Reklama

Przemysł Zbrojeniowy

Chiny stawiają na pancerz i mechanizację [ANALIZA]

Fot. mil.ru
Fot. mil.ru

W ostatnich latach Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza (ChALW) przeżywa znaczący rozkwit jakościowy. Dotyczy to również sprzętu pancernego i zmechanizowanego, który jest systematycznie modernizowany, wprowadzane są także konstrukcje nowej generacji. Tym samym należy przybliżyć rozwój jakościowy chińskich jednostek pancernych i zmechanizowanych, będących trzonem ofensywnym komponentów uderzeniowych ChALW – wojsk lądowych, piechoty morskiej i sił powietrznodesantowych.

Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza (ChALW) jest obecnie w trakcie transformacji i modernizacji. Tym samym, odchodzi się od wskaźników ilościowych, na rzecz jakościowych. Wozy bojowe nowej generacji nie ustępują odpowiednikom potencjalnych przeciwników, chociaż rzecz jasna mają swoje wady. Chińska armia, w tym Wojska Lądowe (WL), mają stać się komponentem o dużej mobilności operacyjnej, gotowości bojowej, efektywnym systemem dowodzenia (armia-brygada-batalion) oraz wysokim stopniem współdziałania różnych rodzajów broni. Mają być gotowe do różnego rodzaju operacji, nie tylko konwencjonalnych, ale także np. specjalnych, amfibijnych, kontrterrorystycznych czy projekcji siły.

Od niedawna wprowadzane są do służby w WL-ChALW czołgi, które wyznaczają zupełnie nową jakość, w stosunku do swoich poprzedników. Przede wszystkim są to czołgi rodziny Typ 96 (ZTZ-96) oraz mniej liczne, jeszcze nowocześniejsze Typ 99 (ZTZ-99). W kategorii czołg lekki, przeznaczony do operacji w terenie trudnym, np. górskim (Tybet, Kaszmir), najnowszym wozem jest dopiero co wprowadzany do armii Typ 15 (ZTQ-15).

Pięścią pancerną ChALW są obecnie czołgi Typ 96 i Typ 99 kilku wersji

Czołg podstawowy Typ 96, inaczej ZTZ-96, został wprowadzony do służby z 1997 r., jako ewolucja wozu Typ 88 i stanowi obecnie trzon sił pancernych ChALW. Późniejsze jego warianty, znacznie nowocześniejsze Typ 96A/B (ZTZ-96A/B), zalicza się do 3 generacji. Uzbrojenie główne Typ 96 stanowi gładkolufowa armata kalibru 125 mm ZPT-98, z automatycznym systemem ładowania. Wersja Typ 96A (Typ 96G), przedstawiona w 2006 r., wyposażona jest w pancerz reaktywny i SKO z termowizorem, wersja Typ 96B jest jeszcze nowocześniejsza, z mocniejszym pancerzem. Co ciekawe, czołgowy biatlon, który wpłynął na konstrukcję, miał jakoby pokazać, że Typ 96 przewyższa z lekka rosyjskie T-72 w celności strzelania, z kolei manewrowością i szybkością ustępuje T-72B3M. Szeroko pojęty układ napędowy jest zresztą nie tylko problemem Typ 96 (w czasie debiutu na czołgowym biatlonie w 2016 r. Typ 96B stracił koło), ale także najnowszych Typ 99, które notują relatywnie dużą awaryjność zespołu napędowego i trakcji.

Trudno oszacować liczbę wszystkich czołgów Typ 96 w służbie, ale może być to nawet ponad 2000 wozów (szacunkowo nawet 2500), w co najmniej kilkudziesięciu batalionach pancernych.

image
Fot. Vitaly V. Kuzmin - http://www.vitalykuzmin.net/?q=node/613, licencja CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Najnowszy czołg ChALW to Typ 99, inaczej ZTZ-99, będący rozwinięciem Typ-98G, który wszedł do służby w 2001 r. Uzbrojenie główne stanowi gładkolufowa armata 125 mm ZPT-98 z automatem, z możliwością strzelania pocisków przeciwpancernych systemu 9M119 Refleks. Nowe wozy otrzymały nowy napęd, najnowszy SKO, elementy pancerza reaktywnego nowej generacji (prawdopodobnie z elementami pancerza typu NERA), ASOP typu JD-3 itp.

