Przemysł Zbrojeniowy
„Mustangi” z Sokółki
Co łączy Fordy Ranger dostarczane polskiej armii z Toyotami Hilux, które trafiają w ręce czeskich żołnierzy? Nie tylko przeznaczenie tych pojazdów, które zastępują w siłach zbrojnych obu państw dotychczas eksploatowane pojazdy osobowo-terenowe, miejsce ich produkcji, czyli Republika Południowej Afryki czy firma, która zwyciężyła w obu przetargach - Glomex MS s.r.o. (w przypadku Polski liderem jest spółka córka - Glomex MS Polska Sp. z o.o.). Łączy je również firma, w której są one dostosowywane do wymogów zamawiającego i gdzie odbywają się ich wojskowe odbiory. Jest nią Steeler z Sokółki.
Powstała w 1995 roku firma Steeler Marcin Piasecki to obecnie największy producent orurowań z homologacją dedykowanych do różnej kategorii pojazdów w Polsce. W ofercie znajdują się także profesjonalne akcesoria oraz sprzęt off-roadowy (dedykowany do pick-up'ów i SUV-ów), jak osłony podwozia, wyciągarki, płyty montażowe, zawieszenia, zabudowy, konsole dachowe czy dodatkowe oświetlenie. Część z tej oferty to produkty własne Steelera a pozostałe pochodzą od renomowanych producentów tego typu części i akcesoriów, jak ARB, Old Man Emu, Warn, Aeroklas, Sheriff, Proform, RollnLock czy Mountain Top.
Firma jest również obecna w 26 krajach europejskich oraz w Nowej Zelandii (przedstawicielstwa handlowe) a jej produkty trafiają do salonów samochodowych w całej Europie. Dowodem na wysokiej jakości produkty Steelera jest też współpraca z centralami światowych producentów samochodów w zakresie dostaw orurowań i akcesoriów. Są to m.in. Toyota Motor Poland, Ford Polska, Mitsubishi Motors Polska, choć oczywiście oferta firmy obejmuje znacznie szerszą gamę marek i modeli, w zasadzie wszystkich dostępnych na rynku europejskim pick-up'ów i SUV-ów oraz wielu samochodów dostawczych.
Czytaj też
Steeler to także przedstawiciel słynnej firmy Arctic Trucks powstałej w 1990 r. na Islandii a specjalizującej się modyfikacjach pojazdów 4x4 przeznaczonych do użytkowania w trudnych warunkach. Warto przypomnieć, że samochody zmodyfikowane przez Arctic Trucks zostały wykorzystane w wyprawach na Biegun Południowy magnetyczny i na lodowcu Grenlandii. We wszystkich przypadkach były one pierwszymi pojazdami, które służyły do jazdy na tych obszarach. Wśród użytkowników pojazdów zmodyfikowanych przez Arctic Trucks są m.in. siły zbrojne (linia pojazdów Arctic Trucks Defence), służby mundurowe oraz służby poszukiwawczo-ratownicze. Powstały w 2014 r. w Sokółce oddział Arctic Trucks Poland dostarcza we współpracy z Toyota Motor Poland zmodyfikowane auta 4x4 do wszystkich salonów japońskiego producenta w Polsce.
Warto wspomnieć, że dostarczone w 2021 r. PJN-y czyli Przewoźne Jednostki Nadzoru, zakupione przez Straż Graniczną w 2020 roku, a bazujące na Toyocie Hilux zostały wyposażone m.in. zestaw modyfikacji Arctic Trucks AT35 zwiększający prześwit auta o 25% m.in. poprzez montaż kół o rozmiarze 315x70R17 oraz podniesienie zawieszenia (zestaw firmy OME) o ok. 40 mm. Także zabudowa przestrzeni ładunkowej i montaż wyciągarki zostały wykonane przez Steelera.
