Black Hawki dla Wojsk Aeromobilnych. Duży zakup [DEFENCE24 NEWS]
Agencja Uzbrojenia poinformowała, że zdecydowano o zakupie śmigłowców Black Hawk dla Wojsk Aeromobilnych. Do PZL Mielec wysłano już zapytanie ofertowe. Z nieoficjalnych informacji Defence24.pl wynika, że chodzi o ponad 20 maszyn, uzbrojonych i dostosowanych do współpracy ze śmigłowcami Apache Guardian.
Agencja Uzbrojenia poinformowała o planie zakupu śmigłowców S-70i Black Hawk dla Wojsk Aeromobilnych za pośrednictwem portalu społecznościowego Twitter. W krótkim komunikacie podkreślono, że śmigłowce będą dostosowane zarówno do współpracy z zakupionymi już AW149, jak i planowanymi AH-64E Apache Guardian. Jak dowiaduje się nieoficjalnie Defence24.pl, chodzi o ponad 20 maszyn.
Rozpoczęła się procedura zakupowa śmigłowców wielozadaniowych S-70i #BlackHawk dla Wojsk Aeromobilnych. Dziś wysłano zaproszenie do negocjacji. #BlackHawk będą mogły współpracować z pozyskiwanymi obecnie od WSK PZL Świdnik #AW149 oraz planowanymi do pozyskania AH-64E #Apache. pic.twitter.com/AV7fQllCIR
— Agencja Uzbrojenia (@AgencjaUzbr) July 21, 2023
Na razie nie są znane dalsze szczegóły przygotowywanego zakupu. Będzie to jednak już trzecia umowa na śmigłowce Black Hawk, oferowane przez PZL Mielec należące do koncernu Sikorsky-Lockheed Martin, dla Wojska Polskiego. Black Hawki zostały już zakupione dla Wojsk Specjalnych. Pierwsza partia czterech maszyn została zamówiona w 2019 roku i dostarczona JW GROM w tym samym roku, przy czym warta 683,4 mln zł roku umowa zakładała - oprócz pakietu logistycznego i szkoleniowego - także proces doposażenia śmigłowców, realizowany już po ich dostawie.
Czytaj też
Z kolei w grudniu 2021 roku zamówiono kolejne cztery Black Hawki w konfiguracji dla Wojsk Specjalnych, również przeznaczone dla JW GROM, za 666 mln zł brutto. Śmigłowce mają być dostarczone w latach 2023-2024. Trzema śmigłowcami Black Hawk dysponuje też polska Policja, a dwa kolejne zakupiono w 2022 roku. Zakup tych ostatnich, wyceniony na 350 mln zł, sfinansował w 100 proc. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Mieleckie Black Hawki były też eksportowane, m.in. na Filipiny, do Chile i Rumunii. Ich zakup dla Wojsk Aeromobilnych będzie kolejnym wzmocnieniem tego rodzaju wojsk, bo w 2022 roku zamówiono dla 25. Brygady Kawalerii Powietrznej 32 śmigłowce AW149, które będą zintegrowane z ppk Hellfire. Pozyskanie kolejnych Black Hawków dla Wojska Polskiego minister Błaszczak zapowiadał już w ubiegłym roku. Oba typy maszyn, zgodnie z założeniem, będą współpracować ze sobą.
Czytaj też
Nowe Black Hawki mają też blisko współpracować ze śmigłowcami AH-64E Apache Guardian, jakie są planowane do pozyskania. Black Hawki i Apache działają też we współpracy w amerykańskich brygadach lotnictwa bojowego.
Z nieoficjalnych informacji Defence24.pl wynika, że śmigłowce zostaną pozyskane w konfiguracji z uzbrojeniem, włącznie z ppk Hellfire i będą w pełni dostosowane do współdziałania z maszynami Apache Guardian.
KrzysiekS
Panowie "fachowcy" zgoda kongresu jest potrzebna na to za co zapłacił Rząd USA (opracowanie tego przez prywatna firmę dla USArmy) i przez to nabył prawa intelektualne do tego produktu. Jeżeli więc prywatna firma jaką jest LM jeżeli opracuje sama coś nowszego nawet lepszego (poza szczególnymi przypadkami ale to wyjątki) nie potrzebuje już zgody rządu USA i tyle w temacie.
