Ukraina uderza w głąb Rosji. Rakietowa zmiana Trumpa [AKTUALIZACJA]

AKTUALIZACJA 18:15 Sztab Generalny Ukrainy poinformował, że przeprowadzono z powodzeniem uderzenie na cele wojskowe na terenie Rosji za pomocą pocisków taktycznych ATACMS. Oznacza to, że w uderzeniu użyto amerykańskich rakiet taktycznych, jakie Kijów posiada w większej liczbie od 2024 roku. Chodzi o pociski w wariancie z donośnością 300 km, małą partię starszych M39 z donośnością 165 km. Po ich przekazaniu w pierwszej połowie administracja Joe Bidena długo wahała się, czy wyrazić zgodę na uderzenia na cele w Rosji, ale w końcu zaaprobowano to w listopadzie (uderzenia prowadzono na składy amunicji i stanowiska obrony powietrznej) - przez ten czas Rosjanie zdołali przebazować poza ich zasięg swoje bombowce taktyczne Su-34. Od zmiany administracji USA nie było jednak szerszych informacji o uderzeniach ATACMS na terenie Rosji, pojawiały się doniesienia o wprowadzanych ponownie ograniczeniach. Najwyraźniej jednak - być może po przerwie takie uderzenia są i mają być prowadzone. Pociski ATACMS mogą być odpalane z wyrzutni HIMARS (jedna w kontenerze startowym) bądź MLRS. Ukraina mogła użyć pocisków albo ze starych zapasów, albo w ramach dostaw z programu PURL, finansowanego przez europejskich członków NATO.

Wcześniejsze doniesienia, przekazywane między innymi przez kanał Fighterbomber, mówiły o zestrzeleniu tych pocisków, są trudne do zweryfikowania, choć w sieci pojawiają się nagrania mogące świadczyć o działaniu obrony powietrznej. Gdyby faktycznie Woroneż został ostrzelany za pomocą pocisków balistycznych, mogłyby to być pociski Grom-2 albo amerykańskie ATACMS. Lżejsze systemy rakietowe, jakie ma lub posiadała Ukraina, jak amerykańskie GMLRS (odpalane z wyrzutni wieloprowadnicowych) czy używane na początku pełnoskalowej wojny i w zdecydowanej większości zużyte rakiety taktyczne Toczka-U, mają mniejszy zasięg, odpowiednio około 85 km i 120 km.

Ukraiński program balistyczny

Wcześniejsze doniesienia są dobrym momentem, by przypomnieć specyfikę programu rakietowego Ukrainy. Kijów od dawna informował o prowadzeniu prac nad pociskami balistycznymi typu Grom-2/Sapsan, a w tym roku miały one po raz pierwszy zostać użyte bojowo. Otwartą kwestią jest to, czy miało to miejsce obecnie w Woroneżu, czy też użyto innych środków rażenia; nie są znane też efekty uderzenia. Trzeba jednak pamiętać, że Rosja modernizuje swoją obronę powietrzną w oparciu o doświadczenia bojowe i po dotkliwych stratach z 2023 i 2024 roku, zadanych pociskami ATACMS, mogła dostosować swoje systemy obrony powietrznej do skuteczniejszej walki z tego rodzaju celami.

Grom-2/Sapsan to ukraiński system rakiet balistycznych opracowywany przez firmy KB Pivdenne i PA Pivdenmash w celu zastąpienia wyrzutni Toczka-U w ukraińskiej armii oraz sprzedaży eksportowej (Grom-2). System został oparty na podwoziu samochodu ciężarowego 10x10 opracowanego przez Charkowskie Zakłady Sprzętu Transportowego i Charkowskie Zakłady im. Morozowa we współpracy z białoruskim koncernem MZKT. Osadzono na nim dwie wyrzutnie pocisków balistycznych, które po wystrzeleniu mogłyby, według założeń, razić cele na dystansie 500 km (w przypadku eksportowej wersji Grom-2 wartość ta malała do 280-300 km). Sama rakieta o masie 4300 kg miała przenosić głowicę o masie do 480 kg. System naprowadzania łączy pozycjonowanie INS/GPS z optoelektroniczną lub radarową identyfikacją celu. Masa pojazdu wraz z dwiema załadowanymi wyrzutniami według producentów wynosi ponad 20 ton.