Mała część, duże problemy. US Army blokuje dostawy AH-64E

Generał brygady Thomas Todd, odpowiedzialny za lotnictwo, potwierdził wstrzymanie dostaw maszyn oraz podkreślił, że wojsko nie było zadowolone wynikami inspekcji floty, dotyczącymi bezpieczeństwa. Podczas kontroli wykryto problemy z wydajnością elementów mocujących łopaty wirnika do głowicy w trakcie prowadzenia akcji w surowych, nadmorskich warunkach. Widoczne miały być również ślady korozji związane z klimatem oraz naprężeniem.

Prace nad nowym projektem elementu mocującego Boeing rozpoczął już ponad osiem miesięcy temu. Nie powstrzymało to jednak amerykańskich wojsk przed wstrzymaniem dostaw AH-64E, do czego doszło w lutym br. Natomiast w marcu br. koncernowi przekazano, że do odbioru dojdzie, gdy Boeing rozpocznie instalację nowego, zmodernizowanego mocowania. Testy rozwiązania już się rozpoczęły, a jego wprowadzenie Boeing planuje latem br.

W odpowiedzi na pytania dziennikarzy Defence News, przedstawiciele Boeinga zapewnili, że bezpieczeństwo członków załogi oraz niezawodność maszyny są dla niech priorytetem. Zmodernizowane części trafić mają więc najpierw do jednostek, które regularnie wykonują loty w tak szkodliwych dla elementów mocujących łopaty wirnika do głowicy warunkach, czyli tych surowych, nadmorskich. Zgodnie z obliczeniami gen. Todda, mowa tu o sześciu takich jednostkach. 

Zgodnie z szacunkami Amerykanów, jeżeli dostawy maszyn Apache rozpoczną się na powrót latem tego roku, to koncern Boeing będzie w stanie realizować dostawy dwóch batalionów miesięcznie. Co więcej, jak zaznaczył gen. Todd, oczekuje się, że takie tempo dostaw zostanie utrzymane aż do ich zakończenia, co ma dotyczyć także zamówień za pośrednictwem FMS. Na liście klientów zagranicznych, które kupiły lub zamówiły maszyny Boeinga, znajdziemy Indie, Katar, Arabię Saudyjską, Koreę Południową, Indonezję, Wielką Brytanię, Tajwan. US Army widzi nawet szansę na zwiększenie tempa dostaw, na co będzie na pewno naciskać koncern. 

Problem z małą, ale kluczową częścią maszyny miał doprowadzić do separacji wirnika w locie i katastrofy maszyny Apache, w wersji D, w 2012 roku. W Teksasie zginęło wtedy dwóch amerykańskich żołnierzy. Co więcej, już w miesiąc po ogłoszeniu, że Apache w wersji E osiągnęły zdolność operacyjną, zostały one uziemione. Powodem był wypadek w bazie Joint Base Lewis-McChord, do którego doszło w grudniu 2013 roku. 

Od momentu wprowadzenia maszyn Apache Guardian do służby doszło w sumie do ośmiu nieszczęśliwych wypadków. Do ostatniego doszło na początku kwietnia br. Śmierć poniosło w nim dwóch żołnierzy, którzy wykonywali lot ćwiczebny w warunkach nocnych.

Na cenzurowanym

Wypadek Apacha na początku kwietnia był kolejnym na liście katastrof amerykańskich maszyny w bieżącym miesiącu. Na początku tego miesiąca myśliwiec wielozadaniowy F-16 rozbił się w w pobliżu Las Vegas. Zginął pilot maszyny. Samolot należał do grupy akrobacyjnej Thunderbirds. Także na początku kwietnia w Dżibuti rozbił się samolot uderzeniowy AV-8B Harrier II stacjonujący w bazie Camp Lemonnier. Pilot zdołał się katapultować i został przewieziony do szpitala, ale nie odniósł poważniejszych obrażeń. Zniszczony samolot należał do eskadry VMM-162 „Golden Eagles” z okrętu desantowego USS Iwo Jima biorącej udział w ćwiczeniach pod kryptonimem „Alligator Dagger” na wodach międzynarodowych u brzegów Dżibuti.

Tego samego dnia doszło do wypadku z udziałem śmigłowca CH-53E Super Stallion w miejscowości El Centro, w stanie Kalifornia, przy granicy z Meksykiem. W wyniku katastrofy śmierć poniosło czterech żołnierzy znajdujących się na pokładzie maszyny. Śmigłowiec należał do 3 Skrzydła Lotnictwa Piechoty Morskiej z San Diego. 

Problemy miała również maszyna F-22 wspierająca prowadzone w Fallon szkolenie Navy Strike Fighter Tactics Instructor, znane lepiej jako Topgun. Przyczyny problemów, które pojawiły się podczas startu maszyny, nie są znane. Nieoficjalne źródła podają, że mogło dość do zgaśnięcia jednego z silników. 

Zgodnie z informacjami, które zgromadzili dziennikarze Military Times, analiza danych wypadków z udziałem amerykańskich maszyn wskazuje, że od 2013 roku ich liczba wzrosła prawie o 40 proc. 

Przypomnijmy, że AH-64E to najnowsza wersja maszyn Apache. Są one bardzo daleką modernizacją wariantu D.  Śmigłowce posiadają kompozytowe łopaty śmigła oraz nowe przekładnie i głowice, zdolne do przeniesienia mocy z potężniejszych silników T700-GE-701D. Zmiany te poprawiły osiągi, a zwłaszcza prędkość i wznoszenie. Modernizacji uległa też elektronika, awionika i oprogramowanie śmigłowca, co umożliwiło zastosowanie ulepszonego radaru Longbow typu AESA oraz systemu optoelektronicznego o wyższej rozdzielczości i dokładności M-TADS/PNVS (ang. Modernized Target Acquisition Designation Sight/Pilot Night Vision Sensor), nazywanego też Arrowhead. Dodatkowo załoga AH-64 zyskała możliwość kontroli uzbrojonych i nieuzbrojonych maszyn bezzałogowych (UAV). Podstawowe uzbrojenie Apache Guardian stanowią pociski kierowane Hellfire, kierowane i niekierowane rakiety 70 mm oraz działko kalibru 30 mm. Śmigłowiec AH-64E Apache Guardian jest oferowany polskim Siłom Zbrojnym w ramach programu Kruk, który ma wyłonić następcę maszyn Mi-24.