Jak Rosja kupuje zachodnią broń przez pośredników

Portal Insider przeprowadził śledztwo dziennikarskie wspólnie z portalami z Czech (Investigate.cz.), Włoch (IrpiMedia) i Kazachstanu (Vlast.kz). Ustalono, że w ostatnich latach firmy z Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych i Turcji zwiększyły dostawy broni do Armenii, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu i Uzbekistanu. Każdego roku do tych krajów trafiają dziesiątki tysięcy sztuk broni, które następnie trafiają do kraju-agresora.

We wrześniu br. na okupowanym przez Rosję Krymie odbyły się zawody snajperskie. W konkurencji na dystansie 1600 metrów najpopularniejszą bronią używaną przez rosyjskich snajperów były amerykański Desert Tech SRS (7 z 36 zawodników), brytyjski Accuracy International AXSR (7 z 36) i austriacki Steyr Mannlicher SSG (również 7 z 36). Tylko siedmiu strzelców używało rosyjskiej broni, a tylko czterech - rosyjskiej amunicji.

W 2020 r. zachodni producenci broni snajperskiej sprzedali łącznie do Armenii, Gruzji, Kazachstanu i Kirgistanu 19 556 sztuk precyzyjnej broni palnej, podczas gdy w 2023 r. już 53 211. Zachodni producenci oficjalnie sprzedają broń firmom w krajach sąsiadujących z Rosją. Potem bez problemu można ją znaleźć w ofercie sklepów czy prywatnych sprzedawców w Rosji; podobnie jest z amunicją - wynika z dziennikarskiego śledztwa Insidera.

Kiedy kraje UE nałożyły embargo na sprzedaż broni do Rosji po aneksji Krymu w 2014 r., w przepisach znalazły się dwie istotne luki - twierdzi Insider. Po pierwsze, rozporządzenie Rady UE nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r., zezwalało na nowe dostawy w ramach kontraktów zawartych przed 1 sierpnia 2014 r. Po drugie, dokument nie przewidywał żadnych środków kontroli eksportu do krajów Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej (EAUG), zrzeszającej Rosję, Armenię, Białoruś, Kazachstan i Kirgistan. Kraje te połączone są unią celną oraz zrzeszone w bloku wojskowo-politycznym ODKB, co za tym idzie, deklaracja celna lub certyfikat na broń wydane przez jeden z krajów EAUG jest ważne w każdym innym, w tym w Rosji.

Insider zwraca też uwagę, że nowoczesna, zachodnia broń snajperska jest przez Rosjan kupowana m.in. dlatego, że najbardziej powszechny karabin snajperski produkcji rosyjskiej, SWD, czyli karabin wyborowy Dragunowa, został opracowany w 1963 r. i do dziś nie doczekał się znaczącego unowocześnienia. Jego skuteczny zasięg wynosi 600-700 metrów, podczas gdy nowoczesna broń zachodnia jest precyzyjna na odległość kilkakrotnie dalszą, a przy tym jest znacznie lżejsza.