Akademii Sztuki Wojennej wzbudziło liczne kontrowersje. Po pierwsze, nowy-stary podmiot funkcjonujący od 1 października 2016 r. ma realizować w praktyce te same zadania co dotychczasowa uczelnia. To powoduje, że brak było uzasadnionych podstaw do inicjowania takiej zmiany legislacyjnej. Po drugie, na mocy przyjętej ustawy stosunki pracy z wszystkimi dotychczasowymi pracownikami AON wygasły po upływie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, jeżeli przed upływem tego terminu nie zostały im zaproponowane nowe warunki pracy i płacy albo w razie nieprzyjęcia nowych warunków (art. 5 ust. 2 ustawy). Tak drastyczne posunięcie sprawiło, że w opinii publicznej pojawiły się liczne głosy wskazujące, że zmiana polegała jedynie na chęci wymiany kadr, a nie na rzeczywistej reformie jednej z głównych uczelni wojskowych. W istocie trudno doszukać się w ustawie nowych zadań nałożonych na ASW, przepisów dotyczących zmian strukturalnych czy zwiększenia budżetu uczelni.

Należy ocenić pozytywnie przedsięwzięcie ASW firmowane także przez kierownictwo MON w postaci uruchomienia w październiku 2017 r. przez Wydział Zarządzania i Dowodzenia ASW niestacjonarnych studiów podyplomowych pn. „Zarządzanie przedsiębiorstwem z branży zbrojeniowej”. Trudno jednak na obecnym etapie ocenić jakość i przydatność nowych studiów, ponieważ ich pierwsza edycja jest w toku.

2. Nowy system zarządzania prawami własności intelektualnej w MON nadal nie obowiązuje.

Minister Obrony Narodowej wydał 2 maja 2016 r. decyzję Nr 139/MON w sprawie opracowania systemu zarządzania prawami własności intelektualnej w resorcie obrony narodowej przez Inspektorat Implementacji Innowacyjnych Technologii Obronnych. W myśl tego aktu prawnego Szef I3TO został zobowiązany do opracowania i uzgodnienia w resorcie obrony narodowej projektu decyzji Ministra Obrony Narodowej w sprawie organizacji i funkcjonowania systemu zarządzania prawami własności intelektualnej w resorcie obrony narodowej. Projekt decyzji miał zostać przedstawiony do akceptacji szefowi MON w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie decyzji (5 maja 2016 r.), czyli najpóźniej do 7 listopada 2016 r.

Wskazany termin nie został dotrzymany. Opóźnienie było wywołane m.in. pracami parlamentarnymi nad ustawą o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej, która miała wprowadzić zmiany objęte zakresem opracowywanego systemu. Wskazany akt prawny został uchwalony 4 listopada 2016 r. i wszedł w życie 31 grudnia 2016 r. W związku z opóźnieniem decyzja Nr 139/MON została zmieniona przez szefa MON decyzją Nr 64/MON z 24 marca 2017 r. Nowa decyzja wydłużyła termin na opracowanie systemu zarządzania prawami własności intelektualnej do 12 miesięcy licząc od 5 maja 2016 r. To oznacza, że projekt decyzji MON powinien zostać przedstawiony do akceptacji szefowi MON najpóźniej do 5 maja 2017 r. Niewykluczone, że tak się stało, ale resort obrony nie informował opinii publicznej, czy miało to miejsce. Nie doszło również do wydania decyzji po raz kolejny wydłużającej termin na opracowanie systemu przez Szefa I3TO.

Resort obrony do dziś nie opublikował w dzienniku urzędowym MON decyzji dotyczącej opisywanego systemu. Jest on istotny z punktu widzenia przedsiębiorstw sektora zbrojeniowego, ponieważ specyfika kontraktów w branży obronnej powoduje, że poszczególne prawa autorskie, prawa własności przemysłowej lub licencje resort obrony narodowej niejednokrotnie nabywa bezpośrednio od zagranicznych dostawców, a następnie przekazuje je w uzgodnionej formie na rzecz krajowych przedsiębiorstw zbrojeniowych. Nowy system może zatem wpłynąć na treść stosunków prawnych pomiędzy MON a przedsiębiorstwami zbrojeniowymi.

