Rumuni kupują niemieckie niszczyciele czołgów [ANALIZA]

Nie zostały podane żadne szczegóły (wartość umowy, liczba, termin realizacji) dotyczące dostaw nowych pojazdów dla Sił Zbrojnych Rumunii (Forțele Armate Române). Jedyne co wiadomo, poza typem wozu, to informacja o współpracy pomiędzy ACS z EuroSpike GmbH (dostawca ppk Spike LR2) przy realizacji tego kontraktu. Zdjęcie rozpowszechniane w ramach komunikatu prasowego przedstawia pojazd w otwartym wariancie 4-miejscowym z obrotnicą na której zamontowana jest wyrzutnia przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike LR/LR2. Przypomnijmy, że Rumunia jest użytkownikiem Spike LR i zawarła umowę ramową z EuroSpike GmbH (spółką joint venture składającą się z Diehl Defence, Rheinmetall Defence i Rafael Advanced Defence Systems), na zakup systemu przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike LR2 pod koniec 2023 roku.

Pojazdy Enok

Enok AB jest członkiem większej rodziny pojazdów pod nazwą Enok, a bazujących na podzespołach marki Mercedes-Benz (głównie modelu G), opracowanych przez firmę ACS, która przez długi okres swojej działalności była wykonawca wersji specjalnych, w tym opancerzonych samochodów oferowanych przez koncern Daimler AG. Historia wozów Enok sięga pierwszej dekady XXI w., kiedy Siły Zbrojne Republiki Federalnej Niemiec podjęły działania na rzecz modernizacji m.in. flot różnej kategorii pojazdów (projekt GFF), aby lepiej odpowiadały wymaganiom współczesnego pola walki. Od czasu wprowadzenia na rynek, wozy te były produkowany w kilku wersjach, w tym LAPV Enok 5.4 i Enok 6.1 różniących się masą całkowitą, a które charakteryzują się opancerzonym nadwoziem typu monocoque (następca wozów Wolf SSA - Sonder-Schutz-Ausstattung). Pancerz zapewnia ochronę balistyczną na poziomie 2 oraz przeciwminową na poziomie 2a wg. STANG 4569. Wersje te (Enok 5.4) od 2008 roku zaczęły trafiać na wyposażenie Bundeswehry, gdzie wykorzystywane są w kilku wersjach: pojazd żandarmerii wojskowej (Feldjägerfahrzeug), pojazd dla przewodników psów (Hundeführerfahrzeug), pojazd patrolowy (Patrouillenfahrzeug) oraz pojazd saperski (Kampfmittelbeseitiger). Z kolei wozy Enok 6.1, charakteryzujący się większą masą (6,1 tony) i ładownością, trafiły do KSK (Kommando Spezialkräfte) oraz jednostek Bundespolizei odpowiedzialnych za bezpieczeństwo portów lotniczych.

Luftlandeplattform

Enok AB (Airborne) bazuje na podwoziu Mercedes-Benz Klasy G, na którym montowane jest, opracowane przez ACS, modułowe otwarte nadwozie, którego elementem nośnym jest przestrzenna, skręcana aluminiowa rama MSF (Modular Space Frame). Pozwala on użytkownikowi na dostosowanie konfiguracji pojazdu do aktualnych potrzeb operacyjnych. Dodatkowo otwarta architektura nadwozia Enoka zwiększa nie tylko świadomość sytuacyjną poruszających się wozem żołnierzy, ale też umożliwia prowadzenie ognia z broni osobistej w różnych kierunkach, a także szybki dostęp do głównego systemu uzbrojenia w celu przeładowania, usunięcia zacięcia, jak i jego demontażu, gdyby zaszła konieczność działania poza pojazdem.

Na górze nadwozia montowana jest obrotnica przystosowana do instalacji różnego typu systemów uzbrojenia, w tym także zdalnie sterowanych modułów uzbrojenia. Wśród możliwych do zainstalowania typów broni strzeleckiej są m.in. karabiny maszynowe MG3, MG4, MG5 używane przez Bundeswehrę lub FN Minimi czy FN MAG używane w armii holenderskiej. Oczywiście pojazd można również uzbroić w wkm kal 12,7 mm, czyli słunnego Browninga M2 lub automatyczny granatnik kal. 40 mm. Ponadto Caracal może być wyposażony w wyrzutnię ppk Spike LR2. Pojazd był również prezentowany z poczwórnym zestawem wyrzutni dla amunicji krążącej HERO-120. W celu zapewnienia ochrony Caracal może być wyposażony w wyrzutnie granatów dymnych systemu ROSY (Rapid Obscuring System) firmy Rheinmetall. Jeśli chodzi o opancerzenie, Enok AB może być doposażony w opcjonalne modułowe pakiety ochrony balistycznej i przeciwminowej, które spełniają wymagania normy STANAG 4569 na poziome 1.

