Agencja Uzbrojenia coraz bliżej. Zmiany ws. offsetu

Z dniem 1 stycznia 2022 roku rozpocznie działanie Agencja Uzbrojenia. Zasady pozyskiwania sprzętu wojskowego, opracowywania i realizacji centralnych planów rzeczowych, powołanie Rady Modernizacji Technicznej oraz uchylenie decyzji w sprawie określenia funkcji gestorów i centralnych organów logistycznych sprzętu wojskowego i organizatorów systemów funkcjonalnych Sił Zbrojnych RP wchodzą w życie na mocy pięciu opublikowanych decyzji Ministra Obrony Narodowej z dnia 1 września 2021 roku.

Natomiast sama Agencja Uzbrojenia powstaje obecnie na mocy nieopublikowanej Decyzji nr 310/DPZ Ministra Obrony Narodowej z dnia 1 września 2021 roku. Na jej mocy Inspektorat Uzbrojenia zostaje przeformowany na Agencję Uzbrojenia. Z dniem 31 grudnia 2021 roku rozformowaniu ulegną Inspektorat Innowacyjnych Technologii Obronnych w Warszawie oraz Biuro ds. Umów Offsetowych w Warszawie, których zadania przejmie nowa agencja. Dodatkowo w związku z przejęciem części zadań przez agencję dokonane zostaną również zmiany organizacyjno-etatowe w Wojskowym Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji w Warszawie.

W związku z tym, iż do początku nowego roku zostało już niewiele czasu, MON systematycznie dostosowuje wewnętrzne uregulowania prawne do nowego systemu zakupów sprzętu wojskowego. Niektóre decyzje mają charakter formalny, jak np. Decyzja nr 167/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 listopada 2021 roku zmieniająca decyzję w sprawie porozumień zawieranych ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki dotyczących obrotu sprzętem lub technologiami wojskowymi. Decyzja ta zmienia dotychczasowe zadania dotyczące Inspektoratu Uzbrojenia i Biura ds. Umów Offsetowych na analogiczne dotyczące Agencji Uzbrojenia.

Dwie kolejne decyzje Ministra Obrony Narodowej uchylają z dniem 1 stycznia 2022 roku dotychczasowe uregulowania. Decyzja Nr 164/MON z dnia 22 listopada 2021 roku uchyla decyzję w sprawie szczegółowego trybu i zasad postępowania w zakresie opracowywania założeń do oferty offsetowej, projektu umowy offsetowej, oceny ofert offsetowych oraz prowadzenia negocjacji w celu zawarcia umowy offsetowej. Natomiast Decyzja Nr 165/MON z dnia 22 listopada 2021 roku uchyla decyzję w sprawie szczegółowego trybu i zasad postępowania w zakresie sporządzania uzasadnienia konieczności zastosowania offsetu w celu ochrony podstawowych interesów bezpieczeństwa państwa.

Nowe, a właściwie skorygowane, ustalenia przynosi Decyzja nr 163/MON z dnia 22 listopada 2021 roku w sprawie kontroli w zakresie prawidłowości wykonania zobowiązań offsetowych i nadzoru nad wykonywaniem umów offsetowych. Zastępuje ona poprzednią decyzję, o dokładnie tej samej nazwie, z dnia 24 stycznia 2017 roku. Na mocy nowej decyzji od dnia 1 stycznia 2022 roku nadzór nad wykonywaniem umów offsetowych będzie sprawować osoba zajmująca kierownicze stanowisko w MON poprzez Szefa Agencji Uzbrojenia. Osobą tą w MON będzie Minister Obrony Narodowej, Sekretarz lub Podsekretarz Stanu w MON, któremu w danej chwili będzie podporządkowana jednostka organizacyjna właściwa do spraw offsetu (czyli od nowego roku Agencja Uzbrojenia). W poprzedniej decyzji z 2017 roku za nadzór nad wykonywaniem offsetu w imieniu Ministra Obrony Narodowej sprawował bezpośrednio Dyrektor Biura ds. Umów Offsetowych.

W nowym systemie zakupowym to Szef Agencji Uzbrojenia będzie wykonywał obsługę i zabezpieczał organizacyjnie przedsięwzięcia związane z przeprowadzeniem kontroli w zakresie prawidłowości wykonania zobowiązań offsetowych. Kontrole przeprowadzać będzie Zespół Kontrolny, którego skład będzie ustalany przez Ministra Obrony Narodowej na wniosek Szefa Agencji Uzbrojenia. Kontrole w zakresie prawidłowości wykonania zobowiązań offsetowych będą przeprowadzane u offsetobiorcy. W uzasadnionych przypadkach mogą być wykonywane poza jego obiektami. Przewodniczący Zespołu Kontrolnego będzie przekazywał protokoły kontrolne do Ministra Obrony Narodowej za pośrednictwem Szefa Agencji Uzbrojenia. W przypadku złożenia przez offsetobiorcę lub zagranicznego dostawcę zastrzeżeń do protokołu kontrola będzie mogła być przeprowadzona ponownie lub złożone wnioski zostaną uwzględnione w zakwestionowanym protokole.

Pozytywnie zakończone kontrole offsetowe będą podstawą do przygotowania odpowiednich wniosków do Komitetu Offsetowego. W przypadku wykonania przez zagranicznego dostawcę wszystkich zobowiązań offsetowych wynikających z danej umowy Szef Agencji Uzbrojenia będzie przygotowywała projekt wniosku do Rady Ministrów o zatwierdzenie wykonania umowy offsetowej. W przypadku niewykonania umowy offsetowej w całości lub części albo niewykonania jej w wyznaczonym terminie, braku dobrowolnej zapłaty należnych kar umownych lub odszkodowania i niezaspokojenia należytego wykonania umowy, Szef Agencji Uzbrojenia będzie upoważniony do skierowania do Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa wniosku o zastępstwo procesowe, w zakresie dochodzenia roszczeń Skarbu Państwa.