3. Zmiany w zakresie działalności legislacyjnej MON.

Resort obrony narodowej przygotował dwie decyzje, których treść ma wpływ na procedurę przygotowywania aktów prawnych dotyczących w szczególności:

- projektów ustaw i projektów założeń projektów ustaw,

- projektów rozporządzeń i uchwał Rady Ministrów oraz Prezesa Rady Ministrów wydawanych w sprawach z zakresu obronności państwa oraz

- rozporządzeń, zarządzeń i decyzji Ministra Obrony Narodowej.

Chodzi decyzję Nr 220/MON z 11 lipca 2016 r. w sprawie działalności legislacyjnej w resorcie obrony narodowej oraz decyzję Nr 233/MON z 15 lipca 2016 r. w sprawie organizacji Wojskowej Służby Prawnej. Przedmiotowe akty prawne zastąpiły dotychczas obowiązujące decyzje MON. Mają charakter porządkujący i uzupełniający w stosunku do uchylonych aktów. Nie doszło do wprowadzenia systemowych zmian w zakresie ujednolicenia standardów przygotowywania aktów prawnych w obrębie całej administracji rządowej. Im wyższa jakość aktów prawnych przygotowywanych przez MON kierowanych do przedsiębiorstw zbrojeniowych, tym bardziej efektywna współpraca w ramach systemu zaopatrywania Sił Zbrojnych RP.

4. Nowy Krajowy Dyrektor do spraw Uzbrojenia o formalnie niższej randze.

Decyzją Nr 322/MON z 30 listopada 2016 r. w sprawie Krajowego Dyrektora do Spraw Uzbrojenia szef MON zmienił dotychczasową praktykę i powierzył funkcję Krajowego Dyrektora Dyrektorowi Departamentu Polityki Zbrojeniowej MON, który wcześniej pełnił funkcję jego Zastępcy ds. Uzbrojenia. Od 2002 r. funkcję Krajowego Dyrektora do Spraw Uzbrojenia pełnił wiceminister obrony narodowej odpowiedzialny za sprawy modernizacji armii.

Dyrektor reprezentuje Polskę w Konferencji Krajowych Dyrektorów do Spraw Uzbrojenia (Conference of National Armaments Directors) NATO, która jest odpowiedzialna za promowanie przemysłowej współpracy państw członkowskich NATO w obszarze zbrojeniowym. Konferencja grupuje najwyższych urzędników z poszczególnych krajów Sojuszu odpowiedzialnych za zakupy uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Do jej zadań należy identyfikowanie możliwości współpracy w zakresie prac badawczo-rozwojowych oraz rozwoju i wytwarzania istniejących systemów uzbrojenia.

Zmiana wprowadzona przez MON może pozostawać niezrozumiała dla partnerów z pozostałych państw NATO, ponieważ formalnie wiceminister obrony narodowej nadzorujący sprawy zakupu uzbrojenia dla polskiej armii ma wyższą rangę niż Dyrektor DPZ MON. Na spotkaniach Konferencji Dyrektor DPZ MON będzie jednak porozumiewał się z osobami zajmującymi formalnie wyższe stanowiska w administracjach pozostałych państw Sojuszu, co może stawiać go w niezręcznej sytuacji i utrudniać dbanie o interesy polskich przedsiębiorstw zbrojeniowych. Takie rozwiązanie odciąży jednak wiceministra obrony narodowej odpowiedzialnego za sprawy modernizacji armii w zakresie jego bieżących obowiązków.

5. Kluczowe regulacje dotyczące Programu Mobilizacji Gospodarki nadal nie zostały przyjęte.

Minister Obrony Narodowej wydał 7 grudnia 2016 r. dwie decyzje istotne z punktu widzenia praktyki funkcjonowania Programu Mobilizacji Gospodarki, czyli niejawnego dokumentu, który wskazuje zadania organów administracji rządowej w zakresie prowadzenia działań o charakterze organizacyjno-planistycznym oraz rzeczowo-finansowym związanych z przygotowaniem gospodarki do funkcjonowania w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny. Chodzi o decyzję Nr 330/MON w sprawie wprowadzenia do użytku „Metodyki naliczania kosztów utrzymania przez przedsiębiorców mocy produkcyjnych lub remontowych niezbędnych do realizacji zadań wynikających z programu mobilizacji gospodarki, a także udzielania, rozliczania i kontroli wydatkowania przeznaczonej na ten cel dotacji” oraz decyzję Nr 331/MON w sprawie wprowadzenia do użytku „Wytycznych do przygotowania przez przedsiębiorców planu realizacji zadań obronnych, w tym wynikających z Programu Mobilizacji Gospodarki, który stanowi plan operacyjny funkcjonowania przedsiębiorcy w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny”. Przyjęcie tych decyzji stanowiło jedynie uzupełnienie dotychczas istniejących rozwiązań prawnych i nie wprowadziło znaczących zmian.

