Polityka obronna
Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Biura Nadzoru Wewnętrznego MSWiA
W MSWiA powstanie Biuro Nadzoru Wewnętrznego, które – zdaniem obecnego kierownictwa resortu – umożliwi ministrowi realny nadzór nad policją, Strażą Graniczną, Państwowa Strażą Pożarną i Biurem Ochrony Rządu – zdecydował w czwartek Sejm.
Za uchwaleniem ustawy powołującej BNW zagłosowało 243 posłów. Przeciw było 165, natomiast pięcioro wstrzymało się od głosu. Teraz ustawą zajmie się Senat.
Przepisy przygotowało MSWiA. Obecne kierownictwo resortu uważa, że nie ma realnych instrumentów nadzoru nad podległymi służbami. – Dotąd ten nadzór jest iluzoryczny i w znacznej mierze teoretyczny – przekonywał w środę podczas sejmowej debaty wiceszef MSWiA Jarosław Zieliński (PiS). Innego zdania jest większość opozycji, która m.in. uważa, ze ustawa powołuje nową służbę specjalną.
Czytaj więcej: Nie będzie więcej poprawek ws. Biura Nadzoru Wewnętrznego MSWiA. Głosowanie po południu
Projekt trafił do Sejmu w połowie września. W tym tygodniu procedury nabrały tempa – we wtorek komisja administracji i spraw wewnętrznych zaproponowała do projektu kilkadziesiąt merytorycznych poprawek (ponadto negatywnie oceniła 62 poprawki opozycji). W środę wieczorem odbyła się sejmowa debata, podczas której PO i Nowoczesna złożyły wnioski o odrzucenie projektu oraz – na wypadek ich spodziewanego odrzucenia – ponad 20 kolejnych poprawek. Przeciwko ich przyjęciu była w czwartek rano większość posłów z komisji spraw wewnętrznych. Po południu żadna z tych poprawek nie została przyjęta przez Sejm.
Czytaj więcej: Sejmowa komisja: BNW MSWiA zweryfikuje funkcjonariuszy już zajmujących stanowiska
Znowelizowana ustawa będzie nosiła nazwę "o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych". Jak podkreśla resort, najważniejszym zadaniem Biura Nadzoru Wewnętrznego będzie egzekwowanie odpowiednich standardów pracy podległych służb mundurowych. Biuro zajmie się wszelkimi nieprawidłowościami w pracy służb, w tym przypadkami łamania prawa czy naruszenia etyki zawodowej.
Czytaj więcej: Sejm: ekspresowe tempo prac nad projektem o Biurze Nadzoru Wewnętrznego
Ustawa nie przewiduje likwidacji biur spraw wewnętrznych, które działają w komendach głównych policji i Straży Granicznej. BNW ma działać niezależnie od nich na wyższym szczeblu – bezpośrednio przy ministrze SWiA. BNW będzie mogło zlecać biurom spraw wewnętrznych KGP i KGSG wykonanie pewnych czynności sprawdzających. Natomiast szefowie biur w policji i Straży Granicznej będą niezależni od komendantów głównych tych formacji.
Czytaj więcej: Projekt ws. Biura Nadzoru Wewnętrznego w podkomisji, sprawozdanie za ok. dwa tygodnie
Inspektorzy BNW (ma ich być 35) będą mieli m.in. prawo do legitymowania osób, ich obserwowania, nagrywania dźwięku i obrazu zdarzeń w miejscach publicznych. Inspektorzy będą mogli się posługiwać tzw. dokumentami legalizacyjnymi, pozyskiwać dane telekomunikacyjne, pocztowe i internetowe. Kontrolę nad uzyskiwaniem przez BNW tych danych sprawować będzie Sąd Okręgowy w Warszawie.
Czytaj więcej: Powstanie Biuro Nadzoru Wewnętrznego ds. kontroli służb mundurowych
Jednym z zadań BNW będzie weryfikacja kandydatów na wyższe stanowiska w służbach mundurowych oraz (to jedna z poprawek wprowadzonych w Sejmie) funkcjonariuszy, którzy takie stanowiska już zajmują. Chodzi tu o komendantów, szefów i ich zastępców, dyrektorów i zastępców dyrektorów komórek organizacyjnych w podmiotach nadzorowanych przez MSWiA oraz naczelników. Weryfikacji będą poddawani także funkcjonariusze delegowani do BNW.
Zgodnie z ustawą szef MSWiA będzie miał możliwość zapoznawania się z wynikami i materiałami czynności operacyjno-rozpoznawczych prowadzonych w policji i Straży Granicznej.
Funkcjonariusze delegowani do BNW ze służb mundurowych (będzie to możliwe jedynie za ich zgodą) będą mogli otrzymać specjalne dodatki. W przypadku inspektorów Biura (czyli policjantów i pograniczników, a w przyszłości – jak można się domyślać – funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa) byłoby to do 75 proc. kwoty bazowej, a w przypadku ekspertów Biura (zawodowych strażaków i funkcjonariuszy BOR) – do 50 proc. kwoty bazowej. Ta ostatnia jest po prostu podstawą do obliczania wynagrodzeń funkcjonariuszy i żołnierzy, zapisywaną co roku w ustawie budżetowej. Obecnie wynosi ona 1523,29 zł i przyszłym roku – zgodnie z projektem budżetu – ma pozostać bez zmian.
Czytaj więcej: Służba Ochrony Państwa zastąpi BOR
Inspektorzy BNW będą mogli używać środków przymusu bezpośredniego w postaci siły fizycznej, kajdanek, przedmiotów przeznaczonych do obezwładniania za pomocą energii elektrycznej, pojazdów służbowych oraz środków przeznaczonych do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód, w tym materiałów wybuchowych.
