Duda: obecność wojsk sojuszniczych to gwarant bezpieczeństwa Europy

Na Zamku na Hradczanach w Pradze polski prezydent wziął udział w uroczystościach z okazji rocznicy rozszerzenia NATO. Gospodarzem spotkania był prezydent Czech Milosz Zeman. Do Pragi prócz Dudy przyjechali jeszcze prezydent Słowacji Andrej Kiska i prezydent Węgier Janos Ader, a także zastępczyni sekretarza generalnego NATO Rose Gottemoeller. We wtorek przypada 20. rocznica wejścia Polski, Czech i Węgier do Sojuszu Północnoatlantyckiego, Słowacja przystąpiła pięć lat później.

Wśród osobistości zaproszonych do Pragi było wielu przywódców państw NATO z tamtego okresu, m.in. była amerykańska sekretarz stanu Madeleine Albright, były sekretarz generalny NATO George Robertson i były dowódca sił lądowych USA w Europie gen. Ben Hodges. Konferencja z udziałem tych wszystkich gości została zatytułowana "Bezpieczeństwo nie jest oczywiste". Prócz Zemana otwierali ją wszyscy najważniejsi czescy politycy – premier i marszałkowie obu izb parlamentu. Na sali byli też ministrowie obrony państw Grupy Wyszehradzkiej, którzy od poniedziałku mają spotkanie w Pradze.

Prezydent w przemówieniu ocenił, że napaść Rosji najpierw na Gruzję w 2008 r., potem na Ukrainę w 2014 r. jednoznacznie kojarzy się z imperialną polityką, dążeniem na zachód i rozszerzaniem strefy wpływów, do której – mówił Duda – "żaden z naszych krajów wrócić nie chce".

Wierzymy w to głęboko, że obecność wojsk sojuszniczych na naszym terytorium, w tym w szczególności obecność armii Stanów Zjednoczonych, która zawsze była gwarancją bezpieczeństwa Europy, kiedy znajdowała się ona w bardzo poważnym niebezpieczeństwie, nawet w dramatycznie tragicznej sytuacji, jak w czasie pierwszej a potem drugiej wojny światowej. To właśnie przybycie wojsk amerykańskich pozwalało przywrócić w Europie ład i pokój.

Zwierzchnik sił zbrojnych zaznaczył również, że NATO jest sojuszem, w którym "braterstwo znaczy braterstwo, a wsparcie znaczy wsparcie", a nie tzw. bratnią pomoc znaną z interwencji wojsk Układu Warszawskiego, która zakończyła praską wiosnę w 1968 r.

Duda szczegółowo omówił też polskie zaangażowanie w misje i operacje NATO. – Uważamy, że odpowiedzialny Sojusz Północnoatlantycki kieruje się zasadą 360 stopni. Uważamy, że tak, jak my oczekujemy, że państwa Sojuszu Północnoatlantyckiego będą zwracały uwagę na sytuację wschodniej flance NATO, gdzie my jako państwo leżymy, tak samo my będziemy zwracali uwagę na innych. To jest właśnie odpowiedzialność sojusznicza – tłumaczył prezydent.

Podkreślał, że Polska poważnie traktuje swoje zobowiązania, m.in. wydając na obronność 2 proc. PKB i podpisując kolejne kontrakty na pozyskanie uzbrojenia. – Chcemy wydawać więcej na obronę, bo polskie społeczeństwo rozumie, że to jest potrzebne – powiedział Duda. Ocenił też, że gdyby nie gotowość do działania, jaką NATO okazuje od 2014 r., od szczytu w Newport, to "kto wie, jak wyglądałaby dzisiaj Europa i jej architektura bezpieczeństwa".

Prezydent podkreślił, że 2016 r. jako gospodarz szczytu NATO w Warszawie miał okazję gościć przywódców państw sojuszniczych w Pałacu Prezydenckim, w tej samej sali, gdzie w przeszłości był podpisywany Układ Warszawski. – W 2016 r. siedzieli na tej sali przywódcy państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, największego obronnego sojuszu wolnego świata, gwarantującego bezpieczeństwo demokratycznym krajom wspólnoty transatlantyckiej – wspominał Duda.

Przypomniał też, że w 1939 r. Polska także miała sojuszników – Francję i Wielką Brytanię, którzy jednak nie podjęli aktywnych działań, gdy zaatakowano nasz kraj. Dlatego – zwrócił uwagę Duda – konieczne było doprowadzenie do tego, żeby wojska sojusznicze były już teraz obecne w Polsce. – Żeby Polacy naprawdę wierzyli w sojusz, patrząc na ich doświadczenia historyczne, muszą czuć obecność tego sojuszu – przekonywał polski prezydent.

Prezydent Zeman, który przywitał gości, skupił się na misji NATO w Afganistanie i walce z talibami. – Jestem świadom, że wojna w Afganistanie zmęczyła wiele osób, ale z terrorystami nie należy negocjować, lecz walczyć. Dlatego nasze bezpieczeństwo nie jest sprawą oczywistą – powiedział prezydent Republiki Czeskiej.

Nawiązując do prowadzonych obecnie negocjacji pokojowych Amerykanów z afgańskimi talibami, Zeman powiedział, że te rozmowy są prowadzone "z nadzieją, że tygrys stanie się wegetarianinem i przestanie mordować". – W rzeczywistości tygrys zawsze będzie mordować – podkreślił czeski prezydent. Zauważył też, że negocjacje z talibami są prowadzone za plecami rządu w Kabulu, i porównał to do konferencji monachijskiej z 1938 r., która doprowadziła do rozbioru Czechosłowacji, a na którą nie zaproszono nikogo z Pragi.

– Powtarzam po latach, że z terrorystami nie powinno się negocjować, z terrorystami należy walczyć – zakończył Zeman.

Słowacji Andrej Kiska ocenił m.in., że celem Rosji jest podważenie jedności NATO przez wojnę hybrydową, dyplomacje i propagandę. – Rosjanie robią wszystko, żeby nas podzielić, bo Rosja boi się naszej siły i jedności – powiedział.

Przystąpienie swojego państwa do NATO w 2004 r. Kiska nazwał "realnym dowodem na to, że żelazna kurtyna opadła".

Prezydent Węgier Janos Ader podkreślił z kolei, że jego państwo brało i będzie brało udział w procesie nakładania sankcji na Rosję. Jednocześnie zwrócił uwagę na "potrzebę utrzymania dialogu" z Moskwą, aby rozładować napięcia polityczne.

Zdaniem Adera Węgrzy, opowiadając się w referendum za wejściem do NATO w 1999 r. zrozumieli, że "los dał Węgrom szansę, której nie wolno przepuścić".

Z Pragi Rafał Lesiecki, Defence24.pl