Zmiany w przygotowaniu systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Obecnie kwestie te są regulowane przez rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 roku w sprawie przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym. Konieczność wprowadzenie nowej regulacji prawnej zawarły zapisy ustawy o obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 roku.

Nowe rozporządzenie określa organizację i tryb przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną państwa oraz warunki funkcjonowania organów władzy publicznej na stanowiskach kierowania. Organy te organizują system kierowania przez zapewnienie nieprzerwalnego zarządzania państwem, utrzymania bezpieczeństwa narodowego w tym obrony państwa, zapewnienie ciągłości podejmowania i przekazywania decyzji, monitorowanie źródeł, rodzajów, kierunków i skali zagrożeń, reagowanie na powstałe zagrożenia bezpieczeństwa państwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami, minimalizowanie i usuwanie skutków zagrożeń bezpieczeństwa państwa oraz monitorowanie i uzupełnianie zasobów obronnych państwa.

W skład systemu kierowania wchodzą Prezydent RP, Prezes Rady Ministrów, ministrowie, centralne organy administracji rządowej oraz wojewodowie, kierownicy organów administracji rządowej, kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży działających pod zwierzchnictwem wojewody oraz organy administracji niezespolonej, ustalone przez ministrów i wojewodów stosownie do kompetencji oraz organy wykonawcze samorządu terytorialnego. W uzasadnionych przypadkach Prezes Rady Ministrów może włączyć w skład systemu kierowania jeszcze inne organy.

Oczywiście elementami systemu kierowania są również organy dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, w tym Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych (z chwilą jego mianowania i przejęcia dowodzenia).

Warunki funkcjonowania organów na stanowiskach kierowania zapewnia się przez organizację pracy na stanowiskach kierowania, przygotowanie infrastruktury stanowisk kierowania, wyposażenie stanowisk kierowania, zabezpieczenie finansowania, utrzymanie ciągłości funkcjonowania stanowisk kierowania, zapewnienie ciągłego i niezakłóconego obiegu informacji w ramach stanowisk kierowania oraz pomiędzy stanowiskami kierowania.

W ramach systemu kierowania organy funkcjonują na głównych stanowiskach kierowania i zapasowych stanowiskach kierowania. Stanowiska kierowania Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów, tworzą Centralne Stanowisko Kierowania Obroną Państwa. Organizując stanowisko kierowania Prezydenta RP przewiduje się, że Marszałek Sejmu lub Marszałek Senatu pełniąc obowiązki Prezydenta RP kieruje obroną państwa ze stanowiska kierowania Prezydenta RP. Granice rejonu głównych stanowisk kierowania ustala Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych uzgodniony z Ministrem Obrony Narodowej.

Zapasowe stanowiska kierowania Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów, tworzą Zapasowe Stanowisko Kierowania Obroną Państwa. Granice rejonu zapasowych stanowisk kierowania ustala Prezes Rady Ministrów, na wniosek Ministra Obrony Narodowej uzgodniony z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych. Granice rejonu zapasowych stanowisk kierowania organów przygotowuje się w rejonach, które w pierwszym okresie prowadzenia obrony państwa będą najmniej narażone na działanie środków walki.

Główne stanowiska kierowania przygotowuje się w stałych siedzibach organów. W celu zapewnienia ciągłości funkcjonowania organu możliwe jest dodatkowe przygotowanie głównego stanowiska kierowania w innej lokalizacji niż stała siedziba organu, zwanych rezerwowymi miejscami pracy. Przygotuje się je w budynkach, będących w trwałym zarządzie tego organu lub planowanych do przydzielenia temu organowi w ramach świadczeń na rzecz obrony.

Główne stanowiska kierowania przygotowuje się w stałej siedzibie przez kierowników urzędów obsługujących organy, a dla Prezydenta RP i Prezesa Rady Ministrów w rezerwowym miejscu pracy przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych w lokalizacjach wskazanych odpowiednio przez Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego lub Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Zapasowe stanowiska kierowania przygotowują:

• Minister Obrony Narodowej dla Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów;
• wojewodowie w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych i Ministrem Obrony Narodowej;
• pozostali ministrowie i centralne organy administracji rządowej w uzgodnieniu z właściwym wojewodą.

Wojewodowie, w ramach stanowisk kierowania, zapewniają miejsca pracy marszałkowi województwa lub komisarzowi rządowemu, a także innym organom niezbędnym w kierowaniu obroną województwa.

Przygotowanie infrastruktury na stanowiska kierowania polega na wytypowaniu istniejących oraz wykonaniu w nich dodatkowych robót budowlanych lub budowie nowych budynków, a także opracowaniu planów ich przystosowania i wyposażenia w niezbędne systemy łączności. Na potrzeby stanowisk kierowania Prezydenta RP i Prezesa Rady Ministrów wykorzystuje się pomieszczenia wyposażone w urządzenia, instalacje i sprzęt, których działanie jest niezależne od ogólnodostępnej infrastruktury techniczno-użytkowej. Oznacza to hermetyczne od środowiska schrony.

Finansowanie zadań związanych z przygotowaniem rezerwowych miejsc pracy głównych stanowisk kierowania Prezydenta RP i Prezesa Rady Ministrów należy do ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Finansowanie zadań związanych z przygotowaniem zapasowych stanowisk kierowania Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów, należy do Ministra Obrony Narodowej. Finansowanie zadań realizowanych w ramach przygotowania pozostałych stanowisk kierowania należy do organów, które będą na tych stanowiskach funkcjonować.

Przejście organów na określone stanowiska kierowania następuje w trybie zgodnym z ustawą z dnia 29 sierpnia 2002 roku o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom RP. Przejście Prezydenta RP i Prezesa Rady Ministrów na rezerwowe miejsca pracy realizuje się na podstawie ich decyzji, a przemieszczenie odbywa się zgodnie z opracowanymi planami operacyjnymi przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Przejście ministrów, szefów centralnych organów administracji rządowej, wojewodów oraz kierowników organów administracji rządowej na rezerwowe miejsca pracy realizuje się na podstawie ich decyzji, a przemieszczenie odbywa się zgodnie z opracowanymi planami operacyjnymi, po uprzednim powiadomieniu Prezesa Rady Ministrów oraz ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Przejście kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży działających pod zwierzchnictwem wojewody oraz organów administracji niezespolonej ustalonych przez ministrów i wojewodów stosownie do kompetencji i organów wykonawczych samorządu terytorialnego na rezerwowe miejsca pracy realizuje się na podstawie ich decyzji, a przemieszczenie odbywa się zgodnie z opracowanymi planami operacyjnymi, po uprzednim powiadomieniu właściwego wojewody.

Przejście Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej, wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów na zapasowe stanowiska kierowania realizuje się na podstawie postanowienia Prezydenta RP, a przemieszczenie odbywa się zgodnie z opracowanym planem operacyjnym, po uprzednim powiadomieniu przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych organów podlegających przemieszczeniu oraz Ministra Obrony Narodowej.

Opisane powyżej rozporządzenie Rady Ministrów wejdzie w życie po 14 dniach od jego ogłoszenia i zastąpi obecnie obowiązujące z 2004 roku.