Jak Putin bawił się z Trumpem w „głuchy telefon” [KOMENTARZ]

Różnice w przekazie Kremla i Białego Domu na temat rozmowy telefonicznej Trumpa i Putina są widoczne praktycznie w każdej dziedzinie. Porównując krótki komentarz wygenerowany przez trumpowską administrację i swoisty manifest opublikowany przez jej kremlowskiego odpowiednika widać już na pierwszy rzut oka, że amerykański prezydent nie osiągnął nic z tego, co zakładał. Genialny ruch Ukraińców, którzy praktycznie od razu zgodzili się na bezwarunkowe zawieszenie broni na lądzie, morzu i powietrzu, nie został bowiem powtórzony ze strony Rosjan, chociaż teoretycznie byłoby to bardzo proste.

Bardzo chwilowy zakaz atakowania

Trump „wybłagał” u Putina jedynie jeden „ochłap” negocjacyjny, bo trudno jest nazwać inaczej wprowadzenie chwilowego zakazu atakowania z powietrza ukraińskiej infrastruktury energetycznej. Nie ma więc mowy: nie tylko o zawieszeniu działań w ogóle, ale nawet o zawieszeniu działań tylko w powietrzu i na wodzie, co od razu, jeszcze przed negocjacjami w Arabii Saudyjskiej, proponowali Ukraińcy.

Administracja Trumpa, może oczywiście teraz przedstawiać wstrzymanie przez Putina ataków na infrastrukturę energetyczną jako sukces humanitarny, jednak przeczy temu to, co Rosjanie zrobili już kilka godzin później. Zaatakowali oni bowiem Ukrainę ponad 150 dronami, owszem, generalnie oszczędzające elektrownie, ale biorąc sobie za cel m.in. dwa szpitale. Trump uzyskał więc jedynie to, że „bomby” zaczęły teraz spadać: nie na energetyczne linie przesyłowe, ale na hospitalizowanych, trudnych do ewakuacji chorych.

Jeszcze gorzej będzie w sytuacji, gdy sprawdzi się komunikat prezydenta Zełeńskiego, w którym potwierdził on, że w ostatnim ataku Rosjanie jednak uderzyli także w ukraińską „energetykę” (w system energetyczny kolei państwowych w obwodzie dniepropietrowskim, co wyłączyło transport na części tras). Potwierdzenie tego będzie bowiem dowodem, że Putin kompletnie lekceważy prezydenta Stanów Zjednoczonych, już chwilę później łamiąc obiecane przez niego od razu „minizawieszenie broni”.

Przy tym wszystkim trzeba pamiętać, że propozycja przerwania ataków na infrastrukturę energetyczną została zaakceptowana przez Putina tylko dlatego, że mogłaby ona przynieść korzyść głównie Rosjanom. Wiedzą oni bowiem doskonale, że sezon energetyczny na Ukrainie się już kończy, więc nie zdążą już skutecznie dokuczyć cywilnej ludności na Ukrainie. Tak więc ich ataki straciły sens. Rosjanie uzyskaliby za to spokój jeżeli chodzi o własną infrastrukturę energetyczną, która coraz bardziej dotkliwie odczuwa ataki Ukrainy (chociażby poprzez perturbacje w dostawach paliwa na front).

Rosyjskie warunki

O wyrafinowaniu Putina może świadczyć fakt, że teoretycznie równie proste zawieszenie broni na Morzu Czarnym nie zostało już jednak przez niego zaakceptowane. To bowiem oznaczało swobodny dopływ do portu w Odessie statków z pomocą dla Ukrainy oraz zielone światło na eksport towarów z Ukrainy (chociażby zbóż). I to dlatego w komunikacie Białego Domu zamieszczono jedynie informacje o koniecznych do przeprowadzenia „negocjacjach technicznych w sprawie wdrożenia zawieszenia broni na morzu na Morzu Czarnym, pełnego zawieszenia broni i trwałego pokoju”.

Z komunikatu Kremla nie wynika w ogóle możliwość uzyskania pełnego zawieszenia broni. Putin miał bowiem wskazywać na „konieczności zaprzestania przymusowej mobilizacji na Ukrainie oraz przezbrojenia ukraińskich sił zbrojnych” jak również na potrzebę „zapewnienia skutecznej kontroli nad ewentualnym zawieszeniem broni na całej linii kontaktu bojowego”. Ma to według Kremla wynikać z „niezdolności negocjacji ze strony władz kijowskich, które wielokrotnie sabotowały i łamały osiągnięte porozumienia”.

„Podkreślono, że kluczowym warunkiem zapobieżenia eskalacji konfliktu i podjęcia działań na rzecz jego rozwiązania środkami politycznymi i dyplomatycznymi powinno być całkowite zaprzestanie zagranicznej pomocy wojskowej i dostarczanie Kijowowi informacji wywiadowczych”.
Komunikat Kremla z dnia 18 marca 2025 roku

Znamienne jest to, że w komunikacie Białego Domu nie było także wzmianki o żądaniach Putina zaprzestania zagranicznej pomocy wojskowej i informacji wywiadowczych dla Ukrainy. Trump w wywiadzie dla Fox News wyraźnie się zastrzegał, że „nie rozmawialiśmy o pomocy. Tak naprawdę wcale o tym nie rozmawialiśmy”. Już bowiem wie, że kraje europejskie się na to nie zgodzą. Jest to jednak wyraźna różnica, pomiędzy tym o całej rozmowie twierdzi Kreml i Biały Dom.