Davien3
@KrzysiekS mylisz sie i to powaznie ale ok dam ci przyklad: raytheon czyli cywilna firma opracował radar AESA Phantom hawk jako swoja prywatna inicjatywe z przeznaczeniem na eksport i tez musiał uzyskac zgode Kongresu USA na sporzedaz go do Korei Płd choc radar powstał dla ich FA-50 I tyle w temacie S-70i jedynie dlatego mozna kupic poza FMS ze nie ma w nim nic co wymagaloby zgody Kongresu USA a same silniki czy kadłub sa tez dostepne w wersjach cywilnych
KrzysiekS
Davien3 Od kiedy BH był projektowany jako cywilny śmigłowiec? Tak S-70i posiada niektóre podzespoły starszych wersji czy nie tak wytrzymałe jak BH dla USArmy ale to nie oznacza że są to cywilne wersje. Dochodzi koszt\cena oraz brak zgody na eksport można je kupić po uzgodnieniu z producentem nie wszczynając długiej procedury zgody Rządu USA.
Davien3
@Krzysiek S S-70i czyli wersja eksportowa BH powstał jako okrojona ze wzytkiego co wymaga zgody Kongresu USA odmiana UH-60M przeznaczona do sprzedazy w programmie Direct Sale S-70M to powstała w Mielcu wersja cywilna S-70i Wersje cywilna ma tez zwykły UH-60 to S-70C Firehawk wiec o co ci własciwie biega bo nigdy nie pisałem ze S-70i to wersja cywilna??
KrzysiekS
Davien3 BH od początku był projektowany jako śmigłowiec pola walki. To że rząd USA zapłacił i przez to nabył prawa intelektualne za opracowanie lepszych przekładni itp. nie powoduje że BH stał się raptem śmigłowcem cywilnym. Nie czyni go również to że po zdemontowaniu niektórych części czy zastosowaniu starszych (lub opracowanych przez LM bez wkładu rządu) podzespołów raptem się nim staje (mimo że sprzedają go na rynek cywilny). Czy masz rację że podzespoły za które zapłacił rząd USA są lepsze pewnie tak ale dlatego potrzebna jest zgoda rządu i maszyna staje się droższa. Natomiast twierdzenie że jest to jakaś tragedia że kupujemy taniej (z częściami które pewnie zużyją się szybciej) tu bym już bym nie przesadzał z tym "rwaniem włosów z głowy"
Davien3
@KrzysiekS ale o co ci chodz? Wczesniej zarzucales ze pisze o S-70i jako o wersji cywilnej a teraz rozwodzisz sie zupełnie nie na temat? ale ok niech strace: S-70i to okrojona ze wszystkiego co wymaga zgody Kongresu USA wersja UH-60M i jest smigłowcem wojskowym S-70M to powstała w Mielcu cywilna wersja S-70i Cywilne wersje BH jak najbardziej istnieja nazywa sie S-70C Frehawk wiec moze odrób prace domowa, ok zamiast wypisywac takie teorie jak to zrobiłes.
Odyseus
Normalny kraj który posiada takie zakłady jak Świdnik po prostu zleca opracowanie śmigłowca takiego jakiego chce i po paru latach ma coś własnego , no ale my przecież Polsce żyjemy hehe
DIM1
@Odyseus. Nie wygłupiaj się. Czy słyszałeś coś, nadto przynajmniej kiedyś, o długości serii i jej wpływie na koszt jednostkowy ? Konkurencyjność ? Albo o kosztach skutecznego marketingu ? Wpływach na rynkach ?
Davien3
@Odyseus a jaki to smigłowiec opracował kiedykolwiek Świdnik poza leciutkim SW-4 i antycznym juz Sokołem?? ale rozumiem ze trzeba popluc na to co produkuja w Polsce.
Seb66
Mielec lata temu oferował WP uzbrojone "po zęby" BH. Wiadomo , nie są to UH ale miały ppk, i mnóstwo npr. MON ich nie chcial. Leonardo zaoferował WP przebudowę rodziny W3/Sokol (mamy ok 70) na Głuszca nawet ze Spike. MON ich nie chciał. Nowe- zakupione zostały wylacznie wersje nieuzbrojone. Przez 4 kadencje Sejmu NIE kupiliśmy ANI jednego uczciwie uzbrojonego śmigła. Ale MON utrzymywał ponad 200 STARYCH nieuzbrojonych śmigieł. Myślicie ze TERAZ przemyśleli i wiedzą CO robią, kupując po parę sztuk to tu, to tam?
Seb66
He he. Wybory, Wybory, Wybory. I nic więcej się TERAZ nie liczy.