Dzięki swoim wymiarom oraz masie Enok AB jest przystosowany do taktycznego transportu lotniczego na pokładach takich samolotów, jak C-130 Hercules lub C-27J Spartan oraz w ładowniach (i na zawiesiu) ciężkich śmigłowców transportowych CH-47 Chinook, CH-53G i CH53K King Stallion. Długość wozu w wersji aeromobilnej (Caracal) to maksymalnie 4,7 m, szerokość - 1,8 m a wysokość - 1,85 m (bez uzbrojenia). Przy dopuszczalnej masie wynoszącej 4 900 kg (ograniczonej do 4 400 kg w przypadku przerzutu droga powietrzną) ładowność wozu wynosi maksymalnie 2 000 kg.

Enok AB, jak już to zostało wspomniane bazuje na podwoziu Mercedes-Benz Klasy G, w najnowszej wersji W464. Stąd wyposażony jest w rzędowy, sześciocylindrowy silnik wysokoprężny o mocy OM 656 o pojemności 2925 cm³, osiągający moc 183 kW/249 KM oraz maksymalnym momencie obrotowym o wartości 600 Nm, który może rozpędzić pojazd do 140 km/h. Co istotne montowany w W464 „diesel” spełnia jedynie normę Euro 3 i może być zasilany paliwem gorszej jakości. Może on bez problemów pracować na oleju napędowym zawierającym 500 części na milion (ppm) siarki, a także może pracować przez 400 godzin na paliwie o zawartości 3000 ppm.

Z jednostką napędową współpracuje 9-biegowa przekładnia automatyczna Mercedes-Benz 9G-Tronic, która na pierwszym biegu, po załączeniu przełożenia „terenowego” pozwala na jazdę pełzającą w zakresie od 2 do 14 km/h. Co ciekawe nie ma w nowej Gelendzie, a tym samym w Enoku/Caracalu typowej skrzyni rozdzielczo-redukcyjnej. Rolę reduktora pełni przekładnia 9G-Tronic, której szeroki zakres przełożeń, wspomagany przez sterująca nią elektronikę, pozwolił na „pominęcie” reduktora. W normalnym, szosowym trybie pracy skrzyni, ruszamy z drugiego biegu. Z kolei załączenie „redukcji” pozwala nam na wykorzystanie pierwszego biegu.

Oczywiście pojazd wyposażony jest również w blokady mechanizmów różnicowych, poczynając od centralnego, a kończąc na dyferencjałach w obu mostach. Enok zachował także nośne elementy podwozia Mercedesa, jak drabinowa rama podwozia z podłużnicami i poprzeczkami czy sztywne mosty zawieszone na sprężynach, teleskopowych amortyzatorach hydraulicznych oraz układzie wahaczy wzdłużnych.

Caracal

Enok Ab stanowi bazę dla pojazdu Caracal, który został wybrany w ramach programu „Luftlandeplattform” (platforma powietrzna) dla niemieckich i holenderskich sił aeromobilnych. Przypomnijmy, że wóz ten został wybrany przez Niemcy i Niderlandy w 2023 r. w ramach wspólnego programu wymiany pojazdów aeromobilnych. Mają one wejść do służby w 2025 roku w Dywizji Sił Szybkich (Division Schnelle Kräfte) i wchodzącej w jej skład holenderskiej 11. Brygady Powietrznodesantowej (11 Luchtmobiele Brigade). Za ich dostawy odpowiada Rheinmetall, przy czym ostateczny montaż pojazdów ma się odbywać w zakładach VDL Groep i Rheinmetall Nederland.

W ramach umowy ramowej o wartości do 1,9 mld euro brutto, Niemcy chcą pozyskać łącznie do 2 054 pojazdów, a Holendrzy do 1 004 pojazdów. W pierwszej umowie wykonawczej zamówiono 1004 wozów dla Niemiec i 504 dla Holandii. Caracale mają być wykorzystywane w kilku wariantach, w tym także pojazdy ewakuacji medycznej. Zastąpią one wykorzystywane przez niemieckich spadochroniarzy wozy Wolf oraz Mungo w Dywizji Sił Szybkich. W przypadku 11. Brygady Powietrznodesantowej Sił Zbrojnych Królestwa Niderlandów, Caracale zastąpią między innymi wozy Luchtmobiel Speciaal Voertuig, czyli Mercedesy G280 CDI.