Szacuje się, że łącznie wyprodukowano co najmniej ok. 500 czołgów Typ-98G, Typ 99 i najnowszego Typ 99A - przykładowo w 2014 r. ok. 500-600. Jako pierwsze wozy Typ 99A, prawdopodobnie w latach 2011-2012, otrzymała 112 Dywizja Zmechanizowana 38 Grupy Armii (wraz z bwp ZBD-04). Czołgi Typ 99A pokazały się w 2013 r. w czasie ćwiczeń w rejonie Pekinu, a rok później wzięły udział w ćwiczeniach „Pokojowa Misja-2014” w autonomicznej Mongolii Wewnętrznej. Jako pierwsze wozy Typ 99 otrzymały przede wszystkim grupy armii: 27, 38 i 65, ześrodkowane w rejonie Pekinu - według źródeł rosyjskich ok. 430 wozów z ogółem 500 Typ 99 i 100 Typ 99A wyprodukowanych do 2014 r. Zgodnie z nie zawsze pewnym źródłem, jakim jest IISS i jego Military Balance, w 2016 r. chińskie WL miały dysponować ok. 600 wozami Typ 99 i ok. 250 Typ 99A.

image
Fot. Tyg728 - praca własna, licencja CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Interesującą konstrukcją jest wspomniany wcześniej lekki czołg Typ 15, dopiero co seryjnie przekazywany chińskim oddziałom liniowym. Czołg jest lekki, bardzo mobilny, ma pełnić na Wyżynie Tybetańskiej rolę wozu rozpoznawczego i wsparcia ogniowego, zastępując w tej roli przestarzałe i wycofane ze służby lekkie Typ 62. Głównym uzbrojeniem czołgu jest gwintowana armata 105 mm, pojazd ma pancerz reaktywny i elementy przeciwkumulacyjnego pancerza klatkowego (prętowego), ma wzorem cięższych braci otrzymać także ASOP.

Czołg przyjęty został na służbę oficjalnie w 2018 r., jesienią 2019 r. miały miejsce w Tybecie ćwiczenia 76 Grupy Armii, w których wzięły udział m.in. wspomniane czołgi Typ 15 i kołowe armaty samobieżne PLC-181 ka. 155 mm. Co ciekawe, Typ 15 miały nie tylko męskie, ale też żeńskie załogi. W ChALW żeńskie załogi w czołgach nie są rzadkością, Chińczycy mieli nawet jakoby proponować Rosjanom wprowadzenie takiej konkurencji w czołgowym biatlonie.

Na przełomie 2014-2015 najnowsze chińskie czołgi podstawowe Typ 99 wzięły udział w ćwiczeniach Regionu Wojskowego Shenyang na granicy z Koreą Północną. Wzięły także udział w rosyjskich manewrach „Wostok-2018”. Chińskie czołgi (np. Typ 96B) są częstymi uczestnikami także rosyjskiego czołgowego biatlonu oraz ćwiczeń państw członkowskich Shanghajskiej Organizacji Współpracy, np. „Pokojowa Misja”.

Zmiany również w przypadku chińskich wozów piechoty zmechanizowanej 

Duże zmiany modernizacyjne zachodzą także w chińskich wojskach zmechanizowanych. ChALW wyposażona jest obecnie w kilka typów wozów piechoty, przede wszystkim o trakcji gąsienicowej oraz uzbrojeniu charakterystycznym dla bojowego wozu piechoty (bwp). Podstawowy do niedawna bwp to Typ 86 (WZ-501), czyli bezlicencyjna kopia starego BMP-1 produkowana w Chinach od początku lat 90-tych. Wedle niektórych źródeł, wyprodukowano „zaledwie” około 1000 sztuk, co jest liczbą relatywnie niewielką w przypadku masowej ChALW. Powstało kilka wersji bwp Typ 86, w tym m.in. zmodernizowany Typ 86A z nową wieżą z armatą 30 mm oraz Typ 86B dla piechoty morskiej.

image
Fot. Vitaly V. Kuzmin - http://vitalykuzmin.net/?q=node/663, licencja CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Od kilkunastu lat można zaobserwować proces przezbrajania ChALW w nowe typy gąsienicowych i kołowych wozów piechoty, z różnym uzbrojeniem i wyposażeniem. Proces ten znacząco zwiększa możliwości ofensywne batalionów piechoty zmechanizowanej (zmotoryzowanej). Według zachodnich źródeł, typowa brygada pancerna WL ChALW ma w swoim składzie batalion piechoty zmechanizowanej, natomiast brygada zmechanizowana 4 bataliony, każdy wyposażony w ok. 40 wozów bojowych (transporterów lub bojowych wozów piechoty). Prym w opracowywaniu i produkcji nowych typów wozów bojowych wiedzie koncern NORINCO, który ostatnio notuje także sukcesy eksportowe.

Następcą bwp Typ 86 miał zostać silnie uzbrojony, pływający bwp Typ 04 albo inaczej ZBD-04, z racji wieży i dwóch armat (100 i 30 mm) porównywany czasami do BMP-3. ZBD-04 ma trzyosobową załogę i siedmioosobowy desant, uzbrojenie stanowi armata 100 mm i sprzężona z nią 30 mm, wraz z opcjonalnym uzbrojeniem 4 ppk (przeciwpancerne pociski kierowane) HJ-8. Można szacować, że w służbie jest kilkaset ZBD-04 i ciężej opancerzonej, nowszej wersji ZBD-04A.