DIM1
Rozumiem, że po pierwsze trzeba mieć co naprowadzać. Ale po drugie - czym to naprowadzać na cel ? Gdzie te tanie, masowe drony "o przeciętnym czasie życia 3 dni" ? Bo przecież nie śmigłowcami załogowymi ? Relatywnie duże i łakome jako cele, spadać będą jeszcze szybciej niż owe statystyczne drony na Ukrainie.
Al.S.
Sprawa jest prosta i klarowna. Dla wojsk aeromobilnych i specjalnych zamawiane są BH S70i w wersji Multi Mission. Dzielą one zespoły, w tym turbiny T700-GE701D z planowanymi AH64 Apache i posiadają kompatybilne systemy łączności. Jednym z zadań wojsk specjalnych jest naprowadzanie broni stand-off, kluczowe jest więc współdziałanie obu maszyn, a tutaj nic nie trzeba wzajemnie integrować, Jako śmigłowce uniwersalne, w tym uzbrojone, właśnie wchodzą AW149, których dostawy mają zacząć się w tym roku i trwać do 2029. Są produkowane w zakładach w Polsce przy współudziale polskich poddostawców, co nie tylko obniża koszty, ale zapewnia ciągłość serwisu. Jako najcięższe śmigłowce transportowe (u nas, bo są zaliczane do średnich) będą zamówione AW101, które są wyposażone w tylną rampę i będą bezpośrednimi następcami Mi8/17. Tylna rampa to podstawa dla szybkiego rozładunku dużych przewozów, co ma bezpośrednie przełożenie na przeżywalność. Caracale, nieposiadające rampy nie spełniają tego wymogu.
Wuc Naczelny
ALS dzięki za dobrą analizę.
Davien3
@AIS to pare sprostowań S-70i nie ma na pewno tych samych silników co AH-64E bo mimo ze sa to T700-GE-401D to ich FADEC pochodzi ze starszych C To samo dotyczy lacznosci, zwyczajnie nie moga miec tych samych systemów łacznosci jak Guardiany bo S-70i nie ma nic co wymaga zgody Kongresu USA na eksport AW149 nie dośc ze nie ma wersji uzbrojonej bo nigdy nie powstała to zostały kupione jako zastepstwo za Mi-2 Do tego w cenie tych Caracali. AW101 panie AIS mimo posiadania rampy maja mniejszy udźwig od tych Caracali do tego wytrzymałośc rampy musi byc odpowiednia a AW101 nigdy nie miały przewozic zadnych pojazdów bo maszyna powstała jkao śmigłowiec morski i na zwykły transportowiec jest za droga o czym bolesnie przekonali sie Brytyjczycy.
Al.S.
Nie wnikając w zawiłości wersji oprogramowania, turbiny S70i i AH64 są te same, a więc ten sam serwis, części zamienne i logistyka. Na zakup radia Raytheon MXF-4027 z S70i nie potrzebujemy zgody Kongresu, a jest dokładnie to samo co w UH60, zaglądnij do specyfikacji. Co do AW149 to może przenosić uzbrojenie na zewnętrznych pylonach i właśnie jest dla WP integrowany z pociskiem AGM-114 Hellfire. "W zastępstwie Mi2" nie oznacza, że będą to takie same małe śmigłowce, więc twoja uwaga jest nie na temat. Co do porównania ładowności Caracala z AW101, to jeśli cytujesz dane na Wikipedii, sprawdź czego dotyczą. 10,5 tony EW dotyczy wersji morskiej Merlin, EW transportowego AW101 to 8,6 tony (za Aerospace Tech), czyli jego masa użyteczna jest nieco większa od EC725. Niewiele, ale taka jest cena za dodatkową turbinę, oraz wzmocnienie kabiny, aby mogła posiadać tylną rampę. Caracal może posiadać lepszą relację EW do MTOW, cóż z tego, jeśli brak tylnej rampy uniemożliwia sprawny rozładunek.
StrateG
I to jest dobra decyzja - sprzęt z polskich zakładów, sprawdzona konstrukcja. Ultrahiperunifikatorzy oczywiście będą niezadowoleni, ale nie należy patrzeć na to, by zadowolić tych głupców, tylko patrzeć na interes państwa. W naszej sytuacji lekka dywersyfikacja jest wskazana.
gromek
I gdzie tu logika? S60 i AW149 to bardzo zblizone do siebie maszyny, nie mogli juz wziasc z 50-60 jednego typu (tak jak to od poczatku bylo planowane jeszcze z H225m)? po co placic za logistyke, symulatory, serwis, szkolenie itd za 2 rozne typy smiglowcow wykonujacych dokladnie te same zadania - bo tak to bedzie. morskie jeszcze rzadza sie innymi prawami ale po co armii oba: s60 i aw149?
