Nie tylko Merkawy. Transportery sprzed pół wieku walczą w Izraelu

Mobilizacja kilkuset tysięcy izraelskich rezerwistów wymaga wyciągnięcia z magazynów sporej ilości sprzętu, w tym ciężkiej techniki wojskowej. Wśród niej nie sposób nie wymienić podstawowych „taksówek” izraelskiej piechoty zmechanizowanej w postaci dobrze znanych gąsienicowych transporterów opancerzonych M113. W aktywnej służbie ma znajdować się około 500 egzemplarzy, jednak łączna liczba tych wozów w Siłach Samoobrony Izraela ma wynosić ok. 5 tys. (wraz z rezerwą sprzętową).

Pojazdy te mają za sobą wiele konfliktów i działań bojowych, w których Izrael brał udział przez ostatnie dekady. Dla wielu M113 chrztem ognia była wojna Jom Kipur z 1973 roku. Konflikt ten często przytacza się w kontekście bieżących starć z Hamasem, które rozpoczęły się aktami terroru w południowym Izraelu. Doszło do tego w dniu 50. rocznicy wybuchu wojny, którą w Egipcie i Syrii niekiedy nazywa się październikową lub ramadanową.

To doskonale ilustruje, jak długo służą „aluminiowe puszki”, określane tak przez żołnierzy Cahalu, których dziadkowie i ojcowie korzystali z tego samego sprzętu. Oprócz samych transporterów do służby przywracanych jest także wiele wersji specjalistycznych oraz innych pojazdów z tej rodziny. Przykładem są chociażby wozy amunicyjne M548 Alfa, które służą w roli artyleryjskich wozów amunicyjnych dla armatohaubic samobieżnych M109A5 Doher. Warto tu wspomnieć, że obok M113 na potrzeby mobilizacji Izrael przywraca do służby także mniej rozpoznawalne na Zachodzie wozy, jak choćby transportery opancerzone Achzarit (bazujące na podwoziu czołgu T-54/55) czy czołgi podstawowe Merkawa Mk2 ostatnich podwariantów.

M113 to amerykański transporter opancerzony opracowany w drugiej połowie lat 50. XX. wieku. Wdrożono go do U.S. Army w 1960 r. jako podstawowy pojazd piechoty zmechanizowanej. M113 pozostawał w tej roli do czasu wprowadzenia bojowego wozu piechoty M2 Bradley. W celu obniżenia masy własnej kadłub wykonano z aluminium o grubości od 28 do 44 mm. Początkowo jednostkę napędową stanowił silnik benzynowy, jednak począwszy od wersji M113A stosowano Diesla 6V53 o mocy 275 koni mechanicznych. Uzbrojenie główne stanowi wielkokalibrowy karabin maszynowy M2HB kalibru 12,7 mm. Obecnie jest on używany przez kilkadziesiąt armii świata w różnych wariantach, m.in. w Polsce, USA, Kanadzie, Niemczech, Portugalii, Litwie czy Ukrainie.