Prawie 44,7 mld zł na obronność w 2019 r.

(EDIT: Dzień po tej publikacji MON wydało komunikat, w którym podkreśla, że budżet WOT jednak wzrośnie, a nie spadnie. Więcej szczegółów poniżej)

Projekt ustawy budżetowej na 2019 r. opublikowało w czwartek Ministerstwo Finansów. Produkt Krajowy Brutto w cenach bieżących ma w przyszłym roku wynieść 2233,7 mld zł. Ta liczba jest podstawą do obliczenia budżetu obronnego. Zgodnie z ustawą o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu sił zbrojnych w 2019 r. państwo powinno przeznaczyć na finansowanie potrzeb obronnych nie mniej niż 2 proc. PKB zakładanego na ten sam rok. Owe dwa procent to 44,674 mld zł i dokładnie tyle zapisano w projekcie budżetu na przyszły rok na obronę narodową.

Wydatki obronne w porównaniu z planem 2018 r. mają więc wzrosnąć o 3,53 mld zł. W ujęciu procentowym to przyrost o niecałe 8,6 proc.

Wydatki majątkowe, czyli przeznaczone na szeroko rozumianą modernizację sił zbrojnych, mają w sumie wynieść 12,5 mld zł, czyli będą stanowiły 28 proc. budżetu obronnego. Ustawa wymaga, żeby było to minimum 20 proc.

Spełniony ma być także kolejny ustawowy wymóg przeznaczania minimum 2,5 proc. budżetu obronnego na badania naukowe i prace rozwojowe. W przyszłym roku na ten cel ma pójść niecałe 1,12 mld zł. Z tego prawie 919 mln zł ma pochodzić z budżetu MON (to o 11,3 proc. więcej niż w 2018 r.).

Wydatki obronne jak co roku zaplanowano bowiem zarówno w części określanej przez księgowych jako obrona narodowa, jak i poza nią. Te pierwsze to – w pewnym uproszczeniu – kwota, którą będzie miało do dyspozycji Ministerstwo Obrony Narodowej. W 2019 r. będzie to 43 mld 812 mln zł. To o 3,464 mld zł więcej niż w planie na 2018 r. Oznacza to wzrost o prawie 8,6 proc.

Pozostałe wydatki obronne to w sumie niecałe 862 mln zł. Najogólniej rzecz ujmując, będą to środki na projekty badawcze i celowe w dziedzinie obronności, Program Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych, działalność jednostek prokuratury właściwych w sprawach wojskowych, Program Mobilizacji Gospodarki, Śmigłowcową Służbę Ratownictwa Medycznego (HEMS) i Lotnicze Pogotowie Ratunkowe oraz inne zadania.

Z tego, co będzie w budżecie MON, zaplanowano następujące wydatki:

• wydatki majątkowe (głównie inwestycje i zakupy oraz wspófinansowanie programów inwestycyjnych NATO) – niewiele ponad 12 mld zł, co oznacza przyrost o prawie 11 proc. w porównaniu z planem na 2018 r.;
• wydatki osobowe (uposażenia żołnierzy i funkcjonariuszy, dodatki i wynagrodzenia pracowników cywilnych wraz pochodnymi) – niecałe 11,2 mld zł (wzrost o prawie 22 proc.);
• usługi (remontowe, zdrowotne, telekomunikacyjne i inne) oraz zakupy materiałów, wyposażenia, energii i żywności – 9,34 mld zł (wzrost o 8,6 proc.);
• emerytury i renty – prawie 7,05 mld zł (o prawie 4,4 proc. więcej niż w 2018 r.);
• pozostałe wydatki bieżące – ponad 1,42 mld zł (spadek o prawie 40 proc.);
• dotacje na zadania związane z obronnością – powyżej 1,5 mld zł (wzrost o 8,2 proc.);
• świadczenia na rzecz osób fizycznych – ponad 1,27 mld zł (wzrost o 3,6 proc.).

Te same pieniądze, które mają być w dyspozycji MON, można też przedstawić w nieco innym ujęciu:

• wydatki bieżące – ponad 21,9 mld zł (wzrost o 10,6 proc.);
• wydatki majątkowe – wspomniane już 12 mld zł (wzrost o prawie 11 proc.);
• świadczenia na rzecz osób fizycznych – prawie 8,32 mld zł (wzrost o niecałe 4,3 proc.);
• dotacje i subwencje – 1,545 mld zł (o 8,2 proc. więcej niż w planie na 2018 r.).

Komu przybędzie a komu ubędzie?

W ujęciu procentowym rzuca się w oczy obniżenie środków, które mają trafić do Wojsk Obrony Terytorialnej. Spadną one o prawie 15 proc., z 568 mln zł w 2018 r. do prawie 483,5 mln zł planowanych na rok 2019 r. To pieniądze na funkcjonowanie WOT – pobory i wydatki bieżące, ale nie na inwestycje (te są ujęte w osobnej pozycji dotyczącej całych sił zbrojnych).