Nowe decyzje Ministra Obrony Narodowej w tym zakresie zostały wydane z uwagi na projektowaną ustawę o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców i programie mobilizacji gospodarki, która ma uporządkować obecny stan prawny. Ten bardzo istotny dla MON projekt wciąż nie został przyjęty przez parlament. Po jego upublicznieniu w październiku 2016 r. wzbudził liczne kontrowersje zgłaszane głównie przez organizacje pracodawców krytykujących szereg wątpliwych konstytucyjnie rozwiązań prawnych w nim zawartych. Powstały już trzy wersje projektu. Ostatnia jest datowana na 22 czerwca 2017 r. Zostały do niej zgłoszone liczne uwagi w ramach konsultacji publicznych i międzyresortowych. Wciąż nie jest znana wersja po tej rundzie zgłaszania uwag oraz nie wiadomo, czy projekt zostanie przyjęty w tej kadencji parlamentu.

Projekt jest istotny dla branży zbrojeniowej z uwagi na objęcie wielu przedsiębiorstw obowiązkami w zakresie realizacji Programu Mobilizacji Gospodarki i wiążącymi się z tymi dotacjami z budżetu państwa. Firmy czekają też na przejrzyste uregulowanie procedury uzyskiwania statusu przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym.

6. Narodowa Polityka Zbrojeniowa wciąż w przygotowaniu.

W Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wskazano, że ma dojść do opracowania narodowej polityki zbrojeniowej. Zgodnie z zapisami Strategii Narodowa Polityka Zbrojeniowa ma być dokumentem określającym zespół działań administracji rządowej, we współpracy z instytucjami naukowymi i przedsiębiorcami, zmierzających do stymulowania rozwoju innowacyjnego i konkurencyjnego przemysłu obronnego. Narodowa Polityka Zbrojeniowa określi m.in. ramy i wskaże kierunki udziału sektora obronnego w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy i innowacyjnych technologiach oraz efektywnego systemu pozyskiwania, eksploatacji i wycofywania sprzętu wojskowego.

W wykonaniu tego postanowienia Strategii, która wówczas była jeszcze nieobowiązującym projektem, szef MON wydał decyzję Nr 39/MON z 10 lutego 2017 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania projektu dokumentu "Narodowa Polityka Zbrojeniowa". Co ciekawe, do Zespołu nie weszli przedstawiciele innych ministerstw czy organizacji wchodzących w skład Rady Dialogu Społecznego, mimo że nowy dokument ma określać działania całej administracji rządowej we współpracy z instytucjami naukowymi i przedsiębiorcami. Projekt NPZ ma być gotowy do 31 grudnia 2017 r., a następnie Dyrektor DPZ w terminie 7 dni ma go przedstawić do akceptacji szefowi MON. Decyzja Nr 39/MON nie precyzuje, w jakim terminie dokument ma zacząć formalnie obowiązywać oraz czy skutki jego wdrożenia będą monitorowane. Trudno też określić jak odniosą się do niego inne ministerstwa i organy administracji publicznej, ponieważ ich przedstawiciele nie biorą udziału w pracach nad NPZ.

NPZ jest istotna dla branży zbrojeniowej, ponieważ będzie zawierać rekomendacje w zakresie reformy systemu pozyskiwania uzbrojenia dla Sił Zbrojnych RP oraz nowych form wsparcia przedsiębiorstw obronnych.

7. Nowe regulacje w zakresie pozyskiwania uzbrojenia nie przyniosły przełomu w usprawnieniu systemu zakupu sprzętu wojskowego.

Koncepcja Obronna RP z 23 maja 2017 r. ogólnikowo wskazuje, że system pozyskiwania  i  eksploatacji  sprzętu  wojskowego zostanie uproszczony, zaś sama procedura zoptymalizowana. Faza analityczno-koncepcyjna ma zostać skrócona, zaś liczba podmiotów zaangażowanych w proces zredukowana. Zgodnie z Koncepcją wskazane kwestie mają zostać bardziej szczegółowo przedstawione w Narodowej Polityce Zbrojeniowej. Warto jednak podkreślić, że NPZ nie zastąpi rozwiązań prawnych w zakresie procedur zakupowych. Może wskazać jedynie pewien model systemu, który byłby realizowany za pośrednictwem właściwe zaprojektowanych regulacji prawnych. Jak dotąd taki kompleksowy system nie został wprowadzony przez MON.

