Polska kupiła Abramsy za 20 miliardów

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

Umowę podpisał szef MON Mariusz Błaszczak, jest procedowana w trybie międzyrządowym (FMS). Obejmuje ona 250 czołgów M1A2 Abrams w najnowszej wersji SEPv3, a także pojazdy wsparcia, w tym wozy zabezpieczenia technicznego M88A2 Hercules (26) i mosty samobieżne M1110 Joint Assault Bridge (17). Wraz z czołgami mają być pozyskane pakiet logistyczny, szkoleniowy, symulatory oraz amunicja - w pierwszej kolejności podkalibrowa KEW-A1 oraz kumulacyjna-wielozadadniowa M830A1 MP-T, jak i ćwiczebna. Jak powiedział Defence24.pl rzecznik Agencji Uzbrojenia ppłk Krzysztof Płatek, umowa zawiera opcję na amunicję nowej generacji: programowalną XM1147 oraz podkalibrową nowej generacji KEW-A4 (oba typy są wciąż rozwijane). Wartość umowy to około 4,75 mld dolarów, czyli 20,02 mld złotych netto po obecnym kursie. Maksymalna kwota transakcji była notyfikowana na poziomie 6 mld USD.

Pierwsze 28 czołgów zostanie przekazanych w bieżącym roku ze składów US Army, z przeznaczeniem do szkolenia, będą to wozy w wersji M1A2 SEPv2. Z kolei dostawy wozów w docelowej konfiguracji mają rozpocząć się w 2025 i zakończyć w 2026 roku, przy czym trwają rozmowy na temat przyspieszania rozpoczęcia dostaw docelowych wozów. Jak zaznaczył ppłk Płatek, będą one od początku dostosowane do prowadzenia ognia niemiecką amunicją podkalibrową DM-63A1.

Szef MON Mariusz Błaszczak podkreślił, że podpisanie umowy było możliwe dzięki przyjęciu uchwały Rady Ministrów i wsparciu wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego. Był to pierwszy etap procesu wzmacniania zdolności obronnych Wojska Polskiego, drugim jest nowa ustawa o obronie Ojczyzny.

Ambasador USA w Polsce Mark Brzeziński stwierdził z kolei, że stosunki polsko-amerykańskie są najsilniejsze w historii. Zaznaczył, że podpisanie umowy oznacza zacieśnienie współpracy wojsk lądowych Polski i USA. Wyraził też zadowolenie z powodu tego, że Polska jako członek NATO wzmacnia swoje zdolności obronne, zaznaczając jednocześnie że zobowiązanie Sojuszu dotyczy obrony "każdego cala" terytorium Polski.

Zgodnie z wcześniejszymi informacjami umowa obejmuje trzy typy amunicji bojowej: podkalibrową typu KEW-A1, wielozadaniową-kumulacyjną M830A1 MP-T oraz wielozadaniową programowalną XM1147. Polskie Abramsy będą też wyposażone w zdalnie sterowane stanowiska strzeleckie CROWS-LP oraz systemy przeciwdziałania improwizowanym ładunkom wybuchowym CREW Duke.

M1A2 Abrams SEPv3 to najnowsza wersja czołgu, wprowadzana do armii Stanów Zjednoczonych i używana również przez część jednostek US Army, rozmieszczanych okresowo w Europie, w tym w Polsce. Cechuje się między innymi nową architekturą systemów elektronicznych i systemem generowania energii, mającym ułatwić utrzymanie w służbie i wprowadzanie przyszłych usprawnień.

Czołg posiada też nowej generacji opancerzenie oraz armatę dostosowaną do wykorzystania amunicji programowalnej. Masa to około 67 ton. Najnowszy Abrams wyposażony jest w systemy łączności i zarządzania walką nowej generacji.

Napęd czołgu stanowi turbina gazowa AGT-1500 firmy Honeywell, o mocy 1500 koni mechanicznych. Abrams w wersji SEPv3, podobnie jak SEPv2, dysponuje też systemem kierowania ogniem z oddzielnymi kamerami termowizyjnymi II generacji, co zapewnia wysoki poziom świadomości sytuacyjnej. Uzbrojenie główne to armata gładkolufowa 120 mm z lufą o długości 44 kalibrów, dostosowana do standardowej amunicji NATO, zdalnie sterowane stanowisko strzeleckie z karabinem 12,7 mm oraz sprzężony z armatą karabin maszynowy 7,62 mm.

Głównym producentem Abramsa jest koncern General Dynamics Land Systems. Polska podpisała jednak umowę międzyrządową, co oznacza, że – tak jak we wszystkich podobnych przypadkach – poszczególne elementy będą kontraktowane przez Pentagon bezpośrednio u producentów. Polska jest drugim po Australii państwem, które zdecydowało się na zakup Abramsów w wersji SEPv3.

Czołgi wejdą na uzbrojenie 18. Dywizji Zmechanizowanej, która dziś dysponuje czołgami Leopard 2A5/2PL (1. Brygada Pancerna w Wesołej) oraz T-72 w dwóch batalionach, docelowo podporządkowanych 19. Brygadzie Zmechanizowanej. Zakup odbywa się w trybie pilnej potrzeby operacyjnej. Wniosek w trybie FMS wysłano w lipcu 2021 roku. W lutym br. zgodę wyraził Departament Stanu, a w marcu – Kongres. Niiezależnie od zakupu tych czołgów, zgodnie z Planem Modernizacji Technicznej ma być realizowany program Wilk, zakładający pozyskanie nowej generacji czołgu z dużym udziałem polskiego przemysłu zbrojeniowego.