W przypadku Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej należy podkreślić, że wozy podstawowe, jak ZBD-04, są bazą wyjściową dla całej rodziny pojazdów specjalistycznych. Pozwala to na kompleksowe wyposażenie jednostek pancernych czy zmechanizowanych ChALW. I tak, na bazie ZBD-04 powstały: wóz sztabowy, wóz rozpoznawczy, wóz ewakuacyjny, wóz przeciwpancerny z ppk, etc.

image
Fot. Tyg728 - praca własna, licencja CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Mechanizacji uległy ostatnio także dwa inne komponenty uderzeniowe ChALW – wojska powietrznodesantowe oraz piechoty morskiej

Nowym bwp wojsk powietrznodesantowych jest Typ 3, inaczej ZBD-03 (WZ-506), który może być, jak rosyjskie bwd, desantowany z powietrza, np. z najnowszego samolotu transportowego Y-20. Lekko opancerzony ZBD-03 waży 8 t, ma trzyosobową załogę i piecioosobowy desant. Jego uzbrojenie główne stanowi armata 30 mm oraz ppk typu HJ-73C. Opracowano także wersje dowodzenia oraz przeciwpancerną z ppk HJ-8.

Brygady piechoty morskiej także wyposażone są w amfibijne bwp, wsparte przez lekkie czołgi pływające. Najnowszy pływający bwp chińskiej piechoty morskiej to Typ 5, czyli ZBD-05 (ZBD-2000) z armatą 30 mm i ppk HJ-73, oraz wóz wsparcia ogniowego z armatą 105 mm (ZTD-05).

W ostatnich latach, z uwagi na wzrost znaczenia mobilności związków taktycznych i oddziałów we współczesnych konfliktach zbrojnych, powstała także duża rodzina kołowych bojowych wozów piechoty i pojazdów pochodnych, oznaczanych jako Typ 8, inaczej ZBL-08 (określana także jako ZBL-09). Typ 8 to kołowe wozy bojowe w formule 8x8 z silnikiem Deutz produkowane w kilkunastu wersjach, w tym wozu sztabowego, przeciwlotniczego, rozpoznawczego, WRE (walki radioelektronicznej), inżynieryjnego, ambulansu oraz jako wersja bazowa haubicy, moździerza i innych wozów specjalistycznych. W wersji podstawowej, trzyosobowy kbwp ZBL-08 (z desantem na 7-10 osób), ma uzbrojenie główne w postaci armaty 30 mm i ppk HJ-73, natomiast w wersji wozu wsparcia piechoty Typ 11 armatę 105 mm.

Wnioski z obserwacji wdrażania nowych pojazdów do ChALW

Liczebność nowych bwp w stosunku do całych ChALW nie poraża, jednakże należy pamiętać, że w  nowe gąsienicowe bwp – i rzecz jasna czołgi, samobieżne haubice etc. - będą wyposażone przede wszystkim wybrane „ciężkie” uderzeniowe związki taktyczne (brygady). Z kolei w kołowe bwp jednostki lżejsze, o charakterze sił ekspedycyjnych i szybkiego reagowania. Tym samym, można spodziewać się funkcjonowania doborowych zgrupowań uderzeniowych na głównych kierunkach operacyjnych, silnie nasyconych wozami nowego pokolenia (bwp i kbwp + wozy specjalistyczne). W tym kontekście warto zapoznać się z wnioskami analityków, którzy zestawiając komponent chiński na ćwiczeniach „Cientr-2019” oraz „Wostok-2018” zauważyli dwie kwestie.

Po pierwsze zgrupowania ChALW  przeznaczone do współpracy z rosyjskimi partnerami wyposażone były w nowe rodzaje uzbrojenia, nie ustępujące, a nawet przewyższające rosyjskie odpowiedniki w regionie (zwłaszcza w przypadku ćwiczeń „Cientr-2019”). Po drugie, siły chińskie liczebnością znacząco przeważają nad lokalnymi siłami rosyjskimi i to bez wzmocnień, np. wojskami powietrznodesantowymi.

image
Fot. Dan from Beijing, licencja CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

Zwraca się więc uwagę na to, że w dyspozycji Dowództwa Zachodniego TDW jest ekwiwalent aż 8 ogólnowojskowych dywizji - 4 dywizji: zmechanizowanej, lekkiej, dwóch piechoty górskiej, 12 brygad uderzeniowych 6 pancernych i 6 piechoty oraz 18 innych brygad, jak artyleryjskich, przeciwlotniczych, specjalnych, inżynieryjnych itp. To budzi u rosyjskich analityków – i nie tylko analityków – uzasadniony niepokój.

