USA: F-16 dla Turcji tylko po przyjęciu Szwecji i Finlandii do NATO

Senatorowie argumentują, że Turcja łamie swoje zobowiązania wynikające z umowy trójstronnej, podpisanej w 2022 roku z Finlandią i Szwecją. Na mocy tego dokumentu oba kraje miały podjąć działania przeciwko zdelegalizowanej Partii Pracujących Kurdystanu (PKK) i potencjalnie dokonają ekstradycji niektórych osób w zamian za ratyfikację przez Turcję ich wniosków o członkostwo w NATO. W tym zakresie oba kraje poczyniły pewne działania, które nie spotkały się ze wzajemnością ze strony Ankary.

Jednocześnie amerykańscy senatorowie zwrócili uwagę na to, że Turcja „okazała się cennym sojusznikiem w NATO podczas trwającej nielegalnej inwazji Rosji na Ukrainę" i podkreślają jej „zaangażowanie we wdrażanie umowy zbożowej wynegocjowanej przez ONZ, która umożliwiła Ukrainie eksport zboża i zapobiega światowemu kryzysowi żywnościowemu".

Ich stanowisko jest jednak nieugięte. Jeśli Ankara nie spełni swoich zobowiązań, Kongres nie wyrazi zgody na sprzedaż Turcji w ramach systemu FMS 40 samolotów F-16 Block 70 oraz pakietów modernizacyjnych dla samolotów F-16C/D znajdujących się już na wyposażeniu Türk Hava Kuvvetleri. Łączna wartość tych kontraktów sięga 20 mld dolarów (Turcja eksploatuje bowiem około 250 sztuk F-16C/D).

Przed listem do prezydenta, 31 stycznia, członek Senackiej Komisji Spraw Zagranicznych Chris Van Hollen, poruszył kwestię nałożenia sankcji na Turcję za odmowę ratyfikacji członkostwa Szwecji i Finlandii w NATO. „Musimy pracować w koordynacji z naszymi partnerami (z Europy – przyp.red.) i rozważać potencjalnie różne rodzaje sankcji, jeśli Erdogan będzie nadal blokował wstąpienie do NATO Finlandii i Szwecji" – powiedział prasie Van Hollen.  

Przewodniczący Senackiej Komisji ds. Stosunków Zagranicznych Bob Menendez idzie jeszcze dalej i stwierdził, że wykorzysta swoją pozycję do wstrzymania sprzedaży F-16 przez Kongres w kontekście nie tylko powiększenia NATO. Zwraca jeszcze uwagę na szerszy kontekst więzienia dziennikarzy i przeciwników politycznych w Turcji, a także napięcia w stosunkach z Grecją w kontekście Morza Śródziemnego.

Ankara ma więc w USA wielu przeciwników sprzedaży nowoczesnego sprzętu i będzie musiała ustąpić w kwestii Szwecji i Finlandii lub przygotować się na problemy. Modernizacja F-16 i dostawy nowych maszyn są kluczowe dla podtrzymania możliwości tureckich sił powietrznych. Alternatywne rozwiązania stanowią tylko erzac a nie rozwiązanie problemu. Przynajmniej do wdrożenia nowych typów płatowców.