5 maja 2017 r. weszła w życie decyzja Nr 92/MON Ministra Obrony Narodowej z 28 kwietnia 2017 r. w sprawie pozyskiwania sprzętu wojskowego Wojsk Obrony Terytorialnej. Nowy dokument określa proces pozyskiwania dla Wojsk Obrony Terytorialnej sprzętu wojskowego oraz wszelkich jego części, komponentów lub podzespołów, technicznych środków materiałowych do sprzętu wojskowego i usług, w tym dostaw i usług bezpośrednio związanych z tym sprzętem, dla którego gestorem jest Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej. Trudno jednak uzasadnić, dlaczego w wyniku powołania WOT Ministerstwo Obrony Narodowej nie znowelizowało pod kątem specyfiki zakupów dla OT ówczesnej decyzji nr 72/MON regulującej proces pozyskiwania sprzętu wojskowego i usług dla pozostałych rodzajów Sił Zbrojnych RP. Takie rozwiązanie komplikuje system pozyskiwania uzbrojenia jako całość zamiast go upraszczać jak postuluje MON w Koncepcji Obronnej RP. W myśl nowych przepisów zakupowych Dowódca WOT zyskał szerokie uprawnienia kosztem uszczuplenia kompetencji Szefa Sztabu Generalnego WP, Inspektoratu Uzbrojenia, wiceministra obrony narodowej odpowiedzialnego za modernizację armii oraz Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych.

6 lipca 2017 r. weszła w życie decyzja Nr 141/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 lipca 2017 r. w sprawie systemu pozyskiwania, eksploatacji i wycofywania sprzętu wojskowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Zastąpiła dotychczas obowiązującą decyzję Nr 72/MON Ministra Obrony Narodowej z 25 marca 2013 r. w sprawie pozyskiwania sprzętu wojskowego i usług dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Trudno odpowiedzieć na pytanie, dlaczego MON nie zdecydował się jedynie na nowelizację dotychczas obowiązującego aktu prawnego. Nowa decyzja w większości powiela bowiem przepisy, które już obowiązywały. Decyzja Nr 141/MON nie przynosi przełomu w zakresie reformowania systemu pozyskiwania uzbrojenia dla Sił Zbrojnych RP, mimo że obecne kierownictwo resortu często go krytykowało jako zbyt skomplikowany i nieprzejrzysty. Nowe przepisy mają charakter porządkujący. Decyzja nie wprowadza głębokich zmian w samych procedurach pozyskiwania uzbrojenia. W rzeczywistości dopiero reforma instytucjonalna powiązana z kompleksową zmianą przepisów zakupowych, w tym z przyjęciem ustawy o zamówieniach obronnych uwzględniającej specyfikę sektora zbrojeniowego może przynieść jakościową zmianę w usprawnieniu systemu pozyskiwania sprzętu wojskowego dla polskiej armii.

8. Wzrost wydatków na modernizację armii to duży sukces resortu.

Sukcesem MON jest jednogłośne przyjęcie przez parlament ustawy z 15 września 2017 r. o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych. Nowy akt prawny zwiększa poziom finansowania wydatków obronnych do wysokości 2% PKB - wg metodologii NATO oraz stopniowo zwiększa wydatki obronne do 2,5% PKB w 2030 r. To niewątpliwie bardzo istotna zmiana, która pozwoli w większym stopniu zaspokajać rosnące potrzeby Sił Zbrojnych RP. W 2018 r. dzięki nowemu brzmieniu ustawy MON otrzyma dodatkowe 2,4 mld zł. W latach 2018-2022 wzrost budżetu resortu obrony jest szacowany na około 26 mld zł, natomiast w latach 2018-2032 nawet o 207 mld zł. Kwoty są oczywiście uzależnione od wysokości PKB w danym roku. Dzięki dodatkowym środkom MON będzie mógł pozyskać więcej nowoczesnego sprzętu wojskowego, a polski przemysł obronny ma szanse na nowe intratne kontrakty.

MON czeka jeszcze dużo pracy

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Koncepcja Obronna RP stawiają przed MON wysokie wymagania. Zgodnie z tymi dokumentami resort musi osiągnąć liczne rezultaty, które mają przełożyć się na usprawnienie całego systemu obronnego i gospodarczego państwa oraz poprawę kondycji krajowego przemysłu zbrojeniowego.

