Sprzęt rozpoznawczy dla artylerzystów

Przedmiotem umowy jest dostawa 40 kompletów Artyleryjskich Przyrządów Dalmierczo-Rozpoznawczych (APDR) wraz z pakietem szkoleniowym. Wartość umowy wynosi 59,2 mln złotych brutto, a dostawy zostaną zrealizowane w 2023 r.

Zamówienie dotyczy kolejnej już partii przyrządów, które posłużą do doposażenia Artyleryjskich Wozów Rozpoznawczych (AWR), wchodzących w skład kompanijnych modułów ogniowych RAK.

Artyleryjski Przyrząd Dalmierczo-Rozpoznawczy (APDR) to urządzenie przeznaczone do obserwacji, wykrywania, rozpoznawania, identyfikowania, lokalizowania i oznaczania współrzędnych celów przez wysuniętych obserwatorów oraz jednostki kontroli powietrznej, jak również inne oddziały wojskowe, w dzień i w nocy.

Główne funkcje przyrządu to dokładny pomiar kątów poziomych i pionowych oraz przetwarzanie danych celu. W skład jednego kompletu wchodzą wytwarzane przez grupę Safran: dalmierz laserowy Vector 23 ST, goniometr-żyroskop Sterna TNF, wielofunkcyjna lornetka termalna JIM LR ST oraz statyw SST 100-2.

APDR są kompatybilne ze zautomatyzowanym zestawem kierowania ogniem Topaz Ich konfiguracja umożliwia transmisję danych w trybie automatycznym i nieautomatycznym (poprzez specjalnie opracowane interfejsy) do zautomatyzowanych systemów rozpoznania, dowodzenia i kierowania ogniem wykorzystywanych w Wojskach Rakietowych i Artylerii, w sieci radiowej i przewodowej.

Grupa Safran

Powstała w 2005 roku grupa Safran to wiodący, międzynarodowy holding oferujący produkty wysokich technologii z trzema głównymi gałęziami biznesu: lotnictwo, astronautyka, obronność i bezpieczeństwo. Działająca na całym świecie Grupa zatrudnia 69 000 pracowników w ponad 50 krajach.

Safran oferuje dzisiejszym siłom zbrojnym duży wybór urządzeń optoelektronicznych (optronika), nawigacji i systemów optycznych oraz sprzętu do stosowania w powietrzu, na lądzie i morzu.

Jedną z firm oferujących optoelektronikę w ramach grupy Safran jest szwajcarska Vectronix AG, założona w 1921 roku w miejscowości Heerbrugg, gdzie nadal prowadzi swoją działalność. Od początku istnienia Vectronix był producentem przyrządów, urządzeń optycznych i pomiarowych. W 2003 roku firma stała się częścią grupy Sagem i wraz z nią w 2005 roku trafiła pod skrzydła Safrana.

Z kolei firma Sagem (Société d'Applications Générales de l'Electricité et de la Mécanique), założona w 1924 r. w Paryżu przez Marcela Môme, to jedna z większych firm francuskich, działająca zarówno na rynku cywilnym, jak i obronnym. Jest europejskim liderem w rozwiązaniach z zakresu optoelektroniki, awioniki (światowy lider w awionice dla śmigłowców), elektroniki i oprogramowania zabezpieczającego. Sagem projektuje i produkuje taktyczne latające bezzałogowce. Firma ta jest również głównym wykonawcą francuskiego programu żołnierza przyszłości – Felin, a we współpracy z EADS została również wybrana do realizacji szwajcarskiego programu żołnierza przyszłości – IMESS.

JIM LR

Producent wielofunkcyjnej lornetki termowizyjnej JIM LR ST jest francuski Sagem należący do grupy Safran, która została wprowadzona na wyposażenie wielu armii państw krajów NATO (m.in. w programie żołnierza przyszłości – FELLIN). Wielofunkcyjne lornetki termowizyjne JIM LR (Long-Range) firmy Sagem są dobrze znane również polskim użytkownikom. W sumie na całym świecie sprzedano ponad 6 tys. tych lornetek. Urządzenie to łączy w sobie sześć różnych funkcji:

• kanał dzienny (CCD),
• kanał nocny (IR),
• magnetyczny kompas cyfrowy (Digital-Magnetic Compass),
• dalmierz laserowy,
• GPS,
• laserowy wskaźnik celu.

