Rosja twierdzi, że Ukraina nie chce wymieniać jeńców. Ukraina zaprzecza

W listopadzie Maria Zacharowa, rzeczniczka rosyjskiego MSZ, poinformowała, że Rosja jest gotowa wymienić 630 ukraińskich jeńców wojennych w formacie „jeden za jednego”. Kilka dni później rosyjska rzeczniczka ds. praw człowieka Tatiana Moskalkowa opublikowała listę osób, twierdząc, że Ukraina odrzuciła ofertę wymiany.

Generał brygady Dmytro Usow, sekretarz Sztabu Koordynacyjnego ds. Jeńców Wojennych Ukrainy, zaprzeczył tym informacjom. Usow podkreślił, że Rosja nie złożyła żadnych oficjalnych wniosków dotyczących wymiany i zaznaczył, że na opublikowanej liście znajdują się zarówno osoby cywilne, jak i jeńcy, którzy powrócili już z niewoli na Ukrainę.

Analitycy Instytutu Badań nad Wojną (ISW) wskazują, że takie działania Rosji mają odwrócić uwagę od rzeczywistych problemów, takich jak systemowe łamanie praw człowieka, w tym egzekucje ukraińskich jeńców wojennych czy problemy Rosji z intensywnymi stratami w ludziach i sprzęcie na froncie wschodnim. Rosja w przeszłości wielokrotnie blokowała proces wymiany jeńców, co potwierdzają nieudane próby negocjacyjne z Ukrainą jeszcze przed ofensywą kijowskich wojsk w obwodzie kurskim w sierpniu 2024 roku. Eksperci ISW zauważają, że Moskwa celowo utrudnia procesy wymiany, wykorzystując je jako narzędzie nacisku politycznego i propagandowego.

W kwestii wymiany jeńców wojennych istotną rolę mogą odegrać neutralne organizacje międzynarodowe, takie jak Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (ICRC). Jednak takie działania wymagają współpracy obu stron, co w przypadku Rosji i Ukrainy często okazuje się trudne do osiągnięcia. Dotychczasowe wymiany, jak te zorganizowane przez Zjednoczone Emiraty Arabskie, dowodzą, że mediacja państw trzecich również bywa kluczowa dla sukcesu wymian.