Dotychczasowy dorobek legislacyjny MON nie przełożył się jednak na systemowe zmiany w polskim sektorze obronnym, mimo istotnego sukcesu resortu w postaci przeforsowania zwiększenia poziomu finansowania wydatków obronnych. Więcej pieniędzy nie musi koniecznie oznaczać prędkiego zwiększenia zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP jeśli system obronny państwa w zakresie podległym MON nie zostanie poddany koniecznym zmianom.

MON nie zreformował systemu pozyskiwania uzbrojenia, który jest jednym z hamulcowych procesu modernizacji armii. Przeciwnie, jeszcze bardziej go skomplikował przez wyodrębnienie osobnych procedur zakupowych dla WOT. W ciągu dwóch lat kierownictwo resortu nie zaprezentowało nawet założeń reformy tego systemu zarówno pod kątem proceduralnym, jak i instytucjonalnym. Nie doszło również do przyjęcia ustawy o zamówieniach obronnych, która uwzględniałaby specyfikę zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa państwa. Projekt takiej regulacji nie jest nawet w planach MON.

Narodowa Polityka Zbrojeniowa już od wielu miesięcy powstaje w zaciszu ministerialnych gabinetów, ale opinia publiczna wciąż nie zna jej założeń, mimo zbliżającego się terminu przedstawienia jej projektu szefowi MON. Nie wiadomo również kiedy stanie się ona wiążącym dokumentem strategicznym. Projekt ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców i programie mobilizacji gospodarki utknął w konsultacjach międzyresortowych i publicznych. MON nie odpowiedział na uwagi szeregu organizacji zgłoszone jeszcze w lipcu 2017 r. Ponadto nowy system zarządzania prawami własności intelektualnej w MON nadal nie obowiązuje i nie wiadomo, kiedy to nastąpi.

Powyższe daje podstawę do stwierdzenia, że kierownictwo MON ma przed sobą intensywne dwa lata pozostałe do końca kadencji, by wypełnić jak najwięcej zobowiązań zawartych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz Koncepcji Obronnej RP.

Czytaj też: Nowe zasady nadzoru nad spółkami Skarbu Państwa z perspektywy przemysłu zbrojeniowego [ANALIZA]

Wojciech Pawłuszko

Reklama
Reklama

Komentarze (2)

  1. rezerwa

    Trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego żaden MON od 1991 roku nie sprawdził się na swym stanowisku (no, może J.Zemke jako wice był kompetentny). Otóz istnieją dwa wytłumaczenia: albo kolejne rządy z założenia zmniejszały nakłady na zbrojenia, udając jednocześnie ,że inwestują, albo świadomie dawano na to stanowisko nie tyle niekompetentnych , ile świadomie niczczących delikatną tkankę struktury wojska. Ten proces niestety trwa. Przykłady to powyższy artykuł. Myślę,że ministrami ON powinni być byli wojskowi, którzy wiedzą o co chodzi.

    1. Marek

      Delikatna tkanka struktury wojska? Którą niszczą ministrowie? A co się stanie jak przyjdzie walczyć z bardzo niedelikatnym wrogiem? Co się stanie z tą tkanką?

    2. Grzesiek

      A może jest trzecie wytłumaczenie. Może ta delikatna tkanka, o której Pan pisze to system układów, układzików, zależności i powiązań finansowych, koleżeńskich, rodzinnych itp, itd działający w celu realizacji prywatnych interesów. Tak, jak to w każdej państwowej instytucji zazwyczaj jest.

  2. Marek1

    ..."Przez dwa lata rządów obecne kierownictwo MON nie doprowadziło do przyjęcia przez parlament regulacji prawnych, które umożliwiłyby systemowe zmiany funkcjonowania sektora zbrojeniowego" ... i to w zasadzie NAJLEPIEJ charakteryzuje realne osiągnięcia MON pod d-ctwem AM&Co. Medialne fajerwerki obietnic i zamierzeń ministra, których większości nikt nawet nie próbował realizować, bo przewidziane były z założenia jedynie do pozoracji działań. Ps. Tak wiem, ze poprzednicy też byli do ... niczego.

    1. ntech

      Moze problem nie lezy w MON a w IU ? Strup obstawiony kwitami ze nikt nie ruszy. A wszystko lezy i kwiczy. Ile przetargow tam kwitnie?