Awantura o Grota. Burzliwa podkomisja sejmowa w sprawie karabinka

Choć podkomisja zebrała się w mniejszym gronie niż przyzwyczaiła nas do tego Sejmowa Komisja Obrony Narodowej to dyskusja na temat MSBS Grot-a była burzliwa. W obronie karabinka występowali przedstawiciele Sił Zbrojnych RP, producenta broni – członkowie Zarządu Fabryki Broni „Łucznik" Radom oraz przewodniczący SKON poseł Michał Jach. Broń ostro skrytykował poseł Lewicy Andrzej Rozenek.  "Grot jest konstrukcją tak wadliwą, że wymyka się skali" – stwierdził. Krytyczny głos wobec broni wyraził także poseł Paweł Poncyljusz. W obronie karabinka przywołano m.in. fakt, że sprawdził się na wojnie i jest chwalony przez ukraińskich żołnierzy.

Zacznijmy od początku. Przewodnicząca podkomisji poseł Monika Pawłowska otworzyła obrady i moderowała dyskusję starając się schłodzić wysoką temperaturę sporu o broń. Na temat stanu realizacji programu MSBS Grot dla Wojska Polskiego oraz innych służb mundurowych wypowiadali się: gen. bryg. Artur Kuptel, szef Agencji Uzbrojenia; płk. Tadeusz Binko, szef Oddziału Sprzętu Wojskowego i Rozwoju w Dowództwie WOT; Wojciech Arndt, prezes Zarządu Fabryki Broni „Łucznik" Radom; Seweryn Figurski, członek Zarządu Fabryki Broni „Łucznik" Radom; Paweł Sobczyk, zastępca dyrektora Departamentu Projektu Strategicznych Ministerstwa Aktywów Państwowych. Ponadto na obradach obecni byli eksperci Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz Najwyższej Izby Kontroli.

Gen. Kuptel podsumował dotychczasowy etap realizacji programu MSBS Grot. „W 2017 r. zostały przeprowadzone badania kwalifikacyjne przedmiotowego karabinka, które zakończyły się wynikiem pozytywnym (...) W latach 2017 – 2022 do Sił Zbrojnych RP dostarczono 53 tys. kompletów karabinków. W trakcie eksploatacji pozyskanych MSBS Grot użytkownicy mieli okazję zgłaszać wnioski i rekomendacje aby zwiększyć funkcjonalność i ergonomię wyrobu. Powyższe znalazło odzwierciedlenie w kolejnych modyfikacjach karabinkach w wersjach A1 i A2. Na podstawie planu modernizacji technicznej (...) w latach 2020-2026 (...) sumarycznie podpisane umowy (...) umożliwiają wprowadzenie do Sił Zbrojnych RP 236 685 kompletów, dostarczono prawie 80 tys. karabinków"

Dyrektor Sobczyk oraz przedstawiciele zarządu radomskiej fabryki broni, która jest częścią Polskiej Grupy Zbrojeniowej, przedstawili posłom prezentację dotyczącą wspomnianej realizacji. Z prezentacji wynika, iż Fabryka Broni „Łucznik" Radom celuje w zwiększenie mocy produkcyjnych do 100 tys. sztuk broni rocznie, a także to, iż Grot jest eksportowany do jednego z państw Afryki Wschodniej oraz do US SOCOM - Dowództwa Operacji Specjalnych USA. Z Grot-ów w Polsce korzysta nie tylko Wojsko Polskie, ale także Policja, Straż Graniczna, Lasy Państwowe, Krajowa Administracja Skarbowa, Służba Więzienna. Karabinki są także sprzedawane na rynek cywilny. „Jesteśmy na ukończeniu procesu certyfikacji Grot-a w USA, bardzo możliwe, że od przyszłego roku będziemy mogli eksportować tę broń na amerykański rynek cywilny. Oczywiście też karabinki, ale nie bezpośrednio z Fabryki Broni Radom trafiły do naszego wschodniego sąsiada, Ukrainy".

