70 pocisków JASSM-ER dla polskich F-16. Zgoda Departamentu Stanu

Zgodnie z komunikatem agencji DSCA potencjalny kontrakt miałby objąć 70 pocisków AGM-158B JASSM-ER, a także systemy przeznaczone do prób w locie (w tym m.in. odpaleń, jak i przenoszenia pocisków tego typu). Polska miałaby otrzymać też symulatory pocisków AGM-158B. Ewentualny kontrakt ma obejmować również prace integracyjne – w tym z polskimi myśliwcami F-16, przekazanie pakietu wsparcia technicznego, logistycznego, czy wyposażenia do testów.

Maksymalna szacowana wartość programu została określona na 200 mln dolarów, przy czym wcześniej informowano, że Polska może być zainteresowana zakupem 40 pocisków JASSM w wariancie dalekiego zasięgu. Należy pamiętać, że dokument FMS podaje maksymalne kwoty i liczby uzbrojenia, na jakie wyrażono zgodę. Jak podkreślił szef Inspektoratu Uzbrojenia MON gen. bryg. Adam Duda, "do końca roku ta umowa będzie zawarta". 

Amerykanie podkreślają, że sprzedaż pocisków przyczyni się do spełnienia celów polityki zagranicznej i bezpieczeństwa USA poprzez wsparcie sojusznika NATO. „Polska nadal jest ważną siłą dla politycznej stabilności i rozwoju ekonomicznego w środkowej Europie” – czytamy w komunikacie.

Władze USA wskazują również, że pociski JASSM-ER pomogą Polsce zwalczać potencjalne zagrożenia ze strony „obecnych i przyszłych” naziemnych i powietrznych systemów uzbrojenia. Mowa tu zapewne np. o rakietowych środkach rażenia dalekiego zasięgu, stopniowo rozmieszczanych w Obwodzie Kaliningradzkim.

Agencja DSCA zwraca uwagę, że modernizacja pozwoli na rozszerzenie polskich zdolności uderzeniowych powietrze-ziemia, a także wzmocnienie odstraszania „regionalnych zagrożeń” i zwiększenie możliwości obrony terytorium kraju przez Polskę.

Głównym wykonawcą kontraktu na pociski JASSM-ER ma być Lockheed Martin. Formalnie notyfikacja agencji DSCA nie oznacza jeszcze zawarcia kontraktu - zgodę na transakcję musi jeszcze wyrazić Kongres, ale w obecnej sytuacji wydaje się to bardzo prawdopodobne.

"Do końca roku ta umowa będzie zawarta (...) To jest tylko informacja, że Departament Stanu przesłał do Kongresu notyfikację. Teraz kongresmeni mają 14 dni, by ewentualnie zgłosić zastrzeżenia. Jeśli nie, to wtedy 14 grudnia zostaniemy poinformowani, że nie ma przeciwskazań do zawarcia umowy.

W 2014 roku Polska zamówiła 40 pocisków JASSM w odmianie AGM-158A wraz z pakietem modernizacyjnym dla myśliwców F-16C/D. Obecnie dokonywany jest następny krok, gdyż pociski AGM-158B JASSM-ER charakteryzują się zasięgiem ponad 900 km (w porównaniu do około 370 km dla AGM-158A). Zainteresowanie zakupem pocisków o zwiększonym zasięgu sygnalizował jeszcze w trakcie sprawowania funkcji szef poprzedniego kierownictwa MON Tomasz Siemoniak.

Pociski JASSM są naprowadzane za pomocą systemu INS/GPS, a w ostatniej fazie – termowizyjnego układu naprowadzania. Są przeznaczone do precyzyjnego rażenia celów o istotnym znaczeniu, w tym punktów umocnionych czy elementów systemu obrony powietrznej potencjalnego przeciwnika.

Obecnie pociski JASSM-ER są zintegrowane z bombowcami B-1B, w USAF mają też być przenoszone m.in. na maszynach B-52H, F-15E Strike Eagle i F-16 Fighting Falcon. Biorąc pod uwagę, że integracja z F-16 nie jest priorytetem USAF, Polska może stać się pierwszym użytkownikiem pocisków w odmianie dalekiego zasięgu na F-16 w ogóle, a niemal na pewno będzie pierwszym zagranicznym nabywcą JASSM-ER. Pociski AGM-158A zostały bowiem sprzedane również Australii i Finlandii (na myśliwce F/A-18A/B oraz F/A-18C/D Hornet).

Wyrażenie zgody na zakup pocisków JASSM-ER przez Polskę stanowi dowód zaufania do naszego kraju przez władze USA. Zakup 70 pocisków umożliwi wzmocnienie potencjału odstraszania polskich Sił Powietrznych i zwiększenie wiarygodności Polski w ramach NATO. Planowane są również inne zakupy uzbrojenia dla F-16, w tym pocisków przeciwradiolokacyjnych.

Z drugiej strony należy pamiętać, że zdolności odstraszania muszą być budowane w sposób kompleksowy – w powiązaniu z odpowiednim systemem dowodzenia i rozpoznania, oraz systemami rakietowymi ziemia-ziemia i ziemia-powietrze (w tym przeznaczonymi do zwalczania wrogich pocisków balistycznych i manewrujących).