Polska kupuje radary z Izraela. Ile zyska zbrojeniówka?

Autor. Maciej Szopa/Defence24
Polska kupiła radary morskie, które uzupełnią system ochrony jej wybrzeża. Znacząco zwiększy to bezpieczeństwo z kierunku północnego. W projekt został zaangażowany m.in. prywatny polski przemysł obronne.
9 lipca 2025 roku w siedzibie Agencji Uzbrojenia doszło do podpisania kontraktu na zakup 18 trójwspółrzędnych radarów dla celów niskolecących Elta ELM-2238X Star-X. Nowe urządzenia będą kosztowały łącznie 430 mln złotych, a zatem nieco ponad 100 mln USD i mają być dostarczane od końca 2027 roku a dostawy powinny się zakończyć do 2023 roku. Umożliwią wykrywanie celów nawodnych i lecących na pułapach od zera do około 3 km. W ten sposób domknięty ma zostać system wykrywania celów, który do tej pory opiera się na urządzeniach starszych (stacjonarne radary NUR-23) oraz nowszych radiolokatorach do przeszukiwania wyższych pułapów, m.in. na samolotach Saab 340 AEW.
Jak podkreślił w czasie uroczystości podpisania umowy generał Kuptel, szef Agencji Uzbrojenia, liczba radiolokatorów i ich parametry umożliwią stworzenie szczelnego systemu dozoru całego polskiego wybrzeża i wykrywanie nie tylko samolotów i śmigłowców, ale także bardziej wymagających celów, takich jak drony różnych klas czy pociski manewrujące.
Czytaj też
Minister obrony, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz powiedział z kolei, że będzie to środek umożliwiający zwalczanie zagrożeń ze strony Rosji, które stanowią statki z floty cieni, które prowadzą sabotaże infrastruktury morskiej. Minister ocenił też, że radary chroniące morską granicę będą swego rodzaju dopełnieniem dla budowanej obecnie Tarczy Wschód.
Od 40 do 50 proc. wartości umowy pozostanie w polskim prywatnym przemyśle obronnym. Polska firma Kenbit jest odpowiedzialna za dostarczanie oprogramowania w tym gateway«ów do systemu, tak żeby był się on w stanie porozumieć z polskimi systemami dowodzenia i zobrazowania sytuacji (Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej), zintegruje system IFF, dostarczy też oprogramowanie symulacyjne i szkoleniowe, system teleinformatyczny czy polskie diody. Dariusz Koenig, prezes zarządu firmy Kenbit podkreślił, że kontrakt jest dla jego podmiotu bardzo ważny i doprowadzi do wzrostu zatrudnienia. Powiedział też, że procedura pozyskania przebiegała bardzo sprawnie, a wynegocjowany termin dostaw, jak ocenił: jest krótki.
Czytaj też
Po polskiej stronie będzie rozbudowa i modernizacja infrastruktury po poprzednich radarach (około 50 proc. będzie stanowiła nowa infrastruktura, a 50 proc. modernizowane). Jak się dowiedzieliśmy część inwestycji infrastrukturalnych będzie zawierała kwota z obecnego przetargu, a część (podobnie jak koszty wojskowej kryptografi) będzie stanowiła koszty dodatkowe.
Przedstawiciele Agencji Uzbrojenia nie kryli poglądu, że kupowany system należy do najlepszych w swojej klasie na świecie. Radary Star-X są bowiem wykorzystywane przez Siły Obrony Izraela i w „ostatniej wojnie” miały skuteczność na poziomie 90 proc. Warto tutaj dodać, że Izrael był atakowany w tym czasie z wielu kierunków i przy użyciu środków napadu powietrznego wielu typów i klas.

Autor. Elta
Radary Star-X powstały z myślą o sadowieniu ich na okrętach w tym dużych patrolowcach pełnomorskich, można je jednak wykorzystywać także w instalacjach nabrzeżnych. W związku z pokładowym wykorzystaniem urządzenie jest lekkie i kompaktowe w porównaniu z innymi systemami. Star-X operuje w paśmie X i może wykrywać do tysiąca celów na odległościach 150 km w tym także cele o obniżonej wykrywalności. W radarze wykorzystano technologie azotku gallu (GaN) i aktywne elektroniczne skanowanie szyku antenowego (AESA). Jest więc to urządzenie o bardzo wysokich parametrach technicznych.
