Wiceszef MON: pilna potrzeba innowacyjna przy produktach podwójnego zastosowania

Wiceszef MON wziął udział w trzecim Forum Innowacyjności Sił Zbrojnych, organizowanym przez departament innowacji MON i warszawską WAT, i służącym ułatwieniu współpracy wojska, ośrodków naukowych i przemysłu, także cywilnego.

"Wprowadzamy dzisiaj do obiegu i praktyki pilną potrzebę innowacyjną, która pozwoli nam uzyskać technologie z rynku cywilnego, z tych badań, które są prowadzone poza resortem" – powiedział Ociepa, nawiązując do kategorii pilnej potrzeby operacyjnej stosowanej w przypadku zamówień dla wojska.

Dodał, że "Dostrzegając potencjał rozwiązań technologicznych rozwijanych na rynek cywilny, posiadających potencjał do wykorzystania wojskowego, minister obrony wydał decyzję w sprawie ich testowania w ramach pilnej potrzeby innowacyjnej".

Mówiąc o współpracy resortu obrony z krajowymi i międzynarodowymi instytucjami cywilnymi, zwrócił uwagę, że MON nadzoruje w bieżącym roku 70 projektów wartości 2,3 mld zł prowadzonych na rzecz wojska przez instytucje spoza resortu obrony. Podkreślił wkład NCBR oraz wsparcie udzielane departamentowi innowacji MON przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Polski Fundusz Rozwoju.

Przypomniał, że Polska bierze udział w projektach międzynarodowych, np. prowadzonych przez Europejską Agencję Obrony (EDA), a innowacyjne rozwiązania służą m.in. implementacji przestrzeni kosmicznej jako kolejnej domeny operacyjnej. Zauważył, że w ramach EDA są projekty badawcze obejmujące prace do poziomu demonstratora technologii, a w obecnym planie badań naukowych ujęto 28 projektów wartych ponad 103 mln euro, przy wkładzie Polski wynoszącym ok. 23 mln euro.

W ramach Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF) do realizacji wybrano 18 projektów - w których uczestniczą polskie ośrodki naukowe i przemysłowe - o łącznej wartości 535 mln euro. W ubiegłym roku polskie podmioty uczestniczyły w 13 takich projektach.

Polska bierze udział w programie hubu europejskich innowacji obronnych, utworzonego w ramach EDA. Program ma służyć innowacji i współpracy państw Unii Europejskiej przy innowacyjnych rozwiązaniach. MON i PFR zaangażowały się także w działania związane z natowskim akceleratorem innowacji obronnych DIANA. DIANA (Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic) ma na celu łączenie naukowców, innowatorów i start-upów pracujących nad przełomowymi rozwiązaniami technicznymi podwójnego zastosowania.

W Polsce ma zostać otwartych siedem centrów testowych akceleratora - wkrótce MON ma wystąpić z ofertą utworzenia kolejnych takich ośrodków – jedna ze złożonych propozycji dotyczy utworzenia wykorzystania oferty Krakowskiego Parku Technologicznego oraz AGH.

Ociepa podkreślił, że liczba aplikacji do akceleratora uplasowała Polskę zna czwartym miejscu w NATO za USA, Kanadą i Wielką Brytanią. "To kolejny dowód, jak wielki potencjał drzemie w polskich innowatorach i jak bardzo są oni zainteresowani współpracą z Siłami Zbrojnymi RP" – powiedział.

Dodał, że Polska stała się inwestorem Funduszu Innowacji NATO, w ciągu 15 lat 40 mln euro ma zostać zainwestowanych w technologie podwójnego zastosowania. W Warszawie zostanie otwarte jedno z dwóch regionalnych biur Funduszu, co ma ułatwić innowatorom z Polski oraz Europy środkowej dostęp do tego źródła finansowania.

Zwrócił też uwagę, że "w ramach współpracy krajowej i międzynarodowej budujemy krajowe kompetencje i zdolności satelitarne". Przypomniał podpisaną w grudniu ub. r. między Polską i Francją umowę na dwa satelity wyprodukowane przez Airbusa i stację naziemną służące budowie systemowi optoelektronicznego obrazowania wysokiej rozdzielczości. "Przełamaliśmy wieloletnią niemoc" – powiedział Ociepa. Satelity mają zostać wyniesione w przestrzeń kosmiczną w 2027 r., ale Polska korzysta z danych od chwili podpisania umowy wartej 575 mln euro.

Wiceszef MON zaznaczył, że trwają też prace nad systemem bezpiecznej komunikacji satelitarnej, który ma zapewnić wojsku niezawodną łączność w kraju i poza jego granicami.

Ociepa zaznaczył, że zwiększaniu liczebności wojska musi towarzyszyć wzrost innowacji, zdolności naukowych i technologicznych, aby siły zbrojne odpowiadały potrzebom Polski i NATO.

Na trzecią edycję Forum złożyły się trzy panele tematyczne: priorytetowe kierunki badań naukowych w resorcie obrony w perspektywie rozwoju sił zbrojnych; implementacja domeny operacyjnej przestrzeni kosmicznej determinantą rozwoju narodowych technologii kosmicznych oraz BRAin (Badania, Rozwój, Armia, Innowacyjność) – nowe narzędzie międzynarodowe w ekosystemie innowacji obronnych. Moderatorem tego panelu był Jacek Raubo z Defence24.pl.