Essex
Bo to jest zakup pod wyborcow. Mamy okres przedeyborczy, cieszmy sie ze nie ma u nas jeszcze z 5 firm mielibysmy worek roznosci bez skladu i ladu.
bezreklam
Polska szaleje. Oby ni ebylo jak w USa- ze 4..4 pkb na zbrojenia a kraj na granicy bankrctwa, drugowac dolary i zaprzczac sie. Co to oznacza? Zaporzczne panstwo z silna armia musi wywalac wojne inaczej przepadlo.
Weneda 1977
Uważasz, że niewola pod kacapami jest lepsza niż zadłużone państwo?
PszemcioPL
Bzdura. USA problemy budżetowe ma przez kryzys 2008. I idiotyczną politykę repów, którzy dociskali klasę średnią by pokryć koszty ulg podatkowych dla miliarderów. Ale za to klasa średnia i pracująca nie mają publicznej służby zdrowia, szkolnictwa wyższego ani nic :) USA dowaliły ulgi dla bogatych i dociskanie biednych.
Paweł P.
Jakiego bankructwa, wyjdź z piwnicy - dzisiaj byłem to w niby „parku rozrywki nr 1 w Europie”, obcokrajowcow, Polaków multum - wszędzie paragony, exchange itp. Kasa płynie strumieniami.
farfozel
Dobry pomysł
szon
MON zamawia Blackhowki. Mówi się też o Chinookach. Wygląda więc na to, że dublują wszystkie ważniejsze systemy uzbrojenia: -AW149 + AW101 i Blackhawk + Chinook -Abrams i K2 -Krab i K9 -Himars i Choonmo -F-16 + F-35 i FA-50 + prawdopodobnie KF-21 (PGZ chce wejść w ten program od 2026 roku, czyli od drugiego etapu rozwoju a zastrzegli, że zrobią to tylko jeśli MON je kupi) -Helfire i Brimstone -Javelin i Spike itd. Taka dywersyfikacja utrudni logistykę ale uchroni nas przed wywieraniem nacisków ze strony państw dostawców i paraliżem w razie wojny.
Davien3
@szon nic nie uchroni bo 90% z tego sprzetu uzywa komponentów z USA więc jak USA bedzie chciało to lezymy i kwiczymy a juz zaliczanie FA-50 jako pełnoprawnej maszyny bojowej swiadczy jedynie ze nawet nie wiesz co piszesz.
staryPolak
ludzie, myślcie trochę USA w godzinie W zacznie stwarzać problemy po to by wystraszyć WSZYSTKICH SWOICH SOJUSZNIKÓW na całym świecie?! Po czyms takim nawet Izrael będzie się dobijał do bram Pekinu.
szczebelek
Wszystko jest złe natomiast cudowna korweta rakietowa będąca patrolowcem, wieże bez ppk czy używane czołgi bez offsetu i zakupy drzwi od stodół oraz proc do opl były najlepszymi zakupami. 🤣🤣🤣
Davien3
@szczebelek istotnie te wszystkie zakupy Pisu co wymieniłes sa do kitu podobnie jak te nowe.
Szop85
Kupili śmigłowiec do szybkiego desantu dla kawalerii powietrznej .To całkiem inna maszyna AW-149 ma głównie przerzucać piechotę i zaopatrzenie dla małych oddziałów .W razie potrzeby udzielić wsparcia ogniowego. S 70 ma dokonywać desantów w warunkach zagrożenia ogniowego. Nie jest to wersja zubożona.Poprostu niektóre systemu USA zastępuje się innymi. UH 60 to wersja morska. Szwedzi nie dostaną żadnego offsetu nić nie będzie u nich produkowane .Dobry zakup.
Davien3
@szop nie wiesz nie pisz ale jak widac.... a dla twojej wiedzy s-70i to małpia wersja UH-60M pozbawiona wszystkiego na co potrzebna jest zgoda Kongresu USA. UH-60 to wersja ladowa morskie to SH-60 naucz sie na drugi raz, ok
K.