Obecnie, m.in. ze względu na realizację wspomnianych dwóch dużych projektów firma z Sokółki zatrudnia 120 osób (w 2019 r. było to „tylko" 80 osób) i zajmuje teren o pow. 75000 m2 na którym mieszczą się linie produkcyjne orurowań i akcesoriów, hale kompletacji zabudów pick-pów (w tym kontenerowych), lakiernie, magazyny oraz zakład blacharsko-lakierniczy wykonujący kompleksowe naprawy. Firma posiada również własne biuro projektowe oraz laboratorium homologacyjne, co wiąże się z obowiązującym od października 2007 roku przepisami - dyrektywa 78/2009/EC Unii Europejskiej. Dokument dotyczy aut osobowych, ciężarowych oraz pojazdów specjalnych (nieprzekraczających 3,5 tony), które zostały zarejestrowane po raz pierwszy w Polsce.
Czytaj też
Tego typu akcesoria są dopuszczane do sprzedaży wyłącznie wtedy, gdy uzyskują homologację typu WE co wiąże się z przejściem danego modelu orurowania przez liczne testy. Badane są m.in. skutki wypadków z udziałem pieszych, a konkretnie uderzenia w głowę oraz nogi przy prędkości wynoszącej 40 km/h. Homologacja jest uzyskiwana, gdy wyniki są na odpowiednim poziomie w porównaniu do rezultatów tych samych pojazdów bez zamontowanego orurowania. Wymagane jest minimum 90% skuteczności. Należy pamiętać, że tego typu orurowanie to nie tylko ozdoba, element tuningu optycznego pojazdu, ale również element mający wpływ na bezpieczeństwo, który przy określonej prędkości powinien odpowiednio absorbować energię zderzenia/uderzenia.
Przy okazji warto zauważyć, że orurowania Steelera wykonywane są ze stali nierdzewnej AISI 304, która zapewnia odporność na niesprzyjające warunki atmosferyczne. Ważnym czynnikiem wpływającym na jakość i bezpieczeństwo tego typu elementów jest również średnica i grubość rur stosowanych do wykonania końcowego produktu. W ofercie Steelera znajdują się orurowania przednie o średnicy od 60 mm do 70 mm oraz od 48 mm do 76 mm w przypadku stopni bocznych. Wszystkie elementy są gięte, spawane, polerowane lub lakierowane (np. na czarny mat) na miejscu w Sokółce.
Orurowania Steelera oraz inne elementy wyposażenia, jak np. wyciągarki były montowane także na pojazdach dostarczanych polskiej armii oraz służbom, jak policja, straż leśna, czy straż pożarna. Wśród przykładów można wymienić np.:
- kilkanaście Honkerów, na których zamontowano masywne orurowania przednie, osłony szyb i oświetlenia zewnętrznego;
- pojazdy wysokiej mobilności Aero 4x4 dla Wojsk Aeromobilnych, do których wykonane zostały pewne elementy orurowania oraz dostarczono dwie wyciągarki, w tym jedną z montażem Steelera;
- Mitsubishi L200 dla policji (66 szt.), w których zamontowano m.in. orurowanie przednie dedykowane do samochodów specjalnych, stalowe osłony podwozia, orurowanie przestrzeni ładunkowej, wyciągarki oraz skrzynki na amunicję.
Kolejnym z obszarów, w których firma prowadzi nie tylko sprzedaż produktów renomowanych producentów, jak ARB, Aeroklas, Mountain Top czy StoreVan, ale również oferuje swoje rozwiązania, są zabudowy przestrzeni ładunkowej pick-up'ów oraz vanów.
Czytaj też
Odbiorcy mogą więc wybierać pomiędzy różnego typu zamknięciami/osłonami skrzyni ładunkowej jak np. sztywne klapy czy rolety (np. Mountain Top), zabudowami typu hardtop wykonanymi z włókna szklanego, aluminium lub ABSu a kończąc na zabudowach kontenerowych. W przypadku zabudów hardtop można wybierać nie tylko materiał z jakiego są wykonane, wysokość, ale również opcje dostępu do ładunku (z jednej lub z trzech stron). W przypadku kontenerów dostępne są zarówno te zamykane klapami, jak i roletami. w ofercie firmy jest dostępna również zmiana przestrzeni ładunkowej (w przypadku Toyoty Hilux) na skrzynię ładunkową z otwieranymi burtami z trzech stron. Tego typu rozwiązania są bardzo popularne w Australii będącej jednym z największych rynków i producentów akcesoriów do pick-up'ów.
