Rosyjska armia wprowadza cyfrowe radiostacje programowalne

Wbrew pozorom zakup dla rosyjskiej armii ręcznych, cyfrowych radiostacji nie jest mało ważną informacją. Dla Rosjan to dowód, że ich armia zaczyna coraz bardziej poważnie podchodzić do wojny sieciocentrycznej, której jednym z celów jest danie każdemu żołnierzowi jak największej świadomości sytuacyjnej. By to jednak uczynić potrzebna jest niezawodna, odporna na zakłócenia i dostępna łączność radiowa.

Według rosyjskich specjalistów dostawa 400 sztuk radiostacji R-181-P1 „Azart-P1” dla jednostek wojskowych Zachodniego Okręgu Wojskowego ma być bardzo ważnym krokiem na drodze do osiągnięcia tego celu. Już w 2014 roku było głośno o tych urządzeniach, gdy wykorzystano je do zabezpieczenia zimowej olimpiady w Soczi z partii urządzeń przekazanych w 2013 roku do Południowego Okręgu Wojskowego. Później okazało się, że wybór miejsca pierwszej dostawy nie był przypadkowy, ponieważ na początku 2014 roku doszło do aneksji Krymu przez Rosję i wywołano wojnę domową we wschodniej Ukrainie.

Później radiostacje te praktycznie co roku były rozdzielane do rożnych miejsc w rosyjskiej armii. Przykładowo pod koniec października 2017 roku przekazano ponad 1000 „Azart-P1” do Centralnego Okręgu Wojskowego (głównie do pododdziałów 90. Dywizji pancernej – stacjonującej na Uralu). Z kolei w styczniu 2021 roku oddano z opóźnieniem, ale za to o wiele większą partię 1700 kompletów do wojsk Południowego Okręgu Wojskowego. W 2021 roku takie dostawy realizowano w sumie trzykrotnie. Poza styczniową (1700 sztuk) i listopadową (400 sztuk) była jeszcze dostawa wrześniowa (300 sztuk) do jednostek wojskowych Zachodniego Okręgu Wojskowego.

Przenośne radiostacje „Azart-P1” są zaliczane przez Rosjan do tzw. 6-generacji i mają być w pełni programowalne – klasy SDR (Software Defined Radio). Są one przeznaczone do prowadzenia utajnionej łączności na poziomie taktycznym, mają wprowadzone układy antyzakłóceniowe i mogą pracować w zakresie temperatur od -50 do +50 stopni C. Radiostacje „Azart-P1 można dostroić do dowolnej częstotliwości, odbierać nimi sygnały modulowane i łączyć się z telefonami komórkowymi (co ma ułatwiać m.in. działanie wojsk specjalnych w miastach) oraz wszystkimi radiostacjami pracującymi w dowolnych standardach komunikacyjnych przekazując i odbierając np.: dane (z maksymalną prędkością do 7,2 kb/s), pliki tekstowe, kody szyfrujące, mapy. Pomagają w tym: interfejs USB (pozwalający się na podłączenia do komputera), Bluetooth oraz wbudowany port podczerwieni (dający m.in. możliwość sterowania innymi urządzeniami).

„Azart-P1” może także przekazywać dane odnośnie położenia z pomocą systemu nawigacji satelitarnej GLONASS (z dokładnością do 25 m długości i szerokości geograficznej oraz 40 m wysokości). Maksymalny zasięg radiostacji to około 4 km (przy mocy wyjściowej do 4W). Pomimo tego Rosjanie podkreślają, że odpowiednio łącząc urządzenia ze sobą można stworzyć rozległą, rozproszoną cyfrową sieć łączności w strefie walki przy użyciu tylko dwóch typów stacji radiowych: w wersji przenośnej i przenośnej”.

Jest to możliwe, ponieważ radiostacje „Azart-P1” mogą pracować w trybie automatycznej retranslacji jak również „multipleksowania kanałów z podziałem czasu”. Dodatkowo algorytmy zawarte w wewnętrznym oprogramowaniu umożliwiają na „implementację rozwiązań sieciowych, które mają właściwości samoorganizacji i samonaprawiania się”. Urządzenie to jest również chwalone za „zastosowanie unikalnego algorytmu pseudolosowych zmian częstotliwości pracy” (w paśmie od 25 do 520 MHz ze skokami częstotliwości do 20000 hop/s). Ma to całkowicie eliminować możliwość:

• tłumienie przez przeciwnika utworzonych kanałów łączności radiowej za pomocą systemów walki elektronicznej;
• przechwytywania informacji;
• wprowadzanie fałszywych informacji.

Zaletą „Azart-P1” ma być ich waga. Zaliczając się do klasy urządzeń przenośnych HANDHELD ważą bowiem tylko 0,5 kg przy rozmiarach 195×70×40 mm. Jeden akumulator pozwala na pracę od 6 do 12 godzin. Rosjanie podkreślają, że ich najnowsza radiostacja powstała na bazie tylko rosyjskich podzespołów (w tym opracowanego w Rosji mikroprocesora działającego z częstotliwością 1 GHz).