@Szop85 . Z założenia to wersja zubożona to wykastrowany M . Kiedy był wciskany do wojsk specjalnych był określany jako maszyna szkoleniowa na czas pokoju . To co mają i używają Amerykanie to inna liga . To są zakupy typowo polityczne , nie liczą się koszty , łatwość serwisu , dostępność operacyjna maszyn ( AW101) . Związki zawodowe a więc wyborcy mają być zadowoleni . Jaki mamy offset związany z zakupami w Mielcu ? Zakup Caracala zapewniał wymianę najstarszych maszyn i pakiet gospodarczy , co mamy z zakupów 149 , 101 i S70i ? Serwis ? Dlaczego Brytyjczycy oddali 101 do RN ?
PszemcioPL
Ech... I jeszcze AW101... Serio to się nie klei... IMHO już lepiej z workiem pokutnym iść do Paryża i wrócić do kontraktu na Caracale z produkcją w PL, a żeby osłodzić Francuzom to zamówienie 100 sztuk,
HusarzPolski
nie wiem ale sie wypowiem? ciezkie maszyny do wszystkiego. 3 producent - chociaz tylko montownia w Polsce. same minusy. dramat
Davien3
@husarz jak dla ciebie smigło o MTOW 11 ton jest ciezkie to jak nazwiesz kupione do wszystkiego AW101 oMTOW 15 ton do tego 2x ciezsze od Caracali?? reszty twoich pisowskich bredni nawet komentowac nie ma sensu.
K.
@HusarzPolski Produkcja silników , przekładni , elementów wirnika głównego to ,montaż ? To które z tych elementów powstaje w Polsce dla S70i , AW 149 lub 101 ?
Seb66
Szaleństwo zakupowe trwa. Za duże dla Policji S-70, potem "naście" AW149 "nie pies nie wydra" zamiast od razu iść w konkretną wersję uzbrojoną S-70 oferowaną już dawno wojsku. Ruchy zakupowe MON są jak "ruchy cząsteczek Browne'a"! Za wszystkim stoi beznadziejna polityka a nie potrzeby i plany oparte o jakieś plany. Obłęd trwa!
RAF
Seb66@ Polityczny to jest twój komentarz. Dzięki jednoczesnemu zakupowi Blackhawków i AW149 nasze wojsko szybciej otrzyma śmigłowce (oba znakomite). Będzie też praca w "polskich" zakładach i więcej pieniędzy zostanie w kraju.
X
Sukcesyyywnie wzmacniamy !, powiedział minister ;)
Hubert
Nie ma żadnego "obłędu". Istnieje on tylko w głowach ludzi chcących aby Rzeczpospolita Polska miała małą armię. Obecne zakupy są normalne i potrzebne dla armii państwa o populacji Kanady czy Arabii Saudyjskiej rozległego na 322 575 km2 powierzchni.
rukmavimana
Cały świat - jak tak dla przykładu: Szwecja - kupuje wypasione UH-60, PRAWDZIWE Black Hawki, tylko jedna biedna Polska kupuje te Bieda Hawki ogołocone ze wszystkiego co najcenniejsze, tylko po to by się podlizać Wielkiemu Bratu i zaspokoić związkowców z Mielca. A już to, że nasi Specjalsi latają na k0mercyjnej wersji - choć ponoć sprzęt dla nich ma być NAJLEPSZY - to już jakiś żart i sabotaż.
Davien3
@rukmavimana dla sił Specjalnych kupiono wojskowe S-70i a nie cywilne S-70M ale rzeczywiscie sa "troche" gołe bo to standard zwykłych transportowców.
Krab
Niech mi ktoś wytłumaczy bo to się kupy nie trzyma. Dlaczego kupujemy dwa typy śmigłowców AW149 i Black Hawk które są w tej samej klasie, które właściwości są bardzo podobne. A na wschodzie od tego się odchodzi ze względów finansowych. Utrzymywanie różnych typów śmigłowców o tych samych właściwościach jest dużo bardziej kosztowne niż mając jeden typ śmigłowca w większej liczbie.
zibi
niedługo wybory a w obydwu zakładach są związki zawodowe, cena poparcia a nie interesu wojska....
Davien3
@Krab poniewaz Błaszczak w szale zakupów psotanowił uszczęsliwic Włochów kupujac średnie AW149 jako zastepstwo za ponad 2x lzejsze Mi-2 do tego w cenie podobno za drogich Caracali a majace moze 1/5 ich mozliwosci:))
KrzysiekS
To słuszna decyzja S-70M/S-70i Black Hawk tzw. „Battlehawk” to różne wykorzystanie tego śmigłowca. Tak niektórzy powiedzą że to nie najnowsza wersja BH ale liczy się koszt/efekt i według mnie to dobry zakup. To nie koniec śmigłowców bojowych czy tez czołgów zmieniają się tylko warunki ich użycia miejmy nadzieję że ludzie którzy będą o tym decydować zrobią to z głową i nowoczesnymi warunkami pola walki.
