Technologie wojskowe czy cywilne? Dyskusja o Europejskim Funduszu Obronnym

Europejski Fundusz Obronny – inwestycja w nowoczesne siły zbrojne

Europejski Fundusz Obronny (European Defence Fund, EDF) to program Unii Europejskiej, ukierunkowany na rozwój zdolności wojskowych oraz wzmacnianie konkurencyjności, efektywności i innowacyjności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego w całej Unii. Jego budżet na lata 2021-2027 to 7,95 mld euro, w tym: 2,65 mld euro na badania naukowe oraz 5,30 mld euro na prace rozwojowe. Cele EDF podzielono na obronne, związane z zapewnieniem przyszłych zdolności wojskowych, eliminację luk technologicznych, interoperacyjność od poziomu architektury; gospodarcze oraz przemysłowe, zmierzające do zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności sektora obronnego i wsparcie Europejskiej Bazy Technologiczno-Przemysłowej Sektora Obronnego (EDTIB), aby skutecznie zaspakajać potrzeby sił zbrojnych.

Europejski Fundusz Obronny skupia się na rozwoju przemysłowym i technologicznym. Dzięki temu mamy mocny impuls dla badań wdrożeniowych rozwijających technologie wojskowe i cywilne. Łukasiewicz pracuje już nad takimi propozycjami projektów, które będą wykorzystywały możliwości jakie daje EDF. Wspólnie z naszymi przemysłowymi partnerami musimy wyznaczyć jasne cele i przygotować się na wdrażanie tego programu. Dlatego potrzebna jest krótkoterminowa i długoterminowa strategia wykorzystania EDF w Polsce. Chcemy wspierać Ministerstwo Obrony Narodowej w takich działaniach – podkreślił w czasie dyskusji Wojciech Burian z Sieci Badawczej Łukasiewicz.

Implementacja w Polsce

O zastosowaniu EDF na polskim gruncie mówił więcej profesor Przemysław Kupidura, i wymieniał korzyści z udziału w programie w perspektywie długofalowej. Ciężko mówić o rewolucji, gdy mówimy o czymś zupełnie nowym jak EDF. Program bazuje na nauce, również tej wojskowej i ma jasno sprecyzowane cele polityczne. W pierwszej fazie mówimy o konkretnych produktach, efektach programu, a w przyszłości – za 3, 5 lat – możemy stworzyć nową technologię dla wojska – podkreślił pułkownik profesor Przemysław Kupidura z WAT. I dodał: Jestem żołnierzem, więc podkreślam kwestie wojskowe. Ale życzę sobie by ten rozwój miał równoległe efekty w świecie cywilnym, jak i wojskowym.

Szansa dla polskiego przemysłu

Szans w EDF upatruje też polski przemysł zbrojeniowy. Widać to w otwartości na kooperację z europejskimi partnerami. W tych trudnych czasach na Starym Kontynencie wzrasta zrozumienie dla jednomyślności i potrzeby inwestowania w obronność. Jak budujemy naszą strategię w PGZ? Chcemy najlepszej broni dla Wojska Polskiego. Aczkolwiek patrzymy także szerzej. Naszą ambicją jest coś więcej. Chcemy być firmą, która wspiera cały europejski system obrony. Mamy bardzo duże doświadczenia, także w uczestniczeniu w europejskich programach. Nowe technologie bardzo szybko się zmieniają. Z jednej strony wiemy, że rozwój potrzebuje czasu, z drugiej strony jednak – musisz reagować szybko, na bieżąco. Geopolityczna sytuacja zmienia się na naszych oczach. EDF, może być projektem, który pociągnie finansowanie w tych czasach. Jeżeli chcemy być systemem obrony Europy musimy być gotowi uczestniczyć w projektach, w kooperacjach, we współpracy. Wykonaliśmy już pierwszy krok by być w tym mocni. Wierzymy, że to pomoże Polsce. To sytuacja „win-win" dla nas i dla naszych europejskich partnerów – stwierdził Mateusz Roszkiewicz z PGZ.

Ważny jest także spojrzenie spoza polskiej perspektywy. Roland Stephen z SRI International, jednego z najbardziej znanych na świecie ośrodków naukowych, upatruje w EDF szansę na szybsze rozwiązanie geopolitycznych problemów.

Problemy militarnego tego świata narastają i my je widzimy. W EDF te problemy mają być rozwiązywane poprzez innowację. Praca w komercyjnym, prywatnym sektorze także jest ważna. To jest miejsce dla tworzenia innowacji, ale dla bezpieczeństwa. Problemy trzeba rozwiązywać szybko. Nie żyjemy w świecie gdzie mamy 5 albo 10 lat na rozwiązanie problemu. Musimy to zrobić tu i teraz – podkreślał Roland Stephen.