Po prezentacji rozpoczęła się burzliwa dyskusja, o czym wspominałem wcześniej. Pierwszy głos zabrał poseł Andrzej Rozenek. Wylistował szereg swoich zarzutów wobec Grot-a.

„Sam produkt, gdy mówimy o Grocie jest produktem delikatnie mówiąc dyskusyjnym (...) Jest to konstrukcja, która w porównaniu do konstrukcji innych na świecie charakteryzuje się dwiema rzeczami, które są dyskwalifikujące dla nowoczesnej broni. Zawiera bardzo dużo śrubek i bardzo dużo spawów. Jak spojrzymy na konstrukcje naszego południowego sąsiada, tam tego nie ma. Jak spojrzymy na AR-a, tam tego nie ma (...) Nie wiem czy problemem jest oksyda czy problemem jest stal z którego jest wykonany produkt (...) Jest to produkt bardzo szybko rdzewiejący. Nie spotkałem się jeszcze do tej pory z karabinem, który by rdzewiał w dwa tygodnie (...)". Poseł Rozenek stwierdził, że Grot łatwo niszczeje po upadku, że jego zakupu odmówił GROM, Formoza i Jednostka Wojskowa Komandosów w Lublińcu oraz, iż co prawda wydłużenie łoża zabezpieczyło przed wypadaniem regulatora gazowego, ale nadal ma mankamenty. Lewicowy polityk nazwał broń „fantazją na temat karabinka, ale niedobrą bronią" oraz, iż „jest tak wadliwy, że wymyka się skali". Do krytyki broni dołączył poseł Paweł Poncyljusz, który co prawda miał mniej zarzutów wobec broni niż poseł Rozenek, ale zaznaczył że największym błędem był marketingowy hurra-optymizm wobec karabinka. "Praprzyczyna dzisiejszej dyskusji o Grot-ach jest wynikiem tego, że ogłoszono iż jest to najlepszy karabin na świecie" – zaznaczył poseł KO. Zaznaczył również, że wady konstrukcyjne będą trudne do zniwelowania.

W odpowiedzi przedstawiciele Wojska Polskiego oraz przemysłu obronnego zaznaczyli, że Groty są chwalone nie tylko przez polskich żołnierzy, ale także ukraińskich, którzy używają ich w warunkach wojennych. „Grot nie ma wad konstrukcyjnych (...) Miał choroby wieku dziecięcego, reagowaliśmy na bieżąco, słuchaliśmy użytkowników (...) reklamacje są obecnie na bardzo niskim poziomie, a jest ich (karabinków) na wyposażeniu kilkadziesiąt tysięcy" – zaznaczył Seweryn Figurski z Fabryki Broni „Łucznik" Radom.

W kwestii specjalsów, którzy mieli odmówić Grota zripostował, że GROM miał wcześniej dużą ilość zakupionych już karabinków szturmowych, a sprawa zamówienia Grotów dla JWK nie jest wcale przesądzona. Co istotne, wiceprezes zaznaczył że regulator gazowy przełączony na drugi tryb pozwala żołnierzowi operować w ekstremalnych warunkach np. zapylenia lub zapiaszczenia. Jednym z zarzutów była rzekoma duża ilość śrubek i spawów. „Spawów jest bardzo mało" – podkreślił wiceprezes Figurski. Zaznaczył, że Grot ma tylko dwa spawy.

Przewodniczący Sejmowej Komisji Obrony Narodowej, Michał Jach, przysłuchujący się dyskusji, zaznaczył, że głosy krytyczne wobec Grota nie są poparte żadnymi konkretami, a brzmią jak plotki. Ponadto zaznaczył, że hipotezy na temat karabinka niektórych mediów zostały już wyjaśnione. Należy zaznaczyć, że w debacie cyklicznie wracały zagadnienia, który już wiele miesięcy, a nawet lat, były obecne w publicznym dyskursie, wiele z nich doczekało się już sprostowania.