EDIT: W piątek do tych wyliczeń odniosło się Ministerstwo Obrony Narodowej. Z jego danych wynika, że środki na WOT będą w 2019 r. wyższe, bowiem część z nich została zapisana także w innym niż opisany w powyższym akapicie rozdziale klasyfikacji budżetowej. Więcej można się dowiedzieć, klikając w poniższy link.

Budżety pozostałych rodzajów sił zbrojnych mają wzrosnąć o kilkanaście procent. Wojska Lądowe mają dostać prawie 3,6 mld zł (wzrost o 13,8 proc.), Siły Powietrzne – niecałe 1,66 mld zł (12,9 proc.), Marynarka Wojenna – niemal 668 mln zł (12,4 proc.), a Wojska Specjalne – prawie 353 mln zł (największy względny przyrost wśród rodzajów sił zbrojnych – prawie 20 proc.). To jednak niewielkie wzrosty w porównaniu z Żandarmerią Wojskową – budżet tej formacji wzrośnie o ponad jedną piątą – z 252 mln zł w 2018 r. do 306 mln zł w 2019 r.

O ponad 11 proc., do poziomu 1,035 mld zł spaść mają także wydatki dowodzenie i kierowanie siłami zbrojnymi. Ta pozycja budżetowa obejmuje utrzymanie Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowództwa Operacyjnego RSZ oraz Dowództwa Garnizonu Warszawa, a także składki do budżetów organizacji międzynarodowych (głównie NATO). Nie wiadomo, czy jest to związane z reformą systemu kierowania i dowodzenia. Jej pierwszy etap MON i BBN zamierzają wdrożyć w przyszłym roku. Przewiduje on jednak niewielkie zmiany, głownie podporządkowanie DGRSZ i DORSZ szefowi Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

W tabelkach widać też, że drastycznie, bo o prawie 30 proc. spadnie budżet Służby Wywiadu Wojskowego – z 264 mln zł w 2018 r. do prawie 187 mln zł planowanych na 2019 r. Tutaj jednak wynika to obniżenia wydatków majątkowych (ze 112,5 mln do 23,4 mln zł), co być może wskazuje na zakończenie jakiejś lub jakich inwestycji. Wydatki bieżące SWW mają wzrosnąć o 12 mln zł, a świadczenia dla pracowników mają się nie zmienić. Natomiast budżet Służby Kontrwywiadu Wojskowego ma wzrosnąć o ponad 10 proc., do prawie 262 mln zł.

Kto jeszcze najbardziej zyska? O ponad 14 proc. mają wzrosną wydatki w pozycji, która w budżecie MON jest określana jako centralne wsparcie. To nic innego jak wydatki objęte centralnymi planami rzeczowymi, z których najbardziej znany jest plan modernizacji technicznej. W 2019 r. MON ma wydać w ramach centralnego wsparcia prawie 14,3 mld zł, z czego ponad 10,6 mld zł mają stanowić wydatki majątkowe (w 2018 r. – niecałe 9,6 mld zł).

Jedną z większych pozycji w budżecie MON jest też zabezpieczenie wojsk. To m.in. utrzymanie Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych i jednostek podległych, funkcjonowanie Inspektoratu Systemów Informacyjnych i podobnych instytucji, zabezpieczenie logistyczne wojska, realizacja obowiązków państwa-gospodarza (ang. Host Nation Support, HNS), zabezpieczenie niektórych instytucji wojskowej służby zdrowia, składki do budżetów wielonarodowych jednostek (skrzydła samolotów transportowych C-17, Wielonarodowego Korpusu Północ-Wschód oraz dwóch programów satelitarnych), a także wydatki związane z infrastrukturą wojskową. W sumie na ten cel MON ma przeznaczyć w 2019 r. niecałe 8,6 mld zł, czyli o ok. 5,5 proc. więcej niż w tym roku.

Ponadto wskazać należy prawie 30-procentowy wzrost wydatków na ochronę zdrowia, który jednak stanowi niewielką pozycję w budżecie MON (224,6 mln zł). Niewielki wzrost (6 proc.) ma dotyczyć także misji zagranicznych (prawie 270 mln zł). Duszpasterstwa wojskowe mają kosztować prawie 23,4 mln zł (wzrost o 11,5 proc.). Na funkcjonowanie urzędu MON mają pójść 252 mln zł (wzrost o 5,8 proc.), a na placówki zagraniczne – prawie 61 mln zł (ponad 5,6 proc. więcej niż w 2018 r.). Agencja Mienia Wojskowego ma kosztować 820,5 mln zł (przyrost o 7,2 proc.).