Brak decyzji w sprawie Kruka.Trwa analiza modernizacji Mi-24

Kilka lat temu pozyskanie śmigłowców uderzeniowych Kruk zostało uznane za jeden z priorytetów modernizacji technicznej w związku z potrzebą pozyskania zdolności przeciwpancernych. Jak wynika z odpowiedzi, której udzielił rzecznik prasowy Inspektoratu Uzbrojenia, major Krzysztof Płatek - Ocena występowania Podstawowego Interesu Bezpieczeństwa Państwa (PIBP) dla zadania dotyczącego pozyskania dwóch eskadr śmigłowców uderzeniowych w ramach programu Kruk nie została zakończona. Dalsza realizacja zadania uzależniona jest od wyników oceny PIBP.

Oznacza to, że nadal nie zdołano zakończyć trwającej co najmniej od 2016 roku procedura oceny występowania Podstawowego Interesu Bezpieczeństwa Państwa, która decyduje o procedurach jakie mogą być zastosowane w procesie pozyskiwania śmigłowców uderzeniowych Kruk. Stosowne instytucje nadal nie określiły więc, w jakim trybie ma zostać przeprowadzony zakup - czy w drodze przetargu, czy z pominięciem procedur konkurencyjnych (np. umowa międzyrządowa).

Same Mi-24, znajdujące się obecnie na wyposażeniu polskich sił zbrojnych nie posiadają na uzbrojeniu żadnych kierowanych pocisków rakietowych powietrze-ziemia, a jedynie posowieckie rakiety niekierowane i zasobniki artyleryjskie oraz karabin maszynowy 12,7 mm w wieżyczce dziobowej. Nie są więc zdolne do skutecznego zwalczania czołgów, jak również precyzyjnego rażenia większości celów, zwłaszcza ruchomych. Do tego zapas części zamiennych dla czterolufowych karabinów maszynowych kurczy się grożąc utratą kolejnego systemu uzbrojenia. Inne problemy tych śmigłowców to przestarzała awionika i optoelektronika oraz niskie osiągi starego typu silników stosowanych w polskich Mi-24.

W ostatnim czasie pojawiły się informacja o planowanej modernizacji tych maszyn i wydłużeniu ich resursów, co w sytuacji narastającego opóźnienia programu Kruk staje się kwestią kluczową. Nie tylko dla podtrzymania zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych w tym zakresie, ale również, a być może przede wszystkim, dla utrzymania w gotowości i dalszego szkolenia załóg maszyn tej klasy.

Na pytanie - Kiedy przewiduje się podpisanie umowy i rozpoczęcie dostaw zmodernizowanych śmigłowców Mi-24? – otrzymaliśmy następującą odpowiedź.

Zgodnie z Decyzją Nr 141/MON z lipca 2017 roku obecnie w resorcie obrony narodowej trwa proces uzgadniania wyników uzyskanych w toku fazy analityczno-koncepcyjnej. Jednocześnie informuję, że dokumenty wynikowe fazy analityczno-koncepcyjnej stanowią informację niejawną.

Uzgodnienia mogą prawdopodobnie trwać jeszcze co najmniej kilka miesięcy. Jest tak dlatego, że w 2021 roku zakończone zostaną próby zmęczeniowe struktury kadłuba śmigłowca Mi-24D, realizowane do ubiegłego roku przez PZL-Świdnik. Mają one na celu - „potwierdzenie trwałości zmęczeniowej zapewniającej wykonanie 5 500 godzin lotu i 14 000 lądowań” – jak czytamy w opisie zamówienia z września 2019 roku. Wówczas będzie można ustalić, czy modernizacja jest uzasadniona ze względu na prognozowany okres dalszej eksploatacji. Oznacza to, że ewentualna modernizacja śmigłowców Mi-24 może rozpocząć się najwcześniej w 2021 roku a dostawy maszyn zmodernizowanych - 2-3 lata później.

Opóźnienia w programach Kruk i przesunięcie w czasie modernizacji Mi-24 (wcześniej planowano, że będzie realizowana już w 2019 roku) przyczyniają się do pogłębienia luki w zdolnościach obrony przeciwpancernej lotnictwa Wojsk Lądowych. Proces produkcji, dostaw i szkolenia personelu dla śmigłowców uderzeniowych oraz osiągania przez nie gotowości operacyjnej to proces trwający wiele lat. W przypadku polskich sił zbrojnych jest to dodatkowo proces od wielu lat nie mogący się rozpocząć. Najpierw ze względu na realizację programu śmigłowców wielozadaniowych opartych na wspólnej platformie, a potem przez brak decyzji i uznanie innych zakupów za bardziej priorytetowe.