Posłowie Koalicji Obywatelskiej o modernizacji Sił Zbrojnych RP. Debata w Senacie

Debatę rozpoczął przewodniczący klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej Borys Budka. „Rzeczowo i merytorycznie chcemy porozmawiać o wyzwaniach. Pokazać także zaniechania w sprawie zakupu i modernizacji" – podkreślił. W debacie głos zabierali, w różnych aspektach dyskusji, poszczególni posłowie KO, a także były szef Huty Stalowa Wola, Krzysztof Trofiniak. Pierwszy głos zabrał były wiceszef MON, Czesław Mroczek.

„Mamy świadomość tego jak w trudnym momencie się znajdujemy. Waży się to czy międzynarodowy porządek prawny, który znamy zostanie zniszczony. Czy też zwycięży argument siły. Chcemy odnieść się do tego jak przebiegają prace nad wzmocnieniem naszych Sił Zbrojnych" – podkreślił i przekazał głos kolejnemu prelegentowi. Był szef MON, Tomasz Siemoniak, ogólnie zarysował swoją ocenę obecnego kursu Ministerstwa Obrony Narodowej.

„Sprawy modernizacji są w centrum uwagi opinii publicznej. Po 24 lutego, po napaści Rosji na Ukrainę, te kwestie stały się sprawami krytycznymi. Nie ma dnia, nie ma tygodnia, by nie docierały do nas informacje o zakupach wojskowych. Jako największy klub opozycyjny chcieliśmy się odnieść do tego co się dzieje. Mamy za sobą 7 lat zaniechań. Wstrzymanej modernizacji. Została ona przez ekspertów dowcipnie nazwana „modernizacją homeopatyczną", ponieważ więcej było mówienia a mniej czynów. Po 24 lutego mamy do czynienia z gorączką zapowiedzi, gorączką zakupów (...) Chcieliśmy by w modernizacji był słuchany głos parlamentu, głos opozycji. Pomijany jest polski przemysł. Z tego powodu jest w złym stanie (...) Oczekujemy od rządu dialogu z opozycją" – podkreślił Tomasz Siemoniak, były szef MON.

Posłowie KO byli zgodnie co do tego, że należy popierać takie działania rządu jak ustawa o obronie Ojczyzny. Rozbieżność między władzą, a opozycją, w tym wypadku dotyczy tego jak są przeprowadzane zakupy – w zasadzie każdy z prelegentów krytykował zakupy bez przetargu.

„Praktyka MON zakupów bez przetargu. To, że polski minister ogłasza to na konferencji, osłabia pozycję Polski w negocjacjach" – podkreślał uczestniczący w debacie poseł Paweł Poncyljusz. „To brzmi jak opowieści fantasy, ale był taki czas że sprzęt wojskowy kupowano z przetargów" – wtórowała mu poseł Joanna Kluzik-Rostkowska.

Choć zapowiadano, że uczestnicy debaty będą krytykowali porozumienie o zakupach zbrojeniowych w Korei Południowej to głosy w tej sprawie nie były wcale tak ostre. Były prezes Huty Stalowa Wola przypomniał choćby sprawę podwozia w Krabie.

„Po zawieszeniu program Krab w 2002 r. - w 2008 wróciliśmy do niego (...) W 2014 r. zapadła decyzja o wymianie podwozia. Sam uczestniczyłem w negocjowaniu tego kontraktu. Rok 2014 r. to czas umowy z Koreą Południową na podwozie. W latach 2015-2016 nowa haubica na nowym podwoziu przeszła wszystkie testy pozytywnie" – podkreślił były szef HSW.

Co ciekawe zakup koreańskich samolotów pochwalił uczestniczący w debacie poseł Maciej Lasek. „Migi jak najszybciej powinniśmy wymienić (...) w takim kontekście zakup nowego samolotu należy ocenić umiarkowanie pozytywnie (...) FA-50 to nie jest taki zły samolot. Można go zintegrować z naszą armią (...) Uratuje bazy lotnicze, które używały Su-22 (...) Ukraina pokazała, że taki samolot się przyda. Lekki samolot wsparcia pola walki. Rozwinie także możliwości szkolno-treningowe dla przyszłych pilotów F-35" – podkreślił poseł Lasek. Czy jego zdaniem zakup FA-50 ma jakieś minusy? „Minusem jest mała liczba użytkowników. Nie wiemy jak sprawdzi się w Polsce" – dodał.

Uczestnicy debaty chwalili kierunek zakupów jak w przypadku HIMARS-ów, które oceniają jako bardzo dobry system. Krytyka sprowadzała się do kupowania broni „z półki", bez przetargowego trybu. W debacie wrócono także do sprawy niedoszłego zakupu francuskich śmigłowców H225M Caracal. Jako, że miał to być flagowy zakup z czasów rządu PO-PSL, brak Caracali w Wojsku Polskim był mocno krytykowany w czasie debaty.