Porównanie zgrupowania chińskiego na ćwiczeniach „Wostok-2018” i „Cientr-2019” wskazuje na to, że w tych drugich uczestniczył sprzęt w znacznej części zmodernizowany. I tak na „Wostok-2018” były czołgi ZTZ-99, podczas gdy na ćwiczeniach „Cientr-2019” ZTZ-96A; bwp ZBD-96 i ZBL-08 (ZBL-09), podczas gdy na „Cientr-2019” odpowiednio ZBD-04A i ZBD-03; systemy artyleryjskie PLZ-07, a na „Cientr-2019” PLZ-07A, itd.

Ocenia się, że różne komponenty na obu ćwiczeniach pozwoliły chińskim „partnerom” zdobyć nowe doświadczenie z użycia i eksploatacji różnych typów wozów bojowych w określonych warunkach terenowych, w określonym środowisku „walki”.

Chiński sprzęt nie jest gorszy od rosyjskiego

Warto przy tym wskazać na to, że bojowe wozy chińskie wcale nie są gorsze od rosyjskich odpowiedników. I tak na przykład w niektórych analizach przyjmuje się, że ZTZ-96A odpowiadają mniej więcej standardowi T-72B3, ZBD-04A przewyższają BMP-2/2M, ZBD-03 to odpowiednik BMD-2, podczas gdy PLZ-07A to analog 2S1. Porównanie ilościowe w regionie, np. czołgów, wypada także na korzyść chińskich WL.

Niewątpliwie zapoczątkowany kilkanaście lat temu skokowy rozwój komponentu zmechanizowanego chińskiej armii – wojsk lądowych, powietrznodesantowych i piechoty morskiej – będzie kontynuowany. Pododdziały chińskiej piechoty zmechanizowanej będą walczyć na polu walki w oparciu o nowoczesne bwp oraz pojazdy wsparcia i zabezpieczenia, które nie będą wcale, lub znacząco gorsze, od analogicznych pojazdów przeciwnika.

Reklama
Reklama

Komentarze (29)

  1. Maciek

    I tu dopiero widać jak zacofani są ruscy. Te chińskie typ 99 to stara sowiecka koncepcja, mocno rozwinięta. Do zachodnich czołgów dużo brakuje. A ruscy nie mają nawet tego. Prosty fakt, że po 10-12h w ciasnym i głośnym wnętrzu t72 i podobnych załoga do niczego się nie nadaje, do ruskich decydentów nie trafiał przez 50 lat. Czasy były takie, że czołg uważano za maszynę jednorazowego użytku. Ot jeden atak i koniec po trafieniu przez abramsa czy hellfire. Ale czasy się zmieniły, a ruscy nadal w tych puszkach. I mają problem.

    1. ja

      my tez mamy t72

    2. Mix

      A w czym to chińskie czołgi są lepsze od rosyjskich? No i po co czołgista ma siedzieć 10-12 h w czołgu?

    3. Matnet

      ale u nich to nic nowego. Jak sobie poczytasz wspomnienia sowieckich pancerniaków z okresu II WŚ to piszą tam wprost że te słynne i wspaniałe T34 i ich załogi były z założenia jednorazówkami, a czas przeżycia załogi i czołgu na froncie wynosił średnio kilka dni. Cały ruski sukces z T34 nie polegał na jego dobrych cechach bojowych a na tym, że było go można łatwo, szybko i tanio produkować w olbrzymich ilościach

  2. Lis

    Im więcej od nich zachód kupuje tym bardziej Chiny się zbroja To również tyczy rosji I teraz odezwa do narodu - kupując towar zastanów się skąd pochodzi bo może właśnie ty zasponsorowales nowy czołg rakietę a może lotniskowiec naszym wroga

    1. Wyborca

      Wrogom? Z kim toczymy wojnę? No chyba, że jesteś obywatelem innego kraju niż Polska to może rzeczywiście masz gdzieś wrogów.

  3. I tak sami umacniamy naszą biedę i zacofanie

    Wojska lądowe są też podporą władzy. Tak z pamięci, to na początku stycznia odbywały się ćwiczenia Chin, Rosji i Iranu, zginął w helikopterze szef wojska Taiwanu, a w Iranie gen. Sulejman. New York Times jako pierwszy doniósł o pierwszych ofiarach wirusa w Chinach. Okazuje się, że miasto-wirusa ma o wiele, wiele większe znaczenie gospodarcze i logistyczne dla Pekinu i innych regionów, niż podają to media. Gdy w Chinach zanotowano Ebolę (prawie 100% śmiertelności), i to w czasie Międzynarodowej Wystawy i w afrykańskiej dzielnicy, co sprzyjało rozprzestrzenianiu się, to Chiny zwalczyły Ebolę lokalnymi siłami, lokalnymi posuniźciami na małą skalę, bez blokad miast, lotnisk i regionów. Dziś ulice patroluje wojsko i sprawa wygląda na instrumentalne rozdmuchiwanie zagrożenia wirusem o śmiertelności zaledwie ok. 5%. Ponoć socjalistyczna młodzieżówka w Chinach ma taki status, że partia nie może się wtrącać do jej władz, ale młodzi socjaliści mogą należeć do partii. Ta młodzieżówka jest proamerykańska i skupia min. polityków, którzy szykowali się do zastąpienia Xi po upływie kadencji. To dlatego Xi załatwił sobie dożywotnie stanowisko i władzę. Wirus stał się być może, lub był od początku, przejawem walki o władzę.

