Norweskie systemy przeciwlotnicze na ćwiczeniach NATO

Podczas odbywających się w dniach 3-25 maja NATO-wskich ćwiczeń Formidable Shield 2025 wykorzystano wiele rodzajów uzbrojenia w ramach odgrywania kilku typów scenariuszy. Wśród nich znalazły się systemy obrony przeciwlotniczej NOMADS oraz NASAMS od koncernu Kongsberg, które rozlokowano u wybrzeży wyspy Andøya. Posłużyły one do odegrania scenariuszy z użyciem pocisków ziemia-powietrze. Miały one być wspierane system artylerii rakietowej HIMARS. Tym samym była to kolejna okazja do ich promocji przed państwami Sojuszu (i nie tylko).

Obie te konstrukcje w ostatnich miesiącach cieszą się coraz większym zainteresowaniem, które jest potęgowane zwłaszcza przez wojnę na Ukrainie. Zwłaszcza mowa tutaj o systemie NASAMS, który kupiła/dokupiła m.in. Litwa, Hiszpania oraz Norwegia, a pozyskanie jego planuje m.in. Dania. Obok tego stale pozyskiwane są jego elementy w ramach wspierania Ukrainy. W przypadku NOMADS-a jego premiera miała zaledwie rok temu… a już na zakup zdecydowała się Holandia oraz Norwegia, zaś Niemcy mają rozważać ich kupienie na potrzeby wsparcia Ukrainy.

NASAMS to rakietowy system przeciwlotniczy średniego zasięgu, opracowany przez amerykańską firmę Raytheon oraz norweski koncern Kongsberg. System ten umożliwia neutralizowanie celów powietrznych znajdujących się w odległości do około 25 km przy użyciu pocisków AIM-120 AMRAAM, lub ponad 40 km przy zastosowaniu wariantu AMRAAM-ER (w jego najnowszej wersji zasięg rażenia został zwiększony do nawet 80 km). Oba typy pocisków wyposażone są w aktywną głowicę radiolokacyjną. NASAMS jest także zintegrowany z pociskami krótkiego zasięgu naprowadzanymi termicznie, takimi jak AIM-9X Sidewinder. System występuje w dwóch wersjach: stacjonarnej oraz mobilnej, montowanej na wielozadaniowych, opancerzonych pojazdach Humvee. (w Australii na pojeździe Thales Hawkei). Jest on obecnie wykorzystywany przez takie kraje jak m.in. Norwegia, Litwa, Ukraina, Hiszpania, Australia, Finlandia, Węgry czy Holandia.

NOMADS to samobieżny rakietowy system obrony powietrznej krótkiego zasięgu opracowany przez firmą Kongsberg i zaprezentowany po raz pierwszy na targach Eurosatory 2024. Konstrukcja ta wykorzystuje elementy systemu przeciwlotniczego NASAMS, takie jak elementy odpowiedzialne za dowodzenie i kontrolę, pocisk rakietowy IRIS-T (niedługo ma zostać zintegrowany także z AIM-9X) oraz radar AESA (z funkcją IFF). NOMADS powstał we współpracy koncernu Kongsberg, Sił Zbrojnych Norwegii oraz tamtejszej Agencji ds. Materiałów Obronnych. Jego zadaniem będzie ochrona przemieszczających się oraz stacjonujących w pobliżu frontu wojsk przed różnego typu środkami napadu powietrznego.

Podwozie systemu stanowi uniwersalna gąsienicowa platforma ACSV G5 (norweskie określenie na pojazd PMMC G5 opracowany przez niemiecką firmę FFG). Jednostka napędowa pojazdu to silnik wysokoprężny MTU 6V199 TE21 o mocy 580 KM, pozwalający na rozpędzenie ważącego około 29 ton pojazdu do 74 km/h. Do samoobrony wóz otrzymał zdalnie sterowany moduł uzbrojenia z wielkokalibrowym karabinem maszynowy M2HB kal. 12,7 mm.