Po kontroli w resorcie obrony NIK zawiadomiła prokuraturę

Jak poinformowała rzeczniczka NIK Ksenia Maćczak, Izba złożyła zawiadomienie do prokuratury w związku z ustaleniami kontroli "Współpraca Ministerstwa Obrony Narodowej z organizacjami proobronnymi". Resort informował w grudniu 2018 r., że złożył zastrzeżenia do ustaleń z tej kontroli.

Zawiadomienie zostało skierowane do Prokuratury Rejonowej Warszawa-Śródmieście w grudniu 2018 r. – Zawiadomienie dotyczy ustaleń z kontroli przeprowadzonej w Stowarzyszeniu "Fideles et Instructi Armis – Wierni w Gotowości Pod Bronią" i opisuje możliwość popełnienia przestępstw związanych z wykonywaniem przez stowarzyszenie zadań zleconych przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Na realizację tych zadań stowarzyszenie otrzymało z MON publiczne środki finansowe – poinformowała rzeczniczka NIK.

Jak dodała, podstawą zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez stowarzyszenie były ustalenia dotyczące m.in. pobierania opłat od uczestników szkoleń i niewykazywanie tych kwot w sprawozdaniach, a tym samym pobieranie dotacji z MON w nadmiernej wysokości, a także wprowadzenia w błąd Rady Rodziców Stowarzyszenia, co do kosztów szkolenia strzeleckiego dla uczniów i wysokości dotacji otrzymanej z MON. W wyniku tego uzyskano nieuzasadniony dochód w postaci wpłaty od rodziców ponad 20 tys. zł.

Wśród podstaw zawiadomienia NIK wymieniło także wykazanie przez Stowarzyszenie 11 osób jako uczestników dwóch różnych szkoleń, odbywających się w tym samym dniu, w miejscowościach oddalonych od siebie o ponad 300 km, a tym samym wprowadzenie w błąd odnośnie liczby osób uczestniczących w szkoleniu i pobranie dotacji w nadmiernej wysokości.

Z informacji otrzymanej z NIK wynika, że zawiadomienie dotyczy art. 286 par. 1 Kodeksu karnego, czyli oszustwa. Wspomniany artykuł mówi: "Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8".

W zawiadomieniu NIK przywołuje też 271 par. 1 Kodeksu karnego, a więc przestępstwo poświadczenia nieprawdy. Ten artykuł mówi, że "funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5". W zawiadomieniu mowa też o paragrafie 3 tego samego artykułu Kk, który mówi, że "jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w par. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8".

W informacjach pokontrolnych NIK można przeczytać, że Stowarzyszenie FIA na realizację zadań zleconych przez Ministra ON, otrzymało dotacje w wysokości: 10,3 tys. zł w 2014 r. (1 zadanie), ponad 111 tys. w 2015 r. (5 zadań) i 1,1 mln zł w 2016 r. (12 zadań). Oznacza to dziesięciokrotny wzrost dotacji rok do roku dla Stowarzyszenie "FIA" w kontrolowanym okresie.

NIK przypomina też, że w marcu 2015 r. powstała Federacja Organizacji Proobronnych (FOP). Do Zarządu Federacji weszli zarówno przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej, jak i organizacji proobronnych.

– Członkami Zarządu FOP zostali m.in. pracownicy Biura do Spraw Proobronnych (MON – przyp. red.) – Szef Zespołu ds. Kontaktów z Organizacjami Proobronnymi i Szef Zespołu do Spraw Szkolenia Biura do Spraw Proobronnych, a jednym z wiceprezesów FOP został prezes "FIA". Zarówno Szef Zespołu ds. Kontaktów z Organizacjami Proobronnymi, jak i jego podwładny uczestniczyli w pracach Komisji do Spraw Zlecania Zadań Publicznych w Zakresie Obronności, która decydowała o udzielaniu dotacji (z MON – przyp. red.) m.in. dla Stowarzyszenia "FIA" – wynika z ustaleń NIK.

– Doprowadziło to do sytuacji, w której przedstawiciele Biura ds. Proobronnych, będąc autorami (lub współautorami) ofert i po wstępnych uzgodnieniach z konkretną organizacją pozarządową, oceniali tę ofertę w ramach Komisji i co najmniej współdecydowali o wysokości dotacji dla tej organizacji – konkluduje NIK.

Zawiadomienie NIK do prokuratury dotyczy okresu, gdy ministrem obrony był Antoni Macierewicz (był nim w latach 2015–2018 – PAP). Do czasu nadania depeszy PAP nie udało się uzyskać komentarza Antoniego Macierewicza ani MON.