Tankhunter

W 2023 roku została opracowana na zamówienie cypryjskiej Gwardii narodowej wersja pojazdu Enok uzbrojona w wyrzutnie ppk Spike LR2, która została nazwana „Tankhunter”. W sumie Cypryjczycy otrzymali 60 szt. takich pojazdów. Z kolei na początku 2025 roku pojawiły się informacje o produkcji kolejnych wozów, tym razem w wersji AB, prawdopodobnie także dla tego samego użytkownika. Co ciekawe wozy dostarczane Gwardii narodowej Cypru bazują na starczym podwoziu Mercedes-Benz G, czyli W461, rozpoznawalnej po „cienkim” przednim zderzaku (BA09). Cypryjczycy są też jedynym użytkownikiem Enoka w wersji z długim rozstawem osi 3650 mm i długością całkowitą 5400 mm. To podwozie Mercedesa jest fabrycznie dedykowane pod różnego typu zabudowy i charakteryzuje się m.in. ładownością do 2500 kg.

Według dostępnych informacji podwozie z długim rozstawem zostało wybrane, aby zapewnić wystarczająco dużą powierzchnię ładunkową, konieczną do przewożenia odpowiedniego zapasu amunicji w postaci pocisków Spike LR, jak i Spike ER o większym zasięgu, które mogą być wystrzeliwane z tej samej wyrzutni zamontowanej na pojeździe.

Załoga „Tankhuntera” składa się z czterech żołnierzy: kierowcy, dowódcy, strzelca i ładowniczego/strzelca. Co ciekawe zachowano zdolność do transportu powietrznego, w tym celu wyrzutnia ppk jest składana w wnętrza pojazdu a po wyładowaniu z samolotu lub śmigłowca może być szybko podniesiona z pozycji transportowej do bojowej przez załogę wozu. Przedział ładunkowy pojazdu jest połączony z przedziałem bojowym i jest chroniony przez ognioodporną składaną plandekę (nad częścią załogową zamontowany jest sztywny dach). Według producenta odporność ogniowa w połączeniu z nachyleniem tylnej części przedziału ładunkowego jest konieczna ze względów bezpieczeństwa i służy ochronie pojazdu oraz załogi, tak aby w przypadku niezejścia pocisku z wyrzutni strumień z silnika rakietowego nie uszkodził pojazdu, ani nie zagrażał zdrowiu oraz życiu załogi.

Na marginesie warto zauważyć, że Wojsko Polskie użytkujące ppk Spike LR od 2004 roku nie doczekało się do tej pory pojazdu będącego odpowiednikiem opisanego „Tankhuntera”, choćby w postaci uzbrojonych w wyrzutnie Spike-ów wozów HMMWV. Jedynym „osiągnięciem”, było wprowadzenie tzw. Spikebusów, czyli transporterów Rosomak przystosowanych do transportu przenośnych wyrzutni i zapasowych pocisków. oczywiście obecnie wprowadzane do SIł Zbrojnych RP są Rosomaki i Borsuki wyposażone w wieże ZSSW-30 uzbrojone m.in. w wyrzutnie ppk Spike, jednak to jest inna kategoria sprzętu, niż opisywany „Tankhunter” na podwoziu Enok AB.

Caracal na Ukrainie

Dostawa pierwszych pięciu Enok AB na Ukrainę została ogłoszona w listopadzie 2023 r. w ramach jednego z niemieckich pakietów pomocy dla Kijowa. Z kolei w lutym 2024 r. poinformowano o dostawa 20 dodatkowych pojazdów. Co najmniej kilkanaście z tych pojazdów zostało przekazanych Ukrainie w wersji Kinetic Defence Vehicle opracowanej przez firmę Diehl Defence. Na wymienionych pojazdach zamontowany został modułowy system obrony przed dronami, który swoja premierę miał na targach Enforce TAC 2024. W jego skład wchodzi:

• zintegrowany system czujników optoelektronicznych zamontowanych na maszcie, prowadzących obserwację w zakresie 360° i odpowiedzialnych za automatyczne wykrywanie celów;
• radar EchoGuard amerykańskiej Echodyne, odpowiedzialny za pomiar odległości do celu i jego prędkości;
• oraz zdalnie starowany moduł uzbrojenia Slinger (R400S) australijskiej firmy EOS, uzbrojony w karabin Minigun kal. 7,62 x 51 mm. Opracowany przez firmę Diehl system pozwala na wykrywanie celi w trybie pasywnym, bez narażania się na wykrycie promieniowania emitowanego przez radar. Z drugiej strony radar EchoGuard umożliwia wykrycie drona wielkości np. DJI Phantom 4 w odległości 1 km lub większego wielowirnikowca jak Matrice 600 w odległości 1,4 km.