Geopolityka
Prezydent Duda po raz pierwszy w Radzie Bezpieczeństwa ONZ
Prezydent Andrzej Duda w czwartek weźmie udział w debacie w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. To pierwsza okazja do zabrania głosu na tym szczeblu od czasu objęcia przez Polskę niestałego członkostwa. Tematem dyskusji będzie nieproliferacja broni masowego rażenia.
Polska objęła funkcję niestałego członka RB ONZ z początkiem 2018 r. Na regularnych posiedzeniach Rady Bezpieczeństwa każdy kraj jest reprezentowany z reguły przez ambasadora przy ONZ.
Każda kolejna prezydencja organizuje jednak otwartą debatę wysokiego szczebla z udziałem szefów państw i ministrów spraw zagranicznych. Obecnie prezydencję w Radzie Bezpieczeństwa ONZ sprawuje Kazachstan. To on wybrał na temat debaty nieproliferację broni masowego rażenia.
Jak powiedział PAP szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski, debata będzie dotyczyła "konstrukcji traktatowej" związanej z bronią masowego rażenia. Prezydent ma przedstawić także "generalne założenie, z którym Polska szła do Rady Bezpieczeństwa, czyli przekonanie, że każda agresja, ale także każde budowanie zdolności agresywnych zawsze wiąże się z łamaniem prawa międzynarodowego".
Prezydent w Nowym Jorku spotka się także z sekretarzem generalnym ONZ Antonio Guterresem (jednym z tematów mają być misje pokojowe Narodów Zjednoczonych, do których Polska stara się wrócić), ambasadorami państw Unii Europejskiej przy ONZ (tu prezydent ma apelować o lepszą koordynację polityki UE na forum ONZ) i prezydentem Kazachstanu Nursułtanem Nazarbajewem.
Z wizytą w Nowym Jorku przebywa także szef MSZ Jacek Czaputowicz. W piątek weźmie on udział w debacie w RB ONZ na temat bezpieczeństwa, rozwoju i integracji regionalnej Afganistanu i państw Azji Centralnej. Wcześniej będzie towarzyszył prezydentowi podczas debaty na temat nieproliferacji broni masowego rażenia i w zaplanowanych spotkaniach. Podobnie jak w przypadku prezydenta jest to pierwsza wizyta szefa MSZ w ONZ od początku polskiego członkostwa w Radzie Bezpieczeństwa.
Polska będzie członkiem RB ONZ przez dwa lata, do końca 2019 r. Miesięczne przewodnictwo nasz kraj będzie sprawować w maju 2018 r. oraz latem 2019 r. Będzie to okazja do zwrócenia społeczności międzynarodowej uwagi na wybrane przez Polskę kwestie.
W maju 2018 r. polski prezydent ma przewodniczyć debacie wysokiego szczebla w RB ONZ. W planach jest także udział Dudy w takiej debacie we wrześniu 2018 r., podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
Priorytety Polski w Radzie to m.in. umacnianie prawa międzynarodowego (w tym podkreślenie znaczenia zasad suwerenności oraz integralności terytorialnej), zapobieganie konfliktom i promocja mediacji, a także kwestie nowych zagrożeń dla pokoju i bezpieczeństwa (w tym zagrożeń ze strony podmiotów niepaństwowych oraz o charakterze hybrydowym).
Polska została wybrana do RB ONZ w czerwcu 2017 r. Opowiedziało się za tym 190 państw należących do Zgromadzenia Ogólnego ONZ, dwa wstrzymały się od głosu.
Trzonem Rady Bezpieczeństwa ONZ są jej stali członkowie: Stany Zjednoczone, Rosja, Chiny, Francja i Wielka Brytania. Skład uzupełnia 10 niestałych członków powoływanych na dwa lata w drodze wyborów z klucza regionalnego. Pięciu to państwa Azji i Afryki, dwaj – Ameryki Łacińskiej, dwaj – Europy Zachodniej oraz jeden z Europy Wschodniej.
Razem z Polską niestałymi członkami RB ONZ zostały Gwinea Równikowa, Kuwejt, Peru, Wybrzeże Kości Słoniowej. W składzie są także Boliwia, Etiopia, wspominany Kazachstan, Holandia i Szwecja, których kadencja skończy się z końcem 2018 r.
Polska zasiada w RB ONZ po raz szósty, poprzednio należała do tego gremium w latach 1996-97. Wcześniej członkostwo Polski w RB ONZ przypadło w latach 1946-47, 1960 (kadencja dzielona z Turcją), 1970-71 i 1982-83.
RAL/PAP