Davien3
@Krzysiek S-70M to cywilna wersja S-70i natomiast " Battlehawk" to zestawy modernizacyjne dla dowolnego UH-60 to co my opracowalismy to nawet koło prawdziwego Battlehawka nie stało. Zakup dobry bo trzeba w końcu czyms zastapic te Mi-8 a S-70i jest i tak lepszy od AW149 czy Sokołów Tylko po co w takim razie kupiono 22 AW101?
zibi
Ile krajów kupiło Battlehawki?
Davien3
@zibi Żaden kraj nie kupił " Battlehawka" choc podobne maszyny tylko lepsze posiada i USA i Kolumbia
raf4
Ehh....było kupić 50 H225M jak Węgrzy i już byłyby w komplecie...co do tych zakupów aw101 149 i s70i to sprawa dla NIK i prokuratury....jedynie co to ktoś w WP jest kumaty bo ratuje nasza kasę choć trochę bo wymusił na tych wszystkich smiglach silniki z jednej rodziny jak dobrze pamiętam T700 ;)
Davien3
@raf4 AW149 nie sa napedzane T700 podobnie jak AW101 ale ich cywilna odmiana CT7 albo RTM232 Co do Caracali pełna zgoda
LMed
Hmmm... Jakie, jakie smiglaki by tu kupić jeszcze?
wert
jankesi przeznaczają swoją kasę na rozbudowę Lublinca. Resztę można sobie dopowiedzieć. Tzw "biedahawki" będą w pełni kompatybilne z jankeskimi śmigłami. Integracja
Weneda 1977
Wolał bym wersję (M) ale lepsze to niż nic przez kilka dekad.
Dudley
Chyba coś się tobie pomyliło, o ile się nie mylę Polska nie jest jeszcze jednym ze stanów USA. Kasa na śmigła pochodzą wiec od polskich podatników nie amerykańskich. Chyba że wiesz coś na temat zewnętrznego finansowania tych zakupów z budżetu Pentagonu?
Davien3
@wert łgarowie S-70i nie bedzie nigdy kompatybilny nawet z UH-60M którego jest małpią okrojona wersja a co dopiero mówic o nowszych BH
Pucin:)
I jeszcze 16-18 szt ciężkiego transportowego Ch-47 Chinook i wszystko w komplecie!!!! :) Szkoda, że tylko 20 szt S-70i Black Hawk - przydałoby się drugie tyle!!!! :)
HusarzPolski
Świetna informacja. Kolejny dobry ruch!!!
raf4
cos mi umknelo maily przeciez byc AW101 22szt. a teraz jednak S70i? jak uslyszeli cene za 20 AW101 to chyba szczena opadla ;) co do oceny szkoda pisac ....ale chociaz silniki sa z jednej rodziny T700 wiec jakos logistyka i serwis ogarnie....
PPPM
Super wiadomość, ale od razu i refleksja....po co w takim razie kupowane są 32 helikoptery z Włoch? Nie lepiej od razu złożyć większe zamówienie na śmigłowce jednego typu?
Weneda 1977
Też się zastanawiam, może Jankesi słono chcieli i trzeba było pokazać, że możemy ich olać? Zakupy w Korei i innych krajach to przykład.
gregorx
Oczywiście ale związkowcy ze Świdnika swoje wywalczyli...
WaldK
trzeba wszystkie sroki za ogony trzymac bo jesli jedna sie na nas wyprozni to inne zostana. a ze to kosztowne, trudno, nastepne dwa pololenia sobie zaplaca. nas i tak juz nie bedzie. Żadna z partii mimo wplat z budzetu nie ma marnych kilku milionow zeby stworzyc z prawdziwego zdarzenia think tank jaki adenauera mamj niemcy aby promowac polska kulture i polityke na wschodzie i budowac wplywy polityczne przez ksztalcenie np mlodych bialorusinow lub rosjan i ukraincow a w glowach im zelastwo ktore pierwszy najtanszy dron chniski zlikwiduje. ja tych rzadzacych nie pojmuje ze maja takie deficyty umyslowe. mozgi powysychaly na frytki.