    1. I tak sami umacniamy naszą biedę i zacofanie

      Zapomniałem: na początku stycznia Turcja zabiła (jako czwartego) wysokiego dowódcę Kurdów.

  4. Kung Fu Regulamin konkursu

    Juz niedługo grypa z Wuhan znacząco zredukuje armie chińską To kto będzie jeździł tym zlomem?

    1. tekwondoo regulamin zmieniony

      Jak i twoją UE w której już nie ma komu jeździć tym złomem i to bez wirusa

    2. mobilny

      Hehe POPIERAM dokładnie tak jak mówisz

  5. Apoloniusz Wiesner

    Powinnismy od Chin kupic trochę (jakies 1000szt) czołgów IV generacji. Wyjdzie nam to taniej niz K2.

    1. ciekawy

      A Chiny mają już IV generacje ?

  6. Leopardzik

    Chińczycy jeszcze nie potrafią się uwolnić od rosyjskiej mysli technicznej T72, ,wprawdzie juz widać zarysy wieży A6 e bebechy to jeszcze daleko

    1. Ktoś

      Jaki zarys? W taki sposób (czyli założyć kostki ERA) to możesz i nasze T-72 do A6 upodobnić ale to tak jak w przypadku Chin będzie tylko wizualnie.

  7. AP

    Przez 5000 lat swojej historii Chiny nikogo nie napadły (prawie cały ten czas żyły w izolacji), ale zawsze sie znajdzie kilka bajkopisarzy, twierdzących że jakby Chiny już miały na kogoś napaść, to akurat wybiorą sobie mocarstwo nuklearne Rosję, która ma od nich 30 razy większy arsenał atomowy :) ha ha

    1. Maciek

      Owszem napadły, na Koreę, na ZSRR i na Wietnam. To tylko ostatnie 70 lat. Przyznam, że nie wiem jak było wcześniej, ale jak widzisz wykazałem ci że kłamiesz albo się nie znasz.

    2. hym108

      Wyjatki a i to na mala skale. NA tle Zachodu ktry podbijal setki organizmow panstwoych i 6 kontynetow to zapyziale siedzace na tylku odludki

    3. dim

      @Ahistoric P. - poczytaj jednak, że jednak napadano wtedy na Chiny. A najwięcej ziem zabrała im Rosja, w II połowie XIX w. Co stało się głównie samą demonstracją siły, samym szantażem militarnym. W sieci dostępne są chińskie filmy, z wywiadami. Otóż emerytowani wysocy urzędnicy i dowódcy chińscy wskazują, że w Chinach nikt nie chce wojny, ale i nikt się z tą rosyjską aneksją nie pogodził i nie zamierza. Emerytowani, ale i tak makręcenie tych filmów ktoś aprobował. Dodaj okoliczność, ze Rosjanie JUŻ przegrali Sybierię etnicznie - nie dość, że ujemny przyrost naturalny, to jeszcze wyjeżdżają, a nikt nie przyjeżdża. Za Uralem mieszka już tylko 7 mln (etnicznych Rosjan), co po odjęciu Syberii Zachodniej daje zupełnie znikomą obecność tam Rosjan. A i to według danych oficjalnych, gdzie każdy mieszkaniec o europejskim pochodzeniu liczony jest jako Rosjanin. Przy tym Rosja szykuje ekspansję gospodarczą na Daleką Północ i aż za bieguny, a nie na Daleki Wschód. Na Północy brak wyzwań demograficznych ze strony innych narodów. Czyli jasne, że jest to tylko kwestia czasu, nim Chiny powrócą co najmniej tam, gdzie już sięgały. Zapewne pokojowo. Np. gwarantując rosyjskim podmiotom równe prawa, wzamian wymagając tego samego dla siebie jeszcze i na znacznie większych, pustych obszarach Syberii. Na razie zajęte są konkurencją z USA, a mądry Chińczyk skupia się na swym celu.

  8. hym108

    Ciekawy jestem stosnkowi % budrzetu Armii do MArynarki do LOtnictwa. NA ile sa podobne w USa a Chinach np

  9. Rafał Mierzwa

    Pozostaje nam zanucić starą, satyryczną piosenkę: "Nie oddamy Chinom Związku Radzieckiego"... ;)

  10. Geo

    I to jest dowód, że Chiny szykują się do wojny z Rosją. Czołgów nie wozi się przez ocean.

    1. R

      To jest dowod na to, ze malo wiesz, zobacz ile tych twoich czolgow Chiny mialy w przeszlosci.

    2. Andrzej

      To dowód że Polska coraz bardziej odstaje od świata techniki.