Powyższe rozwiązania są stosowane przez Steelera w pojazdach wykonywanych na zamówienia służb, firm energetycznych czy prywatnych odbiorców wykonujących różnego typu działalność gospodarczą. Za każdym razem są one „krojone na miarę", tak aby spełnić wymagania i oczekiwania odbiorcy i zapewnić maksymalną użyteczność i jakość danego rozwiązania.
Największymi zamówieniami dla Steeler w zakresie realizacji adaptacji pojazdów specjalistycznych są realizowane obecnie dwa duże projekty, o których wspomniano na wstępie. Pierwszy z nich to dostawa 645 szt. Fordów Ranger XLT dla Wojska Polskiego przy realizacji, której Steeler jest podwykonawcą w zakresie zabudowy i dostosowania pojazdów do specyficznych wymagań odbiorcy. Realizowane w Sokółce prace obejmują m.in. montaże: stalowych felg o rozmiarze 16" z wkładkami typu run-flat firmy Hutchinson oraz oponami AT BFGoodrich, dedykowanej zabudowy skrzyni ładunkowej typu hardtop z trzema otwieranymi pokrywami, mocowań do transportu np. kolejowego oraz haku holowniczego. Co ciekawe, zgodnie z wymaganiami wojska dostarczane Fordy Rangery musza posiadać homologację samochodu osobowego, a nie ciężarowego którą poosiadają te pick-upy oferowane na rynku cywilnym. Zmiana homologacji wiązała się również z wykonaniem kilku modyfikacji, w tym w układzie hamowania, co również zostało wykonane przez firmę Steeler zgodnie z wytycznymi homologacyjnymi dla pojazdów osobowych M1G. Kontrakt jest realizowany od 2020 r. wraz z firmą Glomex MS Polska, która jest głównym dostawcą.
Czytaj też
Drugi duży projekt to dostawa 1650 szt. Toyota Hilux dla Czeskich Sił Zbrojnych, który jest również realizowany w ramach współpracy z firma Glomex. Dostawy Hiluxów dla AČR (Armády České republiky) ruszyły w sierpniu 2021 r. a do końca roku dostarczonych zostało ok 500 pojazdów. Także w przypadku czeskich Hiluxów Steeler wykonuje szereg prac, których zakres jest znacznie szerszy niż w przypadku Fordów Rangerów, w tym lakierownie bazowych pojazdów na wybrany przez czeski resort obrony kolor, montaż zabudowy typu hardtop z uchwytami do mocowania na broni indywidualnej i zespołowej, wyciągarki, ogrzewania postojowego oraz orurowania przedniego i specjalnie zaprojektowanego do tego projektu u demontowalnego haka holowniczego. W Sokółce odbywają się również odbiory wojskowe za pośrednictwem polskiego Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego.
Warto podkreślić realizację czeskiego kontraktu przez polską firmę, gdyż rzadko zdarza się, aby krajowe podmioty realizowały tak duże dostawy sprzętu dla zagranicznych odbiorców na rynku militarnym.
Co więcej, aktualna sytuacja w na świecie i w Polsce spowodowana rozwojem epidemii COVID-19 powoduje, że firma musi mierzyć się z problemami natury globalnej - brak lub wydłużone terminy oczekiwania na pojazdy bazowe, części oraz podzespoły spowodowane zerwaniem dotąd istniejących łańcuchów dostaw. Jednakże, dzięki podjętym działaniom, nie mają one na razie negatywnego wpływu na bieżącą działalność. Wprost przeciwnie. Wraz z występującymi lockdownami w rejonie azjatyckim widać większe zainteresowanie produktami i usługami Steeler w Europie i na świecie. Uwzględniając to zwiększone zainteresowanie oraz realizację wcześniej wspomnianych projektów, Steeler znajduje się w fazie dynamicznego rozwoju i jak wiele innych firm musi mierzyć się wyzwaniami z tego wynikającymi - organizacyjnymi, administracyjnymi czy kadrowymi. Jak na razie firmie udaje się zwycięsko wychodzić z tych problemów bez wpływu na realizowane przez nią zamówienia.
Artykuł przygotowany we współpracy z firmą Steeler Marcin Piasecki.
"Będzie walka, będą ranni" wymagające ćwiczenia w warszawskiej brygadzie