Francuzi budują samobieżne moździerze MEPAC

Umowa ujawniona 24 stycznia 2020 r. została zawarta 30 grudnia 2019 r. pomiędzy francuską agencją zamówień obronnych (DGA) i konsorcjum zadaniowym utworzonym przez koncerny Nexter, Arquus i Thales. Kontrakt dotyczy dostawy 54 dodatkowych kołowych pojazdów opancerzonych VBMR Griffon (Véhicule Blindé Multi-Rôles - wielozadaniowy pojazd opancerzony) w układzie 6x6 - uzbrojonych w opracowany przez Thales system moździerzowy 2R2M (Rifled Recoiled Mounted Mortar) kalibru 120 mm. Zamówiony mobilny zestaw artyleryjski został oficjalnie oznaczony jako MEPAC (mortier embarqué pour l’appui – pojazdowy moździerz wsparcia).

Jest to już szósty z kolei kontrakt w programie SCORPION (Synergie du Contact Renforcée par la Polyvalence et l’infovalorisation – synergia wzmocnionego wsparcia przez wszechstronność i zwiększenie świadomości sytuacyjnej) zakładający dostawę dla armii francuskiej wielozadaniowych transporterów opancerzonych Griffon. Liczba zamówionych pojazdów tego typu zwiększyła się w ten sposób do 1872 - zgodnie z planem zamówień wojskowych na lata LPM 2019-2025 (Loi de programmation militaire). Plan ten przewiduje obecnie dostarczenie armii francuskiej w sumie 1122 transporterów piechoty, 117 pojazdów rozpoznania artyleryjskiego, 333 wozów kierowania i dowodzenia, 54 samobieżnych moździerzy, 196 transporterów ewakuacji medycznej oraz 50 pojazdów wsparcia logistycznego.

Zamówienie moździerzy to efekt prac koncepcyjnych nad wzmocnieniem siły ognia pojazdów Griffon, które koncern realizował wspólnie z dyrekcją DGA od listopada 2018 roku. O możliwości kupna samobieżnych moździerzy powiadomiono w lipcu 2019 roku. Powodzenie odniósł w tym przypadku przede wszystkim koncern Thales, którego moździerz 2R2M był już wcześniej wykorzystywany w armii francuskiej i w czterech innych krajach (w siłach zbrojnych Włoch, Malezji, Omabu i Arabii Saudyjskiej).

Doświadczenia z operacji ekspedycyjnych wykazały, że mobilne i precyzyjne systemy artyleryjskie wykorzystywane w operacjach bojowych na pierwszej linii zapewniają lepszą ochronę dla własnych żołnierzy. Szczególnie dobrze nadaje się do tego moździerz Thalesa o półautomatycznym systemie załadunku i lufie gwintowanej - zapewniającej precyzję lotu granatu. Montując go na pojeździe Francuzi zamierzają wprowadzić pewne zmiany związane przede wszystkim z dodaniem hamulca wylotowego, który ma zmniejszyć odrzut.

Jak na razie zakłada się, że MEPAC będzie miał zasięg 9 km i szybkostrzelności 10 strzałów na minutę. Daleka idąca automatyzacja ma pozwolić na osiągnięcie gotowości do strzału z pozycji marszowej w czasie mniejszym niż 10 sekund. 

By zrealizować cały projekt wprowadzono również zmiany na samym pojeździe VBMR Griffon (jednak tak, by nie zmniejszyć jego mobilności) oraz w optycznym systemie kierowania i obserwacji. Trzeba było przede wszystkim przeprojektować tylny przedział Griffona, tak by zmieściła się tam sam moździerz, jego obsługa (trzyosobowa – dowódca, działonowy i ładowniczy) oraz wymagany zapas amunicji. W czasie strzelania strefa ta będzie otwarta od góry, po otworzeniu zamontowanych na burtach specjalnych pokryw dachowych. Pozwalają one zamknąć przedział w czasie ruchu, chroniąc go przed odłamkami i czynnikami atmosferycznymi. Z drugiej jednak strony w czasie strzelania obsługa osłonięta jest tylko z boków – burtami pojazdu.

W nowym kontrakcie armia francuska podeszła do sprawy kompleksowo i podobnie jak w przypadku innych wersji pojazdów Griffon VBMR zamówiła od konsorcjum również wsparcie logistyczne. Umowa zakłada dostawę pierwszych, mobilnych moździerzy do końca 2023 roku. Reszta pojazdów ma być dostarczona do 2027 roku. Warunkiem realizacji zamówienia ma być jednak zaakceptowanie Griffona w wersji MEPAC przez Dyrekcję DGA po przeprowadzeniu badań kwalifikacyjnych.