Z Europy do Ameryki bez tankowania. Taki będzie myśliwiec VI generacji

Program GCAP (Global Combat Air Program) nabiera rozpędu. Trwa budowa pierwszego demonstratora technologii, który ma wzbić się w 2027 roku, a już teraz niektóre przewidywane dla niego sensory i rozwiązania z zakresu łączności są badany w powietrzu. Tym samym program, mający stworzyć cały szereg tworzących system rozwiązań, idzie do przodu wyraźnie wyprzedzając drugie europejskie przedsięwzięcie, francusko-niemiecko-hiszpański program FCAS/SKAF.

GCAP jest programem brytyjsko-japońsko-włoskim i podobnie jak FCAS/SKAF mają się na niego składać nowe rodzaje uzbrojenia, cały szereg dronów różnych klas, bezzałogowy skrzytłowy (skrzydłowi?) i maszyna załogowa.

Ta ostatnia nosi w Wielkiej Brytanii nazwę Tempest i jako najbardziej efektowna część programu budzi największe zainteresowanie. W czasie audycji „Royal Air Force’s InsideAIR” pojawiło się wiele informacji na temat jej założeń. Najwazniejszą cechą Tempesta ma być zdolność do zabierania dużej ilości uzbrojenia w komorze wewnętrznej. Ma to być mniej więcej dwukrotnie więcej niż w przypadku F-35 a zatem około pięciu ton. Komora będzie posiadała też dużą pojemność. Chodzi przy tym nie tylko o to aby móc przenosić tylko więcej pocisków i bomb ale także np. opcjonalne wyposażenie sensoryczne (misje rozpoznawcze, misje dowodzenia dronami) czy różnej klasy drony.

Druga charakterystyczną cechą Tempesta ma być tez zdolność do przenoszenia dużej ilości paliwa i uzyskanie w ten sposób dużego zasięgu. Nawet takiego umożliwiającego przelot nad Atlantykiem bez potrzeby uzupełniania paliwa w locie. Cecha ta naturalnie idzie w parze z wymogiem przenoszenia dużego uzbrojenia. Jedno i drugie będzie wymagało jednak stworzenia dużego samolotu.

Założenia brytyjskie są o tyle ciekawe, że do tej pory zakładano, że w ramach programu GCAP mogą powstać różne odmiany myśliwca. Wymieniano tutaj japońską wersję o wielkich gabarytach, przykrojoną tym samym do teatru Pacyfiku. Brytyjski i włoski samolot tymczasem miałby być mniejszy, przykrojony do mniej rozległego teatru europejskiego. Teraz wygląda na to, że przynajmniej w Wielkiej Brytanii nastąpiło przewartościowanie tej koncepcji i zidentyfikowano potrzebę posiadania samolotu podobnego a być może takiego samego jak japoński.

Zmiana ta nie budzi wielkiego zdziwienia. Obecnie rosną zasięgi uzbrojenia rakietowego. Co za tym idzie jeżeli samolot ma uderzać na przeciwnika z bezpiecznych baz, to musi robić to z większej odległości niż dotychczas. Widać to chociażby po programach amerykańskich gdzie najpierw stworzono F-35C, o zasięgu większym niż F/A-18E/F Super Hornet, a teraz w programie F/A-XX dąży się do koncepcji maszyny o zasięgu (i gabarytach) jeszcze większym.

To że Tempest rośnie wskazuje na to, że wielkie będą zapewne wszystkie myśliwce umownej, 6 generacji. Także amerykański Tempest. Duże są też testowane już samoloty chińskie. Dwusilnikowy mniejszy „J-50” (oznaczenie umowne) jest gabarytów mniej więcej Su-57, a większy trzysilnikowy „J-36” jest jeszcze zwiększy i może mieć nawet 60 ton maksymalnej masy startowej.

Wszystko to wynika nie tylko z potrzeby posiadaniu zasięgu, rozbudowanych sensorów i zapasu uzbrojenia. W audycji „Royal Air Force’s InsideAIR”, powiedziano bowiem, że samolot ten ma być maszyną samodzielnie prowadzącą do walki rój własnych bezzałogowców. Tempest ma dzięki cechom stealth przenikać głęboko za linie wroga i tam realizować zadania. Ma być do tego zdolny nawet przez uzyskiwania informacji od innych uczestników pola walki – sojuszniczych radarów naziemnych czy samolotów wczesnego ostrzegania. Będzie więc musiał zbierać informacje własnymi sensorami, a następnie dzielić się nimi z towarzyszącymi mu bezzałogowymi skrzydłowymi. Tempest ma też samodzielnie przetwarzać pozyskane dane w komputerach na własnym pokładzie, bez uciekania się do wsparcia sojusznicznych ośrodków dowodzenia.

Podkreślono, że w przypadku F-35 częściowo osiągnięto już te założenia. Samolot ten może bowiem przenikać na terytorium przeciwnika dzięki cechom stealth, dysponuje zaawansowanymi sensorami i systemami komunikacji. W zasadzie brakuje mu więc tylko zdolności do współpracy z bezzałogowcami (którą jednak docelowo ma posiąść zgodnie z założeniami amerykańskiego programu CCA – Collaborative Combat Aircraft).  Podstawową przewagę Tempesta na F-35 będzie więc stanowił więc najprawdopodobniej znów: zasięg i udźwig ładunku użytecznego.