Rogi
Radary i wykrycie to jedno ,ale czy my mamy tyle rakiet ,aby odeprzeć taki atak jak na Ukrainie ? Ile razy taki atak możemy odeprzeć? Jakie przechwytywacze sami produkujemy ? I jakie ilości?
Rogi
Mam dwa pytania Czy my nie możemy sami opracować tych radarów ,a może Pit Radwar ma jakieś radary już gotowe? Czy te farmy wiatrowe nie będą przeszkadzać i rosyjskie pociski będą wlatywały tym korytarzem? Skandynawowie mieli z wiatrakami problem ponieważ mogły utrudniać pracę radarów
Anka
Kupowanie uzbrojenia od tak mało wiarygodnego dostawcy jak Izrael jest błędem. Lepiej kupić drożej, lub coś o gorszych parametrach, ale od pewnego dostawcy, bo te radary mogę przestać działać gdy Izrael tak zdecyduje.
X
Dokłaaadnie, na podobnej zasadzie część krajów rezygnuje np z F-35 ;)
Davien3
@X A niby kto rezygnuje z F-35? Bo Portugalia tylko je rozważała a nie już wybrała, Kanada zostaje przy nich a taka Dania czy UK jeszzce dokupują.
Essex
A jak tam nasz podobno super extra Radwar? Ta manufaktura jeszcze istnieje???? Zajeta makietami na targi?
Chyżwar
Robi co swoje i robi to szybciej od manufaktury, która produkuje Leopardy.
Davien3
@Chyżwar To Radwar produkuje czołgi? Cos ci się chyba pomerdało bo ta "manufaktura" KNDS produkuje Leopardy szybciej niż Koreańska HRC
tkin ważny
Kto jest właścicielem firmy Kenbit, jakie są tam kapitały? Co zyska Polska ja jako podatnik. Zatrudniona zostanie jedna sprzątaczka. Jakie inne Polskie firmy utraciły ten kontrakt i dlaczego akurat Izrael. Czy Dariusz Koenig, popiera ustawę 447 i dlatego współpraca z Izraelem? Że wszyscy Żydzi popierają tę ustawę można tak sądzić, nie słyszałem aby były sprzeciwy z Izraela. Ustawa nie ma podstaw prawnych.
Boczek
tkin ważny 9 lipiec (18:30) ### Opisane w artykule. Żadne nie utraciła, bo żadna firma nie ma takich w programie.
X
Okazuje się, że ... znacznie bardziej "tkin" niż "ważny"
Seb66
Boczek, akurat TAKICH nie potrzebujemy WCALE, bo najlepiej radarowo JUZ JEST pilnowane wybrzeże. OSTATNIMI radarami jakich potrzebujemy są właśnie radary morskie. A najbardziej nam BRAKUJE , radarow artyleryjskich, a NIE morskich.
ANDY
jak to jest z naszą technologią radarową ...??? podobno jest na wysokim poziomie ... pytanie czy problem stanowi brak zdolności produkcyjnych ... czy poziom tych produktów jest niski i nie spełnia wymogów określanych przez zamawiającego ...???
Boczek
ANDY, 10 lipiec (11:59) ### Akurat takiego nie produkujemy. Nikt nie produkuje całego spektrum.
RGB
@ANDY ciekawe pytanie. Czy nasza technologia radarowa jest na wysokim poziomie? Lądowa na coraz lepszym, choć i tu bym nie przesadzał, nie mamy jeszcze poziomu Raytheon, Saab, Elta, czy Thalesa. Mamy radary Bystra, które teoretycznie mogą pełnić podobną rolę co izraelski system, ale wersja morska jest jeszcze nie gotowa. Nasze radary lądowe są niezłe, ale nie bez powodu, w systemie Narew używamy brytyjskich radarów i dopiero w przyszłości mamy ambicje żeby zastąpić je polskimi odpowiednikami. Nie bez powodu też na Miecznikach będziemy instalować system Thalesa. Podsumowując, polska technologia radarowa, zwłaszcza lądowa, rozwija się w szybkim tempie, ale my dopiero gonimy czołówkę, a nie jesteśmy czołówką. W przypadku radarów Eta nie bez znaczenia jest fakt ze jest to cały, gotowy system, który w biegu można podłączyć do IBCS-a.
