Amerykański lotniskowiec z wizytą w Wietnamie

Wojna na Ukrainie - raport specjalny Defence24.pl

W niedzielę 25 czerwca amerykański lotniskowiec USS Ronald Reagan wraz z krążownikami rakietowymi USS Antietam i USS Robert Smalls przybył do Da Nang w Wietnamie w 10. rocznicę nawiązania partnerstwa między krajami. Po przybyciu amerykańskich marynarzy rozpoczęła się ceremonia powitalna. Według ministerstwa spraw zagranicznych Wietnamu lotniskowiec zostanie tam do 30 czerwca. Według wcześniejszych planów USS Ronald Reagan miał odwiedzić Wietnam w ubiegłym roku, ale podróż niespodziewanie odwołano. Przypuszczalnie mogło to nastąpić na prośbę Wietnamu z powodu rosnącego wówczas napięcia na Morzu Południowochińskim.

Jest to trzecia wizyta amerykańskiego lotniskowca w tym kraju od zakończenia wojny w Wietnamie. USS Carl Vinson zatrzymał się w kraju w marcu 2018 r. W 2020 r.krótką wizytę odbył USS Theodore Roosevelt, aby upamiętnić 25. rocznicę zakończenia konfliktu. Stany Zjednoczone i Wietnam znormalizowały stosunki dyplomatyczne w lipcu 1995 r.

W kwietniu bieżącego roku sekretarz stanu USA Antony Blinken wziął udział w ceremonii wmurowania kamienia węgielnego pod budowę nowej ambasady USA w stolicy Wietnamu. Wartość tej inwestycji szacuje się na 1,2 miliarda dolarów. Administracja Bidena postrzega tę inicjatywę jako świadectwo zaangażowania w rozwój stosunków dwustronnych.

Obecność amerykańskiego lotniskowca ma na celu nie tylko uczczenie ważnej rocznicy nawiązania bliskich relacji, ale także jest sygnałem amerykańskiej obecności w regionie ze względu na narastające napięcia między Chinami a Wietnamem. Państwo Środka zgłasza roszczenia do dużych obszarów morskich, w tym wyłącznych stref ekonomicznych Wietnamu i innych sąsiednich państw w regionie. W 2020 r. Wietnam i Chiny uwikłały się w wielomiesięczny spór dotyczący wtargnięć chińskich statków badawczych do wietnamskiej wyłącznej strefy ekonomicznej. W tym roku chiński statek badawczy oraz wiele okrętów straży przybrzeżnej i łodzi rybackich działało przez kilka tygodni w wyłącznej strefie ekonomicznej Wietnamu na Morzu Południowochińskim, co skłoniło wietnamskie ministerstwo spraw zagranicznych do zgłoszenia stanowczego sprzeciwu i zażądania opuszczenia tego terytorium. Na początku czerwca udało się zażegnać spór i chińskie jednostki opuściły strefę.

Wizyta amerykańskiego lotniskowca nastąpiła miesiąc po tym, jak chiński okręt szkoleniowy również zawinął do portu w Da Nang w Wietnamie w ramach rejsu dobrej woli (odwiedził też Tajlandię, Brunei i Filipiny. Ponadto Wietnam niedawno gościł największy japoński niszczyciel Izumo po wspólnych ćwiczeniach z USS Ronald Reagan i innymi amerykańskimi okrętami na Morzu Południowochińskim.

Od pewnego czasu Amerykanie starają się zacieśniać więzi z Wietnamem, który ma duże znaczenie ze względu na szybko rozwijającą się gospodarkę i strategiczną pozycję na Morzu Południowochińskim. W 2018 r. USA zdecydowały się na rozmieszczenie łodzi patrolowych wokół Wietnamu, w 2017 i 2021 r. Waszyngton przekazał tamtejszej marynarce wojennej dwa kutry typu Hamilton, ówcześnie największe okręty w amerykańskiej straży przybrzeżnej.

W latach 2016-2021 Stany Zjednoczone zezwoliły na eksport na zasadach komercyjnych artykułów obronnych do Wietnamu o wartości 28,8 mln USD. Ponadto Waszyngton prowadzi również szereg programów Foreign Military Sales (FMS) z Wietnamem o łącznej wartości ponad 162 mln USD. Od roku budżetowego 2017 do roku budżetowego 2022 Wietnam otrzymał około 92 mln USD pomocy w zakresie bezpieczeństwa finansowego przez Departament Stanu w ramach programu Foreign Military Financing (FMF). Wietnam otrzymał również odrębne 81,5 mln USD z FMF w roku budżetowym 2018 na wsparcie amerykańskiej strategii na Indo-Pacyfiku. Stany Zjednoczone są obecnie największym rynkiem eksportowym Wietnamu i zajmują ósme miejsce w rankingu inwestycji zagranicznych w tym kraju.

Jak czytamy na stronie Departamentu Stanu, poprzez FMF wspierane są przede wszystkim wietnamskie wysiłki na rzecz budowania potencjału w zakresie bezpieczeństwa morskiego, a także na rzecz utrzymania praw i wolności określonych w międzynarodowym prawie morskim. Kluczowe projekty dla wietnamskiej straży przybrzeżnej obejmują transfer, renowację i konserwację dwóch byłych kutrów amerykańskiej straży przybrzeżnej w ramach programu Excess Defense Articles, samolotów szkoleniowych T-6 oraz zakup łodzi patrolowych MetalShark. Kutry stanowią obecnie najbardziej znaczący transfer obronny między Stanami Zjednoczonymi a Wietnamem. Dodatkowo w 2016 r. zniesiono amerykańskie embargo na sprzedaż śmiercionośnej broni do Wietnamu, co stwarza możliwości zakupu broni od USA, a nie tylko Rosji, jak było dotychczas. Po wietnamskich targach obronnych w grudniu 2022 r. największe amerykańskie firmy zbrojeniowe, w tym Lockheed Martin i Boeing, miały prowadzić rozmowy z rządem Wietnamu na temat potencjalnej sprzedaży śmigłowców i dronów.

W 2018 r. Wietnam po raz pierwszy wziął udział w ćwiczeniach wojskowych Rim of the Pacific (RIMPAC), zaś w 2012 i 2016 uczestniczył w nich jako obserwator.