Siły zbrojne
Święto Wojsk Inżynieryjnych
16 kwietnia to Święto Wojsk Inżynieryjnych, ustanowione w 1946 r. na pamiątkę sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej. Wojska tego rodzaju stanowią ok. 8% Sił Zbrojnych, są rozlokowane na terenie całego kraju. Pomimo utożsamiania ich jedynie z saperami, dzielą się na pododdziały, oddziały oraz związki taktyczne, takie jak: desantowo-przeprawowe, pontonowe, inżynieryjno-drogowe oraz wojska kolejowe.
Współcześnie Wojska Inżynieryjne tworzą trzy pułki saperów - 5. pułk inżynieryjny im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w Szczecinie, 1. brzeski pułk saperów w Brzegu, 2. mazowiecki pułk saperów w Kazuniu Nowym, a także 2. inowrocławski pułk komunikacyjny im. gen. Jakuba Jasińskiego w Inowrocławiu. Ponadto w strukturach Sił Zbrojnych działają samodzielne pododdziały, w sile sześciu batalionów saperów, dwóch batalionów inżynieryjnych oraz dwóch batalionów drogowo-mostowych.
Obecnie Wojska Inżynieryjne realizują swoje zadania na płaszczyźnie bojowej poprzez rozpoznanie inżynieryjne przeciwnika i terenu, budowę i pokonywanie zapór inżynieryjnych, wykonywanie przejść w naturalnych przeszkodach terenowych, przygotowanie i utrzymanie dróg, urządzanie i utrzymanie przepraw, rozminowanie terenu i obiektów oraz maskowanie wojsk. Działalność humanitarna natomiast ma charakter pokojowy i obejmuje m.in. oczyszczanie terenu z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych, udział w likwidacji skutków klęsk ekologicznych i żywiołowych, udział w misjach pokojowych w składzie sił ONZ i NATO.
Należy zaznaczyć, iż praca wojsk inżynieryjnych nie kończy się na misjach czy działaniach bojowych, albowiem pomimo upływu 70 lat od zakończenia II wojny światowej wciąż trwa usuwanie jej pozostałości. Nadal saperzy przeprowadzają akcje oczyszczania terenów, gdzie istnieje prawdopodobieństwo występowania takich niebezpieczeństw. Tylko w zeszłym roku 39 patroli rozminowania oraz dwie grupy nurków–minerów odpowiedziały na blisko 9 tys. zgłoszeń. Łącznie podjęły i zniszczyły ponad 600 tys. niewybuchów i niewypałów, w tym między innymi: bomb lotniczych, pocisków rakietowych i artyleryjskich, granatów moździerzowych i ręcznych, torped, różnego rodzaju min i amunicji strzeleckiej. Przedmioty te wydobywane były zarówno z ziemi, jak i spod wody. Pojazdy patroli rozminowania przejechały łącznie prawie 2 mln km. Jest to zrozumiałe, bo zasięg ich działania obejmuje terytorium całego kraju. Ważny ogniwem wspierającym działania patroli rozminowania jest System Informatyczny Patrol, wykorzystywany także, z ograniczeniami, przez wojewódzkie centra zarządzania kryzysowego.
Działanie Wojsk Inżynieryjnych to nie tylko niewypały i niewybuchy. Na bazie istniejących jednostek inżynieryjnych funkcjonuje 10 Wojskowych Jednostek Odbudowy (WJO). Rozmieszczone są w rejonie występowania największych zagrożeń (Nisko, Brzeg, Dęblin, Głogów, Kazuń, Inowrocław, Szczecin) i wyposażone są oraz przygotowane do udzielania pomocy społeczeństwu w zakresie przeciwdziałania oraz usuwania skutków klęsk żywiołowych. Potencjał WJO pozwala realizować zadania odbudowy dróg i mostów, usuwania skutków katastrof budowlanych oraz niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, niszczenia zatorów lodowych, uzdatniania wody, ewakuacji ludzi i mienia, zasilania w energię elektryczną, czy wspomnianego już usuwania przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych.
Polskie wojska inżynieryjne zawsze tworzyły dzieje polskiego oręża, poświęcenie wszystkich znanych i bezimiennych saperów – bohaterów czasu wojny i pokoju nierozerwalnie wpisuje się w służbę dla Polski. W dniu sapera przywołujemy wysiłek oraz ofiarę z życia i zdrowia żołnierzy. Szanujemy trudną i niezwykle wymagającą służbę tych, którzy budują drogi, mosty, przeprawy, usuwają skutki powodzi oraz klęsk żywiołowych, niszczą zapory lodowe i odbudowują infrastrukturę. Wojska inżynieryjne budują również bezustannie więź ze społeczeństwem, konstruują mosty społecznego, ludzkiego zaufania do wojska. Za tę trudną służbę wszystkim saperom należą się wyrazy uznania i podziękowania, bo oprócz tego, że wojska inżynieryjne dysponują znakomitym sprzętem, stanowią przykład profesjonalizmu i nowoczesności, należy ciągle pamiętać, że największą ich wartością zawsze i niezmiennie pozostają ludzie – oddani służbie, wspaniali żołnierze. Chwała saperom!
Historia polskich wojsk inżynieryjnych sięga średniowiecza, kiedy to został wybudowany w Czerwińsku, na Wiśle, pierwszy na ziemiach polskich most pontonowy. Umożliwił on przeprawę wojsk króla Władysława Jagiełły, co w znacznej mierze przyczyniło się do późniejszego rozbicia wojsk krzyżackich pod Grunwaldem. Saperzy istotną rolę odgrywali w okresie wojen napoleońskich oraz podczas I i II wojny światowej. Pierwsze w polskiej armii pułki saperów i bataliony mostowe powstały w międzywojniu.
