Rosja zwiększa produkcję dronów. Na razie powoli [KOMENTARZ]

Coraz więcej informacji prasowych wskazuje, że ministerstwo obrony Rosji zaczyna zmieniać swoje podejście do bezzałogowych, bojowych systemów powietrznych. Z oficjalnych komunikatów i sterowanych „przecieków” do mediów tworzy się więc obraz kraju w którym uruchamia się na masową skalę produkcję dronów bojowych i  kamikaze:

• skomplikowanych (podobnych do „Lancetów”) w specjalistycznych i nowych zakładach przemysłowych;
• oraz „prostych” (kwadrokopterów) w doraźnie przygotowywanych warsztatach i fabrykach.

O poważnym podejściu resortu obrony Rosji do tych planów świadczą ostatnie odwiedziny rosyjskiego ministra obrony generała armii Siergieja Szojgu w kompleksie wojskowo-przemysłowym w Udmurcji (republika rosyjska leżąca około 920 km na wschód od Moskwy). Oficjalnym celem wizyty było sprawdzenie sposobu realizacji przez lokalne przedsiębiorstwa zamówień obronnych państwa na produkcję bezzałogowych, rozpoznawczo-szturmowych statków powietrznych.

Szojgu odwiedził zakłady koncernu „Kałasznikowa”, gdzie pokazano mu otwarte w 2022 roku, nowe hale produkcyjne. Zgodnie z oficjalnym komunikatem wydanym przy tej okazji, dzięki tej inwestycji udało się zwiększyć produkcję bezzałogowych statków powietrznych o 60% z założeniem, że ten przyrost będzie w przyszłości kilkakrotnie większy. Dzięki tym nowym zakładom, planuje się dodatkowo dwukrotne zwiększenie produkcji pocisków kierowanych „Wichr-1” (klasy „powietrze – ziemia”), kierowanych pocisków artyleryjskich kalibru 122 mm „Kitołow-2” (naprowadzanych półaktywnie, laserowo) i przeciwlotniczych rakiet kierowanych „Strela”.

W czasie wizyty w Udmurcji, Szojgu najwięcej uwagi poświęcił dronom odwiedzając „wiodące przedsiębiorstwo Grupy „Kałasznikow „ZALA AERO”, produkujące m.in. amunicję krążącą „Lancet” i drony rozpoznawcze. W komunikacie podkreślono, że przedstawiono mu tam m.in.:

• „nowe materiały kompozytowe stosowane w produkcji bezzałogowych statków powietrznych, które znacząco zwiększają ich przeżywalność”;
• „nowe modele bezzałogowych statków powietrznych rozpoznawczych i szturmowych, zmodyfikowane z uwzględnieniem doświadczeń ich stosowania na Ukrainie”;
• "najnowszych inicjatywy przedsiębiorstwa, oparte na algorytmach analizy i przetwarzania danych w czasie rzeczywistym”;
• wyniki „zaawansowanych badań w zakresie kanałów transmisji danych i systemów nawigacji”.

Zmiany te mają pozwolić na „połączenie wszystkich produktów firmy w jeden system, zdolny do skutecznej identyfikacji i uderzania w cele wroga w sposób zautomatyzowany”.

„Utworzone zdolności pozwalają nam rozwiązać większość problemów, przed którymi stoimy dzisiaj. Mam na myśli walkę z dronami FPV, wojnę elektroniczną na poziomie taktycznym i wykorzystanie sztucznej inteligencji”.
Siergiej Szojgu - Minister Obrony Federacji Rosyjskiej

Komunikat opublikowany na stronie resortu obrony miał pozostawić wrażenie, że proces wprowadzania systemów bezzałogowych znacznie przyśpieszył i stanowi obecnie priorytet rosyjskiego kierownictwa wojskowego. Ma to uspokoić społeczeństwo w Rosji, które jest w dużej części zaszokowane skutecznością ukraińskich dronów, jak również samych żołnierzy walczących na Ukrainie, którzy mają uwierzyć, że już niedługo nastąpi poprawa w tej dziedzinie.

Powoli, ale konsekwentnie

W rzeczywistości biurokracja i beton na wyższych szczeblach dowodzenia opóźnia wprowadzanie zmian, czego przykładem jest system szkolenia. Z jednej strony ministerstwo obrony informuje więc 5 lutego 2024 roku, że w Zabajkale rozpoczęło się kolejne szkolenie personelu wojskowego Wschodniego Okręgu Wojskowego (WOW) z zakresu obsługi bezzałogowych statków powietrznych różnych typów, w tym kwadrokopterów i dronów FPV

Z drugiej strony pięć dni później w Udmurcji, Szojgu jest informowany, że pracownicy firmy „ZALA AERO” opracowali własny program szkolenia podstawowego i zaawansowanego załóg dronów, który pozwala operatorom szybko opanować i efektywnie wykorzystywać bezzałogowe statki powietrzne podczas działań bojowych. Przy takich dwóch komunikatach od razu nasuwa się pytanie, według jakiego programu są w takim razie szkoleni rosyjscy żołnierze w Zabajkale.

Te problemy decyzyjne powodują, że proces wprowadzania dronów w rosyjskich siłach zbrojnych toczy się wolno. Nie zmienia to jednak faktu (niestety dla krajów NATO), że jakoś się toczy. I oczywiście produkcja bezzałogowców kamikaze skoczyła w „Kałasznikowie” tylko o 40%, ale się zwiększyła i ten proces na pewno będzie postępował.

Rosjanie zmienią też podejście do szkolenia, które już niedługo zacznie się odbywać systemowo, nawet jeżeli byłoby to inicjowane oddolnie. Co ważne i niebezpieczne dla Europy, dotyczy to także najprostszych dronów FPV. Rosjanie pochwalili się np. że w Zabajkale „szkolenie teoretyczne obejmuje m.in. pracę na symulatorach w celu zdobycia wstępnych umiejętności sterowania dronami oraz wykonywania zadań wprowadzających do pokonywania przeszkód i prowadzenia rozpoznania terenu i obiektów „wrogich” w przestrzeni wirtualnej”.

Rosjanie niestety zaczynają też rozróżniać zadania kamikadze od bombowych. Prowadzą więc szkolenie: nie tylko w bezpośrednim trafianiu dronem w cel, ale również ćwiczą „zrzut amunicji szkoleniowej z dronów przystosowanych do tego typu zdań, wraz z pokonaniem pozorowanego przeciwnika znajdującego się w schronach i na odległym dystansie”.

Wschodni Okręg Wojskowy nie jest wyjątkiem i szkolenie operatorów dronów FPV musi się odbywać również w innych regionach Federacji Rosyjskiej. Rosjanie to jednak częściowo ukrywają, skupiając się w swoich komunikatach na WOW. Dowodem był kolejny komunikat ministerstwa, wydany 31 stycznia 2024 roku, że w Kraju Chabarowskim, w okręgowym ośrodku szkoleniowym dla młodszych specjalistów Wschodniego Okręgu Wojskowego został przeprowadzony kurs dla operatorów kwadrokopterów.

Liczba rosyjskich żołnierzy wyszkolonych w użytkowaniu m.in. kwadrokopterów bojowych będzie się więc systematycznie zwiększała i niestety trzeba się na poważnie przygotować na odparcie poprowadzonych przez nich ataków. Na szczęście większość pozyskanych przez Minoboronę dronów jest w tej chwili wysyłana na Ukrainę. Jednak w miarę wzrastania produkcji, bezzałogowce zaczną też uzupełniać jednostki wojskowe w całej Rosji, w tym również przy granicy z krajami NATO. I niestety procesu tego nie da się już zatrzymać.