Seb66
Kupujemy radary morskie, gdy Rosja na MILION % uderzy drogą lądową, na MILION % NIE dokona desantu na polskie wybrzeże bo NIE TAK prowadzi wojny. Wydajemy MILIONY na radary morskie, gdy akurat NAJLEPIEJ w Polsce radarami zabezpieczone JUŻ JEST .....WYBRZEZE?? I dokupujemy za kolejne MILIONY DZIESIATKI rakiet nadbrzeżnych gdy Rosja na Bałtyku ma JEDEN sensowny cel nawodny??
V.S.O.P.
Iran wielokrotnie, bezskutecznie prosił Moskwę o możliwość zakupu S400. Sprzętu nie otrzymał bo Żydzi i Rosjanie są dogadani. Skoro tak, jaką mamy gwarancję, że te radary w obliczu ruskiej inwazji będą działać prawidłowo?
Wania
Nic podobnego. Iran zapłacił za s-300 około 1 miliarda dolarów, czekał prawie dekadę na dostawę a Izrael je zniszczył jednym nalotem bez strat własnych. Tak samo zamówili su-35 i nie dotarły. Po co zamawiać rosyjskie skoro nie działają? Teraz Iran zamówił lepsze zestawy obrony z chin i za chwilę zamówi samoloty. Chiny za to wezmą ropę i dostarczą na czas niezależnie od nacisków Izraela. Rosja w tej grze nie ma nic do gadania gdy zdradziła Iran.
DarekM
Saab I Thales robi radary tej klasy. Szwedzki mają interes w tym, abyśmy nie przegrali wojny, Izrael działa tylko w swoim interesie, więc nie ma pewności że te radary nie zostaną wyłączone w godzinie W.
Boczek
DarekM, 9 lipiec (23:47) ### To dlaczego Szwedzi, Holendrzy, Francuzi nie złożyli oferty? A kto nie działa tylko w swoim interesie?
KrzysiekS
Sam się wkurzam że nie Polskie ale jedocześnie mam świadomość ile Polska potrzebuje radarów. Sam program NAREW pewnie zabierze całe zdolności w produkcji radarów. Po prostu pomimo że produkujemy niezłe radary to jednak zdolności do ich produkcji są mizerne. Pytanie mam natomiast dlaczego nie zamawiamy radarów pasywnych PET/PCL, radarów SAJNA, WARTA (pomijam zmodernizowane LIWIEC)? Gdzie są zamówienia na nasze radary?
Boczek
KrzysiekS, 9 lipiec (18:09) ### PET/PCL w tym roku - pewnie marketingowo na MSPO. Zamawiania realizuje się wraz ze zdolnością wchłonięcia a nie na półkę aby się tam bezużytecznie starzały blokując kasę na bieżące potrzeby.
X
Wystarczy poczytać np Def24 i się dowiesz.
czerw
Czy to oznacza, że nasz przemysł nie ma takich rozwiązań aktualnie w ofercie lub że ich ewentualne opracowanie jest zbyt oddalone w czasie lub w ogóle niemożliwe na razie?
Boczek
czerw, 9 lipiec (18:25) ### Dokładnie tak jest.
user_1076044
Dlaczego nie został wybrany PIT RADWAR RM 100 ?? to tak ma wyglądać "troska" o Polski przemysł ??
staryPolak
nie przygotowali reklamówek z Biedronki?
Boczek
user_1076044, 9 lipiec (21:40) ### Bo nie złożyli oferty? Bo nie maja takiego w programie? bo to zupełnie inne radary? Bo nie spełniali wymagań parametrów - mija się z izraelskim o rzędy wielkości?
JacekK
Skoro mają być dostarczane od końca 2027r. a dostawy zakończą się do 2023r, to nic dziwnego, że ich oferta wygrała.
user_1065760
A co z radarami na naszych wiatrakach na Bałtyku, one już się budują więc już teraz powinni zamawiać dla nich radary by można je łatwo zainstalować bez późniejszych kosztownych przebudów.