    3. oskarm

      @Geo - co pokazują I i II WŚ, I i II Wojna w Zatoce czy Reforgery itp. ćwiczenia...

  11. KrzysiekS

    Jest rok wyborczy gdyby Pan Minister podpisał prace projektowe, budowę nowego czołgu w oparciu o K2 Black Panter z Hyundai Rotem w ilości 600 z opcją do 900 szt. to było by coś. Osobiści chodzi mi po głowie współpraca i zamówienie do testów RIPSAW z USA firmy Howe & Howe Technologies.

    1. asdf

      produkujemy silnik, armate, czy co tam ze tak rzucacie sie bezmyslnie za budowe czolgu? niech dokoncza modernizacje Leopardow2 do standardu PL.

    2. ryba

      ja bym to uzależnił od naszych rozmów z niemcami i francja na temat budowy następcy Leopardów .Jeśli nas do programu nie dopuszcza to remonty Leonów przewietrza nam tylko kieszenie nie wnosząc nic o obronności ( przypomnę że PL może pozyskać nawet do 600 czołgów nowej generacji )Jeśli nas dopuszcza do projektu możemy dokończyć remonty Leo a nastepnie pozyskać jeszcze ze 150 nowych Leosiów ( może być wariant Revolution ) T 72 sprzedac ( możliwe że Czesi po remoncie gdzies je upchnął ( jak Litwa nie bedzie chciała ) z 200 Twardych do magazynów i można spokojnie oczekiwać na czołgi nwej generacji.Jeśli nas nie dopuszcza to raczej niema sie nad czym zastanawiać tylko trzeba brać K2 z Korei ( oczywiście zaprojektowane z nami dla nas ) majac na uwadze potrzeby sasiadów z europy środkowej .

    3. Sailor

      Decyzje można podejmować już tu i teraz. Niemcy i Francuzi na chwilę obecną nie dopuszczą nas do jakichkolwiek większych projektów zbrojeniowych. Przede wszystkim dlatego, że przestali nas uważać za kraj prawa przez to co wyprawia się u nas z sądami. Ponadto ze standardami demokratycznymi też jakoś kiepsko i mina lata zanim odbudujemy wiarygodność. Poza tym oni uważają, że i tak jesteśmy skazani na ich przyszły produkt. Czemu się nie dziwię patrząc na procesy decyzyjne w naszym MON i nie kończące się dialogi techniczne. Dlatego nie za bardzo się chcą dzielić zyskami. Obecnie pozostaje tylko oferta koreańska, która nota bene jest chyba najlepszym rozwiązaniem. Koreańczycy oferują pełny transfer technologii i możliwość polonizacji. Poza tym K2 został tak zaprojektowany aby można było go dostosować do innych teatrów działań odmiennych od koreańskich. Dodatkowo Korea wcześniej niż Francja i Niemcy przystąpią do projektowania czołgu nowej generacji, w którym to projekcie moglibyśmy uczestniczyć. Jeżeli wdrożymy szybko produkcję to będziemy mogli zaoferować go innym europejskim krajom NATO. Natomiast jeżeli wejdziemy w projekt czołgu nowej generacji to możliwe, że Francuzi z Niemcami w ogóle takiego nie podejmą i będziemy jedynym krajem NATO z nowym czołgiem podstawowym.

  12. Hanys

    Bardzo wątpliwe że chińskie czołgi dorównują rosyjskim. Co roku Chińczycy przywożą swoje najnowsze wozy na zawody, na ten Biatlon czołgowy i Rosjanie zawsze ich pokonują i nie ma sie co śmiać, bo jak sie przegrywa bez przerwy z Rosjanami w takich konkurencjach jak ilość celnych strzałów oddanych w ruchu, albo mobilność no to... sory, ale uważam że nadal Chiny są lata świetlne za Rosją, jeżeli chodzi o szkołę budowy czołgów. Nie mają nawet prototypu podobnego do T14 i tak jest w innych dziedzinach, silnika do Su-35 skopiować do dzisiaj nie umieją, a ich flota podwodna jest na poziomie floty ZSRR z lat 60. I tak by jeszcze można wymieniać. Gdyby nie rosyjska technika, to nie mieli by ani HQ-9, ani kopii Su-27 inaczej jakoś nazwanych, ani gorszych kopii radzieckich czołgów. itd. Mają tyle techniki co sprzeda im Rosja.

    1. FR technologiczne imperium

      Tylko że Rosyjscy czołgiści ćwiczą ten blation długo przed zawodami i znają trasę na pamięć bo mają trasę dostępna cały rok , załogi chińskie przyjeżdżają i widzą poligon na którym zawody się odbywają po raz pierwszy .

