Terytorialsi rosną, choć żołnierze odchodzą

W odpowiedzi na pytania Defence24.pl rzecznik prasowy Wojsk Obrony Terytorialnej ppłk Robert Pękala poinformował, że w WOT obecnie służy ponad 40 tys. żołnierzy, z czego 5061 to żołnierze zawodowi, a niemal 35 tys. to żołnierze Terytorialnej Służby Wojskowej. Oznacza to, że najmłodszy Rodzaj Sił Zbrojnych RP stale zwiększa liczebność, pomimo że od 2022 roku pojawiła się pewnego rodzaju „konkurencja” w formie Dobrowolnej Zasadniczej Służby Wojskowej. Pod koniec ubiegłego roku formacja liczyła ponad 36 tys. żołnierzy, a we wrześniu 2023 r. 38 tys., w tym około 5 tys. żołnierzy zawodowych i około 33 tys. żołnierzy Terytorialnej Służby Wojskowej.

Można więc zauważyć, że stosunkowo najbardziej dynamiczny wzrost dotyczy właśnie żołnierzy służby terytorialnej. Z drugiej strony, to właśnie żołnierze TSW najczęściej odchodzą ze służby. W ubiegłym roku odeszło z niej ponad 10 tys. wojskowych, w tym 9763 żołnierzy służby terytorialnej i 249 żołnierzy zawodowych.

Rotacja wśród żołnierzy służby terytorialnej jest znacznie większa niż wśród żołnierzy zawodowych. Do pewnego stopnia jest to naturalne, bo żołnierze zawodowi z reguły zajmują stanowiska dowódcze, wymagające wyższych umiejętności. Można postawić tezę, że odejść ze służby zawodowej w WOT jest stosunkowo mniej niż w innych rodzajach sił zbrojnych. Z kolei pewna część żołnierzy TSW przechodzi do zawodowej służby wojskowej.

WOT cały czas rozbudowują infrastrukturę szkoleniową. Jej elementem jest Centrum Szkolenia WOT, które opublikowało własne podsumowanie za 2023 r. Przeprowadziło ono 130 kursów i szkoleń dla łącznie 2,5 tys. osób. Z kolei w latach 2019-2022 zrealizowano łącznie 250 kursów dla 4,5 tys. żołnierzy. CSWOT szkoliło w ubiegłym roku między innymi snajperów, instruktorów karabinów maszynowych, a także operatorów wyrzutni Javelin. We wrześniu w Centrum przeprowadzono także pierwsze w historii strzelania bojowe z granatnika M72, w których uczestniczyło kilkudziesięciu żołnierzy. Zarówno CSWOT, jak i całe Wojska Obrony Terytorialnej, współpracują z sojusznikami, w tym z U.S. Army (zwłaszcza z Gwardią Narodową), ale też z Brytyjczykami i państwami bałtyckimi oraz nordyckimi.

Natomiast całe WOT przeprowadziły 61 szkoleń podstawowych i wyrównawczych, ponad 725 ćwiczeń rotacyjnych oraz 98 czternastodniowych ćwiczeń zintegrowanych. Żołnierze Wojsk OT mogą też kształcić się w szkole podoficerskiej „Sonda” lub kończyć kursy oficerskie „Agrykola”. W 2023 r. prowadzono również ćwiczenia z innymi rodzajami Sił Zbrojnych RP, jednocześnie realizowano również zadania reagowania kryzysowego i wsparcia ochrony granicy.

Obecnie na czele formacji stoi czasowo pełniący obowiązki dowódcy gen. bryg. Krzysztof Stańczyk, który w październiku zastąpił gen. dyw. Macieja Klisza, od października ubiegłego roku Dowódcę Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych. Z WOT wywodzi się też obecny szef Sztabu Generalnego generał Wiesław Kukuła, dowodzący terytorialsami od rozpoczęcia formowania na przełomie 2016 i 2017 r. do końca 2022 r.