Dodatkowo za pomocą JIM można wykonywać zdjęcia, filmy, które można zapisywać na wewnętrznej pamięci (podobnie jak i dane 10 celów) lub za pośrednictwem gniazd analogowego i cyfrowego oraz portu USB na zewnętrznych nośnikach.

Nową funkcją lornetki JIM jest możliwość dokonania fuzji/nałożenia obrazów z kanału dziennego i nocnego oraz ich jednoczesnego wyświetlania, jeden pod drugim, na ekranie urządzenia. W urządzeniu zastosowano również nowy algorytm poprawiający rozdzielczość obrazu – BLADE (Better Local Area Details Enhancement).

Z kolei w przypadku JIM UC dodatkowymi zaletami urządzenia, poza wymienionymi wyżej, jest dzięki wykorzystaniu niechłodzonej matrycy, cichsza praca, dłuższy czas działania oraz znacznie krótszy czas przygotowania lornetki do pracy (niemal od razu po włączeniu jest gotowa do użycia). Ze względu jednak na wykorzystanie niechłodzonej matrycy nieznacznemu pogorszeniu uległy parametry obserwacyjne. I tak w trybie dziennym dla celu wielkości człowieka, parametry te w przypadku JIM LR wynoszą: detekcja – 5350 m, rozpoznanie – 1800 m, identyfikacja – 950 m. Dla kanału IR zasięg detekcji wynosi dla modelu LR do 3,5 km. Masa urządzenia bez baterii to ok 2,8 kg.

Lornetki JIM mogą być obsługiwane za pomocą systemu zdalnego sterowania ROS II (Remote Operating System), którego starsza wersja znajduje się na wyposażeniu naszej armii. Zdalne sterowanie może odbywać się przewodowo (kabel o dł. 25 m) lub bezprzewodowo na dystansie od 0,5 do 1 km. Autonomiczność systemu zdalnego sterowania wynosi do 24 godzin.

Sterna

Jednym z ciekawszych elementów zamówionych APDR jest urządzenie Sterna firmy Vectronix. Jest to niemagnetyczny, precyzyjny system lokalizacji celów – PTLS (Non-Magnetic, Precision Target Location System). Jak wszystkie urządzenia tego producenta, również to wyróżniają trzy główne cechy: małe wymiary, niska waga oraz niskie zużycie energii.

Sterna umożliwia precyzyjną lokalizację oraz określenie koordynatów celu niezależnie od warunków klimatycznych, pory dnia i nocy, czy zakłóceń pola magnetycznego. W urządzeniu tym do wyznaczania północy służy żyroskop rezonansowy wykorzystujący efekt Coriolisa (czas orientacji w terenie poniżej 120 s). Nie jest więc konieczne użycie żadnych zewnętrznych urządzeń: GPS, kompas/busola czy klasycznych metod (np. na podstawie gwiazd) do wyznaczania północy.

Dzięki temu Sterna jest odporna na wszelkiego typu zakłócenia pola magnetycznego Ziemi (przedmioty metalowe, urządzenia emitujące pole/fale elektromagnetyczne) i może skutecznie pracować zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków. Dodatkowo może być wykorzystane do pomiaru odległości za pomocą dalmierza laserowego (pomiar odległości od 5 do 25 000 m w zależności od modelu) oraz do prowadzenia obserwacji w dzień i w nocy dzięki możliwości instalacji, za pomocą szybkozłącza/szyny wymiany danych, różnego rodzaju wielofunkcyjnych lornetek (Moskito, Vector czy JIM).

Interfejs użytkownika jest bardzo bogaty i umożliwia nie tylko wyświetlenie danych dotyczących orientacji w terenie, czy namierzanego celu, ale również informuje o wszelkich awariach i błędach w postaci komunikatów oraz wskaźnika serwisowego, a także pozwala np. na ustawienie bezpiecznej odległości w celu uniknięcia tzw. friendly fire. Urządzenie posiada również funkcję autodiagnostyki uruchamianą automatycznie lub na żądanie użytkownika. Sterna jest zasilana czterama bateriami CR123A, które umożliwiają pracę do 72 godzin (50 ustaleń pozycji, 500 pomiarów).

Współpraca: Mateusz Multarzyński