    2. dfsdsfdsg

      Za to mają przewagę ilościową, a mogą w razie potrzeby mieć miażdżąca przewagę ilościową (nawet 10:1). Poza tym kwestia zrównania się techniki Chińskiej i Rosyjskiej to tylko kwestią czasu. Historycznie, Chińczycy mieli przewagę jakościową, a ludy północy (z chińskiej perspektywy) przewagę mobilności, woli walki i taktyki (i to nie zawsze, tylko w pewnych okresach historycznych).

    3. anakonda

      bo jak to za Kargula bywało -Bo sprawiedliwość musi być po naszej stronie.

  13. Swiadomy

    Dokladnie . Chinska armia bedzie teraz operowac niewielkimi mobilnymi dobrze wypisarzonymi grupami nie wiekszymi niz milion zolnierzy

  14. Paweł P.

    Idźmy w Andersa naszego. Tyle. Nawet jeśli to 8 lat. Remontujmy co się da, wstawiajmy nowinki – nad mocą pracujmy, nad automatyzacją i oprogramowaniem. Wywiadem, i nie możemy tracić łatwo Żołnierzy.

    1. asdf

      i nie możemy tracić łatwo Żołnierzy - to nie w Andersie

  15. Bnmm

    Jest chocby jedna polska bron ktora nie jest licencja, kopia lub powstala na bazie wykradzionych planow? Dziekuje dobranoc.

    1. sdf

      Ale Polska nie ma zapędów imperialnych. Tak pisze Davien/Al-Jazeera.A on wie.

    2. pdrbosw

      Jakby wyglądała teraz Rosja gdyby w latach 50 nie wykradła Amerykanom planów bomby atomowej...?

    3. wza

      Kopia husarska? Kb ppanc UR. KB samopowtarzalny Maroszka.

  16. Adam

    Czy chińscy żołnierze jedzą nietoperze?

    1. def

      Tak. A amerykańscy, pieski preriowe.

  17. Smutny

    "Szacuje się, że łącznie wyprodukowano co najmniej ok. 500 czołgów Typ-98G, Typ 99 i najnowszego Typ 99A - przykładowo w 2014 r. ok. 500-600." Jakaś korekta by się przydała przed publikacją.

  18. Rzyt

    Polska stawia na związki zawodowe i najniższa krajową+ dobry socjal przed wyborami

  19. Prawy Człek

    Jak USA w roku 42/43 budowały "niezatapialne lotniskowce"( dla mądrych inaczej sieć lotniska na wysepkach Pacyfiku) , tak Chiny robią to samo budując swoje wyspy. Się okopią i poczekają, czas gra na ich korzyść, z każdym rokiem Chiny rosną w siłę a dotychczasowy Hegemon słabnie...

  20. Doktor Konon

    Oraz na kaszel

  21. devlin0

    a co u nas?gorujemy w analizach....zapytaniach itp

    1. Paweł P.

      i dobrze :) Niech realizować / planować się dobrze nauczą, u nas też jest rok wyborczy – to inna sprawa. Myślę, że w takich warunkach łatwiej (też) o dobrą decyzję.

  22. Buba

    Jak to się mówi za rok może dwa? I będziemy mieli granicę z Chinami? Tym bardziej,że kitajce mają aspiracje globalne? Czego nie ukrywają!

    1. nauczyciele powinni zarabiać więcej

      Upadek polskiego systemu edukacji podstawowej powodujący tworzenie absolwentów niezdolnych do realnej percepcji rzeczywistości to wielki problem.

    2. gnago

      Ale nie zbrojne. Na razie jedynie oferują uzbrojenie , dlatego mrowie sprzętu wstawiają na wyposażenie armii w ilościach "testowych" kilkuset szt. i wystawiają na sprzedaż. Preferują ekspansję ekonomiczną przykładem Motor sicz. A nasze niedojdy niedojdami pozostają od dekad

    3. Vanir

      Mają, ale spełniają je aktualnie troszkę ostrożniej niż inni poważni zainteresowani, to jest grzecznie z pieniążkami tam gdzie miejscowi przyjmą z radością głównie w afryce. Bardziej siłową postawę prezentują tylko w bezpośredniej bliskości.

  23. Fanklub Daviena

    Czyli nie wróżę sukcesów amerykańskiemu desantowi US Marines na chińskie wybrzeże... :)

    1. Davien

      Biorąc po uwage ze jezeli by doszło do starcia USA-Chiny to te czołgi i BWP byłyby do niczego neiprzydatne... No ale na Rosję sa jak znalazł:)

    2. Stari i mądry

      Żadnego desantu nie będzie,chyba ze potrafisz wytłumaczyć w jakim celu?

    3. ryba

      a po kiego miał by sie tam desantować jak może sobie spokojnie lądem przyjść ,a choć by musial z morza to przy otwartym konflikcie na skale swiatową wybrzeże wraz z zabudowaniami i wszystkim co sie tam znajduje zostanie zrównane niczym orne pole przed siewem.