Widać ją również w sprawie ewentualnych ustępstw terytorialnych Ukrainy w odniesieniu do Rosji. W komunikacie Białego Domu na temat tego wrażliwego żądania stawianego przez Rosjan nie było ani słowa. Trump w rozmowie z dziennikarzami również się tego wyparł twierdząc, że w czasie rozmowy telefonicznej nie było o takich ustępstwach mowy. Rosjanie jednak twierdzą co innego, w tym rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.

Jak Putin ograł Trumpa

I tu zaczyna się problem. Jeżeli Amerykanie opublikują stenogram rozmowy Trump – Putin udowadniające, że Rosjanie kłamią nic to nie zmieni, ponieważ wszyscy wiedzą, że Rosjanie kłamią. Jeżeli jednak Kreml opublikuje ten stenogram udowadniając, że to Donald Trump kłamał publicznie, to oznacza utratę wiarygodności przez prezydenta Stanów Zjednoczonych. Kreml uzyskałby w ten sposób doskonały środek szantażu na administrację Białego Domu, który niewątpliwie wykorzysta w odpowiednim momencie, by zdeprecjonować Trumpa i pokazać jego prawdziwy stosunek do swoich sojuszników.

Tym bardziej, że takich niedomówień i delikatnie mówiąc „nieścisłości” ze strony Trumpa jest prawdopodobnie więcej. Komunikaty z Moskwy i Waszyngtonu różnią się np. w opisie sposobu zakończenia wojny. Biały Dom poinformował bowiem, że „obaj przywódcy zgodzili się, że konflikt ten musi zakończyć się trwałym pokojem”. Tymczasem Rosjanie twierdzą coś zupełnie innego. Kreml poinformował bowiem jedynie, że Putin jest gotowy do współpracy tylko z Amerykanami przy zbadaniu rozwiązania (a nie pokoju), które będzie „kompleksowe, trwałe i długoterminowe”. Stawia przy tym jednak warunki, a więc wzięcie pod uwagę interesów Rosji w sferze bezpieczeństwa i wyeliminowanie przyczyn kryzysu.

„Potwierdzając swoje fundamentalne zaangażowanie na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu, prezydent Rosji oświadczył, że jest gotowy współpracować z amerykańskimi partnerami w celu dogłębnego zbadania możliwych sposobów osiągnięcia rozwiązania, które będzie kompleksowe, trwałe i długoterminowe. I oczywiście należy wziąć pod uwagę bezwzględną konieczność wyeliminowania przyczyn kryzysu, uzasadnionych interesów Rosji w sferze bezpieczeństwa.
Komunikat Kremla z dnia 18 marca 2025 roku

Rozmowa telefoniczna podarowana z łaski Trumpowi przez Putina jest dobrą lekcją, jak działają krwawi dyktatorzy. Ich polityka nie opiera się bowiem na sprawiedliwości, ale na możliwych do osiągnięcia zyskach. Trump tego jednak nie rozumie i dał się wymanewrować Rosjanom, którzy prawdopodobnie zmusili go później do kłamania, jak również do ustępstw jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji. Takim ustępstwem jest chociaż zgoda Amerykanów na rozmowy tylko dwustronne: bez Europy i co gorsza – bez Ukrainy. Trump zresztą dał się wymanewrować nawet w tak pozornie błahej sprawie jak amerykańsko-rosyjski miecz hokejowy.

Nikt oczywiście nie ma prawa żądać by sportowcy z Rosji nie brali udziału w zawodach sportowych, czego przykładem mogą być rosyjscy hokeiści grający obecnie w amerykańskich ligach NHL i KHL. Mogą to jednak robić tylko indywidualnie, nie pod barwą rosyjską i nie z rosyjskim hymnem. Nikt bowiem nie chce oddawać honorów fladze kraju, który żyje tylko atakowaniem innych państw i wysłuchiwać na stojąco pieśni sławiącej m.in. armię zbrodniarzy wojennych. Putin dokonał jednak wyłomu i amerykańscy sportowcy będą musieli właśnie to zrobić. Równie dobrze mogliby stanąć na baczność przed flagą III Rzeszy.

Symboliczne w tym wszystkim może być to, że jak podał niemiecki dziennik „Bild”, Putin podobno spóźnił się o godzinę przekładając nad rozmowy pokojowe, spotkaniu z Rosyjskim Związkiem Przemysłowców – Przedsiębiorców. Przywódca „wielkich Stanów Zjednoczonych” musiał więc czekać i rozmowa zaczęła się później niż zakładano. Putin uczynił więc dokładnie to samo, co Trump zrobił prezydentowi Andrzejowi Dudzie, lekceważąc go i każąc mu czekać przez prawie godzinę 22 lutego 2025 roku w Waszyngtonie. Wtedy polski prezydent tłumaczył, że: „jest po prostu tak, że od czasu do czasu trzeba poczekać na lidera wielkiego mocarstwa”. Tragedią byłoby, gdyby Donald Trump próbował w ten sam sposób tłumaczyć Władimira Putina.