  24. ryba

    twary pancerz jeśli o Chiny idzie to jest pojęcie względne hehe

  25. Sarmata

    Pan Gawęda chciałby aby Chiny walczyły z Rosją? Marzenia ściętej głowy. Wróg mojego wroga jest moim przyjacielem. Chiny będąc wrogiem nr 1 USA będzie walczył z wrogiem nr 2 USA? Albo Rosją z Chinami wiedząc że po ewentualnym zwyciestwie zostanie wrogiem nr 1?! Oba kraje Chiny i Rosją są skazane na sojusz anty USA. W kupie siła.

    1. Q

      Inwazja na USA jest nieco problematyczna;)

    2. plusim

      A niech bajdurza o tej Syberii ile wlezie. Ciężko to się czyta ale co tam. Ważne by sobie chłopaki humory poprawiły. Co do tematu Jest siła. I zgoda. Wobec USA sojusz Chinsko- Rosyjski jest zrozumiały

    3. Fanklub Daviena

      Jest śmieszniej: USA nie dopuszczą, by Chiny pokonały Rosję i zajęły Syberię, bo to likwiduje największą chińską słabość jako supermocarstwa - uzależnienie od zagranicznych surowców i po zajęciu Syberii przez Chiny USA przegrałyby rywalizację supermocarstw. Tak samo Chiny nie dopuszczą do zajęcia Rosji przez USA, bo wiedzą, że wtedy najpierw padną ofiarą amerykańskiego embarga na surowce a potem amerykańskiej agresji. Z tych samych przyczyn Rosja nie pozwoli na wygraną Chin z USA ani USA na wygraną z Chinami! Zrobił się "Mexican standoff" ("meksykański pat" - sytuacja, gdy każda z wielu stron ma każdego "na muszce" i nie ma dobrego wyjścia z sytuacji) pomiędzy Rosją, USA i Chinami, z powodu którego Rosja jest nietykalna i decyduje o przewadze którejś ze stron i w którym Rosja ma daleko więcej do powiedzenia niż wynika z jej gospodarki, co doprowadza USA do furii, że "muszą liczyć się z państwem o PKB Hiszpanii", furii podwójnej, bo zręczność rosyjskiej dyplomacji stanowi wzór wg którego w całej krasie objawia się niedojrzałość, partactwo i brak elementarnych kompetencji dyplomacji amerykańskiej! Najwybitniejszy amerykański dyplomata XXw George Kennan miał rację, gdy mówił, że rozszerzenie NATO na wschód to największy geostrategiczny błąd USA w historii, który pchnie Rosję w objęcia Chin. Jelcyn chciał sojuszu z USA, wstąpienia do NATO i pozycji "mniejszego brata" z uznaniem wiodącej roli USA. Wtedy USA produkcję mogłoby umieścić w demokratycznej Rosji a nie 10x ludniejszych Chinach, a nowoczesne rosyjskie uzbrojenie nigdy nie trafiłoby do Chin, które militarnie zostałyby 50 lat zacofane. Ale chciwemu USA to nie wystarczało, nie chciały wasalnej, posłusznej Rosji, tylko chciały totalnego zniszczenia Rosji jak Jugosławii, chcieli rozpadu Rosji na 17 marionetkowych państw okupowanych przez USA i totalnego rabunku. Wymyślili, że zdołują ceny surowców, przeniosą produkcję do Chin, które zaleją rynki tanią produkcją dla amerykańskich korporacji, co zniszczy rosyjski przemysł. Rosja rozpadnie sie i padnie z głodu i tylko wystarczy poczekać aż zardzewieją jej arsenały atomowe lub "tarcza antyrakietowa" sprawi, że stracą zdolność odstraszania i będzie można ją zająć. A Chiny z zacofaną o 50 lat armią spacyfikuje się po tym jak w XIXw. kiedy Chiny były potęgą gospodarczą ale karłem militarnym. Tyle, że oszukany Jelcyn w chwili trzeźwości trzasnął drzwiami, na pożegnanie rzucił, że "Rosja wstanie z kolan i powróci". Wybrał Putina. Ten by zachować przemysł zgodził się sprzedać sprzęt wojskowych Chinom, a mądre Kitajce, w przeciwieństwie do Balcerowicza, nie wpuściły amerykańskich oszustów do sektora finansowego i powiązały juana z dolarem, by "brytyjski wariant Sorosa" nie dało sie przeciw nim zastosować i wsparły gospodarczo Rosję by nie zbankrutowała. I teraz Rosja z Chinami tworzą bardzo trwałe, bo z rozsądku, a nie miłości, "małżeństwo" a chciwość USA została ukarana i "Project for New American Century" rozsypał się jak domek z kart i obecnie USA walczy, by choć utrzymać obecny stan posiadania, ale głupota dyplomatycznych posunięć USA sprawia, że bardzo wątpię, by USA to się udało, bo np. USA robi wszystko, by zrazić sobie i przegrać UE. A bez UE USA wraca do pozycji z XIXw... :)